Một cuộc họp của các nhà đàm phán về thoả thuận hạt nhân Iran - Ảnh: AP.

"Chúng ta đã đi một chặng đường dài. Như một cuộc leo núi, chúng ta cần phải chạm đỉnh và rõ ràng, chúng ta đang ở rất gần điều đó", Tổng thống Iran Hassan Rouhani cho biết. Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius, người phải hủy một chuyến đi đến châu Phi để tiếp tục ở lại đàm phán cũng bày tỏ hi vọng rằng, "cuối cùng chúng ta cũng bước vào giai đoạn cuối của hành trình đàm phán. Tôi tin tưởng điều đó".

Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Iran, ông Ali Akbar Salehi nói với truyền thông rằng, "cuộc đàm phán kỹ thuật trên thực tế đã hoàn thành".

Một nhà ngoại giao Iran cho biết, một nhiệm vụ còn lại là phải đọc lại toàn bộ khối tài liệu dài khoảng 100 trang. "Đôi khi một nước yêu cầu chúng tôi thay đổi một từ, điều đó kéo theo nhiều giờ thảo luận vì ý nghĩa có thể thay đổi hoàn toàn," ông nói.

Nhưng bất chấp sự lạc quan cho rằng một thỏa thuận sẽ đat được trong ngày hôm qua (12/7), các cuộc đàm phán vẫn tiếp tục đến hôm nay (13/7). Một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, "các vấn đề chính vẫn chưa được giải quyết trong các cuộc đàm phán này".

Trước đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry thận trọng nói rằng, "tôi nghĩ chúng ta đang tiến tới một số quyết định thực sự. Vì vậy, mặc dù chúng ta vẫn còn một vài khó khăn nhưng tôi vẫn hy vọng. Đầy hy vọng!", và cho biết cuộc họp mới nhất của ông với người đồng cấp Zarif "rất tích cực".

Theo Ngoại trưởng Iran Zarif, các cuộc đàm phán có vẫn còn "nhiều việc phải làm" vào hôm nay. Khi được hỏi liệu các cuộc đàm phán có thể kéo dài quá hạn chót hiện nay không, ông trả lời: "Không gia hạn nữa. Hy vọng chúng tôi sẽ kết thúc..."

Đại diện cấp cao phụ trách chính sách đối ngoại của EU – bà Federica Mogherini, Chủ tịch nhóm P5 + 1 nhóm trong cuộc đàm phán với Iran gọi đây là những "giờ phút quyết định".

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cũng đã trở lại Vienna để tái tham gia các cuộc đàm phán, cùng với nhà đàm phán hàng đầu của Moscow Sergei Ryabkov.

Tuy nhiên, một nguồn tin ngoại giao Đức cảnh báo rằng, các cuộc đàm phán "vẫn có thể thất bại." "Nhưng chúng ta thực sự đang ở rất gần thoả thuận. Thời điểm quyết định đã đến. Nếu Tehran sẵn sàng để có những bước đi cuối cùng, mọi thứ sau đó có thể tiến rất nhanh", nguồn tin cho biết vào cuối ngày 12/7.

Theo một thỏa thuận khung đạt ở Lausanne vào tháng 4/2015, Iran sẽ cắt giảm mạnh kho dự trữ uranium được làm giàu và số lượng máy ly tâm từ hơn 19.000 xuống còn 6.000.

Các nhà đàm phán đã để các vấn đề gai góc nhất đến cuối cùng, trong đó có cơ chế dỡ bỏ các lệnh trừng phạt liên kết với nhau của EU, Mỹ và của Liên Hợp Quốc. Một trở ngại mới đang nổi lên trong những ngày gần đây, khi đoàn Iran kiên quyết rằng, lệnh cấm vận vũ khí của LHQ phải được dỡ bỏ một khi đạt được thỏa thuận.

Các cuộc đàm phán cũng vấp phải vấn đề về yêu cầu cần phải để các nhà thanh tra hạt nhân của LHQ tiếp cận với các khu vực quân sự để làm rõ những nghi ngờ về việc Iran đã tìm cách phát triển vũ khí hạt nhân trong quá khứ.

Một thỏa thuận cuối cùng sẽ là một chiến thắng ngoại giao đối với Tổng thống Mỹ Barack Obama, người đã đưa các cuộc đàm phán hạt nhân Iran vào trọng tâm trong chính sách đối ngoại của mình, và cũng là chiến thắng của người đồng cấp Iran Hassan Rouhani, một người ôn hoà để hướng tới việc kết thúc cô lập ngoại giao cho đất nước mình.

Tố Quyên (lược dịch từ BBC & AFP)