Thứ Tư, 22/04/2015 05:40
(GMT+7)
Thứ hạng chưa phải là vấn đề
TTH - Dẫu sao đi nữa, vị trí như thế nào ở bảng xếp hạng PCI - chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh - vẫn là một trong những tiêu chí quan trọng trong việc đánh giá vai trò và năng lực điều hành của chính quyền dưới góc độ nhìn nhận, đánh giá của doanh nghiệp (DN). 88.000 DN đã cộng tác với Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI) và Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) về PCI trong 10 năm qua cùng hơn 1 triệu lượt bài báo, tin tức về PCI, hoặc sử dụng PCI - kể cả bảng xếp hạng và từng tiêu chí cụ thể - để phân tích, đánh giá đã cho thấy sức ảnh hưởng của PCI với môi trường kinh doanh của các địa phương.
Không phải là tất cả, nhưng PCI đã trở thành một “cổng” tham khảo quan trọng cho các đối tác trong và ngoài nước khi tìm kiếm khả năng và môi trường đầu tư. Chính vì thế, PCI và các chỉ số của nó đã tác động trở lại đối với chất lượng điều hành nền kinh tế ở từng địa phương. Nỗ lực cải thiện 10 chỉ số của PCI (bao gồm chi phí gia nhập thị trường thấp; tiếp cận đất đai dễ dàng và sử dụng đất ổn định; môi trường kinh doanh minh bạch và thông tin kinh doanh công khai; chi phí không chính thức thấp; thời gian thanh tra, kiểm tra và thực hiện các quy định, thủ tục hành chính nhanh chóng; môi trường cạnh tranh bình đẳng; lãnh đạo tỉnh năng động, sáng tạo trong giải quyết vấn đề cho doanh nghiệp; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, chất lượng cao; chính sách đào tạo lao động tốt và thủ tục giải quyết tranh chấp công bằng, hiệu quả) là điều mà hầu như các địa phương đều hướng đến và gần như đều có một mẫu số chung: cải cách thủ tục hành chính mạnh mẽ hơn; tăng cường đối thoại, tháo gỡ khó khăn cho DN; thực hiện hợp lý và tốt hơn các chính sách về thuế; chú trọng tính năng động và sáng tạo trong quản lý vĩ mô và điều hành...
Tuy nhiên, báo cáo PCI năm 2014 được công bố vào trung tuần tháng 4 vừa qua cũng đã bắt đầu cảnh báo hiện tượng xấu. Đó là có việc chính quyền một số địa phương (nào đó) đã có sự can thiệp vào các chỉ số của PCI thông qua việc đề nghị/yêu cầu các DN cho thông tin tích cực về địa phương mình khi nhận được phiếu khảo sát. Điều ấy cũng có nghĩa là, tính minh bạch lại một lần nữa bị “làm hàng”, bị đánh tráo ngay trong một lĩnh vực cần được minh bạch nhất. Hiệu chỉnh và xử lý các thông tin này là việc đã được VCCI thực hiện. Nhưng rõ ràng là, khi lòng tự trọng bị đánh mất, liệu năng lực cạnh tranh có được tăng lên? Bên cạnh đó là những thông tin xấu khác như sự sụt giảm ở các tiêu chí về tính năng động, chi phí không chính thức, tiếp cận đất đai, gánh nặng quy định, chất lượng của cơ sở hạ tầng và chất lượng dịch vụ hành chính công...
Cũng từ báo cáo PCI 2014, những thông tin tốt là không chỉ thời gian khởi sự của DN được xem là rút ngắn ở mức kỷ lục khi chỉ còn 10% phải đợi trên 1 tháng để hoàn tất các thủ tục và chính thức đi vào hoạt động (giảm 16% so với năm 2006), các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, đào tạo lao động đều có những cải thiện đáng kể...
Tất cả những thông tin này đồng thời cũng chuyển tải một thông điệp rằng, dù vẫn được xem là quan trọng, nhưng sau hơn 10 năm có sự tham gia của PCI để khảo sát, đánh giá, thứ hạng chưa phải, hay nói đúng hơn không còn là vấn đề hàng đầu. Điều cốt lõi nhất hiện nay là chính quyền các địa phương đã thấy, nhìn nhận lại năng lực điều hành của mình như thế nào để đạt tới những tiêu chí quan trọng nhất, có tác động và ảnh hưởng để tạo nên một sự thay đổi đối với sự phát triển của nền kinh tế thông qua đánh giá của DN như một giá trị cơ bản. Thế nên, việc sáng tạo ra DCI (Bộ chỉ số năng lực cạnh tranh cấp huyện, thành phố) mà Lào Cai - tỉnh đứng ở vị trí thứ 3 với việc cải thiện vị trí xếp hạng một cách ngoạn mục (tăng 13 bậc trong năm vừa qua) có thể xem như là một cách đặt vấn đề về một sự thay đổi thật sự tích cực và lâu dài được xây dựng bằng những đánh giá từ chặng đường PCI.
Bình Nguyên