Tại hội nghị trực tuyến về tái cơ cấu doanh nghiệp toàn quốc (tháng 11) vừa qua, Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Văn Ninh yêu cầu các địa phương cần quyết liệt hơn nữa trong chỉ đạo và triển khai các giải pháp thực hiện kế hoạch sắp xếp CPH DNNN. Trong đó, tập trung vào các DN thuộc diện khó hoàn thành.
 |
|
Sản xuất tại Công ty Khoáng sản tỉnh, nơi công tác cổ phần hóa đang dẫm chân tại chỗ
|
Nhiều nguyên nhân
Tại CT Khoáng sản tỉnh - HUMEXCO, sắp đến “giờ G” nhưng công tác CPH hiện vẫn... giẫm chân tại chỗ. Dù kế hoạch CPH được tỉnh phê duyệt từ tháng 2/2014 với tiến độ sẽ hoàn tất trong năm. Về phía mình, CT đã khẩn trương tiến hành thực hiện một loạt các nội dung, như: kiểm kê tài sản, kiểm toán, thuê đơn vị định giá, xây dựng phương án CPH, phương án sử dụng đất, xây dựng phương án lao động...
Nguyên nhân chậm tiến độ, Phó Giám đốc HUMEXCO Trần Văn Diễn cho hay: “Chúng tôi vẫn muốn làm nhanh cho xong, thế nhưng vì chưa có quyết toán thuế, quyết toán tài chính nên đành chịu”. “Chịu” vì các nội dung thanh tra việc thực hiện thuế tại CT (từ 2012) đã được nhiều cơ quan ban ngành từ Trung ương đến địa phương (Bộ Công thương, Kiểm toán Nhà nước, Thanh tra Bộ Tài chính...) chấp nhận và ủng hộ cách hoạch toán của đơn vị nhưng Thanh tra tỉnh không chấp nhận.
|
Đến nay, trong tổng số 5 DN CPH của tỉnh thì CT Môi trường và Công trình Đô thị Huế đã chính thức chuyển sang CT CP từ 1/1/2015, trong đó Nhà nước nắm giữ 51% vốn điều lệ; CT TNHH NN MTV Quản lý bến xe Thừa Thiên Huế CP từ 1/11/2015 nhưng Nhà nước không nắm giữ vốn điều lệ.
Đối với 6 DN Nhà nước tiếp tục nắm giữ 100% vốn điều lệ, gồm: CT Xổ số kiến thiết và CT Quản lý khai thác các công trình thủy lợi tỉnh (UBND tỉnh đã phê duyệt đề án tái cơ cấu và các DN đang thực hiện). Với 4 CT Lâm nghiệp: Phú Lộc, Phong Điền, Tiền Phong và Nam Hòa, theo đại diện lãnh đạo Chi cục Kiểm lâm tỉnh, đến thời điểm này, đã xây dựng xong đề án tái cơ cấu và đang xin ý kiến của Thường trực HĐND tỉnh thống nhất trước khi trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định.
|
UBND tỉnh cũng đã 2 lần ra quyết định (số 19 và 207) xử lý khiếu nại nhưng CT vẫn chưa thực hiện được. Theo đó, cả quyết toán tài chính và quyết toán thuế (từ 2009-2014) chưa lập được kéo theo việc chưa thể xác định giá trị doanh nghiệp (GTDN), không xây dựng được kế hoạch và chiến lược phát triển của CT để tiến hành CPH, ông Diễn nhìn nhận.
Với CT Xây dựng và Cấp nước – HueWACO, thời điểm xác định GTDN là 24 giờ ngày 30/9/2014. Tuy nhiên, do tổng tài sản DN có giá trị lớn, trải qua nhiều thời kỳ, phân bố khắp địa bàn tỉnh, hệ thống ống dẫn nước đi ngầm dưới đất... nên thời gian kiểm kê tài sản, xác định GTDN kéo dài. Đến nay, đơn vị tư vấn mới hoàn thành xác định GTDN và Ban chỉ đạo CPH đang tiến hành công tác thẩm tra GTDN. Dự kiến, CT sẽ tiến hành bán cổ phần lần đầu và chuyển thành CT CP trong quý I/2016 và khi CPH, Nhà nước còn nắm giữ cổ phần chi phối.
Cũng như HueWACO, hiện Ban chỉ đạo CPH CT Đầu tư và Du lịch Huế đang tích cực phối hợp với các ngành tập trung thẩm định GTDN để trình tỉnh phê duyệt. Dự kiến bán cổ phần lần đầu và chuyển thành CT CP trong quý I/2016 và khi CPH, Nhà nước không còn nắm giữ vốn điều lệ.
Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh
Theo Giám đốc HueWACO - Trương Công Nam: “CPH được chúng tôi xác định là cơ hội lớn và là vấn đề sống còn của DN. Tuy nhiên, khác với các tỉnh thành khác, HueWACO với đặc thù là đơn vị cấp nước toàn tỉnh, không phân biệt đô thị và nông thôn, trong khi giá bán ở nông thôn chỉ bằng 75% so với giá thành chưa kể giá bán cho hộ nghèo, dân tộc thiểu số cận nghèo giảm thêm 15 – 20%… Mặt khác, do liên tục mở rộng cấp nước ở khu vực này nên chi phí bù chéo giá nước cho nông thôn hàng năm tăng cao (năm 2014 là 55 tỷ đồng)... Dẫn đến việc tăng giá nước là áp lực và thách thức rất lớn với đơn vị.
Trong 5 năm tới, công ty phải thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng, trong đó có việc thực hiện dự án nâng cấp mở rộng hệ thống cấp nước (để đảm bảo trên 90% dân số toàn tỉnh dùng nước sạch) với tổng mức đầu tư trên 100 triệu USD (vay vốn ưu đãi của ADB). Thế nhưng, vì dự án được đầu tư trong thời gian ngắn đã tạo áp lực điều chỉnh giá nước để đảm bảo nguồn trả nợ. Tuy vậy, đó chỉ là khó khăn tạm thời, sau 2019 tốc độ điều chỉnh giá nước sẽ giảm dần.
Còn Phó Giám đốc HUMEXCO - Trần Văn Diễn cho biết: “Tuy vẫn còn nhiều khó khăn, như: nguồn mỏ của công ty hầu như đã hết, việc xin cấp phép khai thác mỏ tại Quảng Công – Quảng Ngạn chưa được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt và giá thị trường hiện xuống đáy kéo theo việc khó xây dựng phương án CPH trong 3 năm tới. Tuy vậy, đơn vị hiện vẫn bảo toàn được vốn của Nhà nước và không vướng mắc nợ nần, cũng như theo chu kỳ, sau một thời gian giá đi xuống thì sẽ đến giai đoạn phục hồi và hy vọng giá sẽ tăng.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao, để triển khai tái cơ cấu DNNN tại Thừa Thiên Huế đạt hiệu quả, các đơn vị đã có phương án được thẩm định khẩn trương hoàn thiện phương án và báo cáo cấp có thẩm quyền trường hợp có khó khăn vướng mắc. Riêng việc CT Khoáng sản tỉnh, Chủ tịch Nguyễn Văn Cao đã đề xuất Bộ Tài chính sớm có kết luận để hoàn tất việc CPH trong thời gian tới.