Ô nhiễm không khí nghiêm trọng ở Bắc Kinh, Trung Quốc. Ảnh: Reuters
Dữ liệu mới trong một báo cáo từ tổ chức y tế toàn cầu của Liên Hiệp Quốc "đủ để khiến cho tất cả chúng ta vô cùng lo lắng," bà Maria Neira - người đứng đầu bộ phận y tế công cộng và môi trường của WHO, nói với các phóng viên.
Vấn đề xảy ra chủ yếu ở các thành phố, nhưng không khí ở các khu vực nông thôn cũng tồi tệ hơn nhiều người nghĩ, các chuyên gia của WHO cho biết.
Theo báo cáo, các nước nghèo hơn có không khí bẩn hơn nhiều so với các nước phát triển, nhưng ô nhiễm "thực tế ảnh hưởng đến tất cả các nước trên thế giới và tất cả các bộ phận xã hội", bà Neira khẳng định trong một tuyên bố, nhấn mạnh rằng "đây là tình trạng khẩn cấp về y tế công cộng".
"Các hành động để giải quyết vấn đề ô nhiễm không thể nhanh chóng kịp thời" bà nói thêm, thúc giục các chính phủ phải cắt giảm số lượng xe lưu thông trên đường, cải thiện việc quản lý chất thải và đẩy mạnh việc nấu ăn bằng nhiên liệu sạch.
Báo cáo dựa trên dữ liệu thu thập từ hơn 3.000 trang web trên toàn thế giới cho thấy, "92% dân số thế giới sống ở những nơi mà chất lượng không khí vượt quá mức giới hạn của WHO".
Các dữ liệu tập trung vào các hạt vật chất nguy hiểm với đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet, hay còn gọi là PM2.5, bao gồm các chất độc hại như sulfate và carbon đen, có thể xâm nhập sâu vào phổi hoặc hệ tim mạch.
Không khí với hơn 10 microgrammes PM2.5 mỗi mét khối trên cơ sở bình quân hàng năm được coi là không đạt tiêu chuẩn.
Mặc dù có những khoảng trống dữ liệu, nhưng hiện nay, cơ quan của LHQ đã có nhiều thông tin hơn bao giờ hết về các chất ô nhiễm trong không khí ở hành tinh này.
Sử dụng cả hai vệ tinh và các phép đo mặt đất để đo lường chất lượng không khí "là một bước tiến lớn hướng tới các ước tính chính xác hơn về chất lượng không khí trên toàn cầu", bà nói thêm.
6 triệu người thiệt mạng mỗi năm
WHO ước tính rằng có hơn 6 triệu người chết mỗi năm có liên quan đến việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí ngoài trời và trong nhà, trong đó cho ô nhiễm ngoài trời bị cáo buộc là nguyên nhân khiến hơn 3 triệu người tử vong hằng năm. Ô nhiễm không khí trong nhà thường được cho là do nấu ăn sử dụng than củi, đặc biệt là ở các gia đình nghèo ở các nước đang phát triển trên thế giới.
Theo WHO, gần 90% các ca tử vong liên quan đến ô nhiễm không khí xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình,.
Đông Nam Á và khu vực Tây Thái Bình Dương - bao gồm các nước như Trung Quốc, Malaysia - là những khu vực nghiêm trọng nhất, dữ liệu cho thấy.
Carlos Dora, điều phối viên bộ phận y tế và môi trường công cộng của WHO, nói rằng một số trong những chiến lược được thông qua để chống lại ô nhiễm không khí chỉ có hiệu quả khá hạn chế.
Sử dụng một hệ thống dữ liệu khác, báo cáo của WHO hồi tháng 5/2016 cho thấy rằng, 80% cư dân các thành phố trên thế giới hít thở không khí kém chất lượng, và tăng lên đến 98% ở các nước nghèo.
Tố Quyên (Lược dịch từ AFP & CNA)