Nhớ những mùa đông đã xa ngái nhưng như vừa hôm qua. Khi cả bọn xa nhà đi học ôm nhau trên cái giường tầng bé xíu ở khu nội trú. Rất lạnh. Chiếc áo mỏng manh không đủ ấm suốt cả mùa đông.
Khi ấy, không có nhiều thông tin về dự báo thời tiết. Nên lũ bạn cứ hỏi, đã heo may chưa? Không hiểu sao tôi lại có cái cảm quan đặc biệt về mùa. Khi heo may còn đâu đó rất xa, đã cảm cái buôn buốt thấm từ cánh mũi. Hít thật sâu, khẽ chạm cái lạnh đâu đó trong từng tý hanh hao của mùa.
Là khi bầu trời phủ một màu trắng bạc. Các chị ra phố với chiếc khăn choàng vắt hờ trên vai. Chiếc xích lô co ro với vòng quay chậm lại. Đường vô Thượng Tứ như còn đâu đó màu tím mơ hồ của những chùm hoa ngô đồng bên sông Hương đã tàn thu.
Là khi cùng cô bạn thân tạt vô quán bánh xèo trên đường Đinh Tiên Hoàng. Món đặc sản ấy lạ thay, như ngon hơn khi lạnh. Bởi đôi má hồng rực hắt lên của chủ quán bên bếp bửa. Nghe tiếng xèo vui tai trên chiếc chảo be bé mỗi khi vào bột. Rồi tấm bánh vàng xuộm bốc khói bẻ gập, như hai mảnh sò thấp thoảng bên trong màu trắng trong của giá, cái đỏ rực của tôm, quyện với nước lèo nóng hổi. Món ăn mà sau này, nghệ nhân ẩm thực Tôn Nữ Hà cho hay, muốn giòn, ngon, phải đặt cho được những cái khuôn đủ chuẩn, từ làng đúc đồng nổi tiếng của Huế.
Là khi lần đầu, được anh chở qua đường “phượng bay”, trên chiếc xích lô mượn của hàng xóm, sau lần vừa ra viện vì trở mùa. Con đường như chìm đi giữa hai hàng phượng đan lá. Nghe trong heo may mùi lá phượng khô đã bắt đầu mục, với giai điệu mơ hồ của Trịnh, vọng lên từ đâu đó, rất xa...
Là khi một mình đếm tiếng tý tách cà -phê trong không gian ở Tứ Phương Vô Sự. Nghe thời gian vô thường trên lớp ngói lưu ly nhuốm màu thế sự ở Hiển Lâm Các. Là khi dừng chân trong không gian tranh của họa sư Lê Bá Đảng bên sông Hương, nghe âm thầm dấu chân Giao Chỉ. Nghe tiếng sóng vọng về trong chiếc cọc gỗ hiện vật trên Bạch Đằng giang ở một góc trưng bày. Và cả màu xanh nhuộm chất thiền trên những bức họa cứu rỗi.
Không hiểu sao, mỗi khi heo may về, lại cảm như có một nỗi nhớ mơ hồ. Là khi, những ngày xa ngái ấy, trong những chiều heo may tạnh ráo, tôi thường ngồi yên trên chiếc ghế đá, nghe chiều xuống trong màu xám u tịch trên sông Hương. Đó là nỗi nhớ nhà, của một đứa trẻ đi xa. Bởi giờ ấy, mẹ đã nhóm bếp...
Trong một chiều heo may, người đồng nghiệp cho tôi xem những bức hình, với bước chân lữ khách nhẩn nha trên những con đường của Huế. Cả nụ hôn say đắm bên vài cầu Trường Tiền trong gam màu trắng xám phủ lên cỏ cây, thành quách...
Với không ít du khách, họ muốn đến Huế khi heo may để được sống chậm. Họ bảo đó là mùa yêu. Với tôi, đó là mùa nhớ...
TIỂU MUỘI