Giám sát dịch bệnh trên tôm

100% cơ sở sản xuất tôm giống được giám sát dịch bệnh đến năm 2020; 100% cơ sở nuôi thâm canh, bán thâm canh phục vụ xuất khẩu được giám sát dịch bệnh từ năm 2018 trở đi – đó là hai trong những mục tiêu cụ thể của Kế hoạch 229/KH-UBND mà UBND tỉnh đã ban hành ngày 9/11/2017 vừa qua. Đây cũng là phần cụ thể hóa việc thực hiện QĐ số 1038/QĐ-BNN-TY ngày 23/9/2017 về kế hoạch giám sát dịch bệnh trên tôm và cá tra phục vụ xuất khẩu, giai đoạn 2017-2020 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

Tại Kế hoạch 229 nêu trên của UBND tỉnh, một trong những phần việc quan trọng nhất cũng đã được đưa vào lộ trình thực hiện, với yêu cầu đặt ra là trên 70% cán bộ tỉnh, huyện và 30% cán bộ xã làm công tác thú y thủy sản được đào tạo, tập huấn chuyên sâu về giám sát dịch bệnh thủy sản vào năm 2018 và đào tạo đội ngũ đáp ứng được yêu cầu vào các năm tiếp theo. Bên cạnh đó là những phần việc khác trong phổ biến kiến thức về các biện pháp kỹ thuật phòng, chống dịch bệnh và các hướng dẫn các tổ chức, cá nhân nuôi tôm về các quy định của Việt Nam, của Cơ quan Quốc tế về Dịch bệnh động vật (OIE) và của các nước về vệ sinh thú y đối với tôm nhập khẩu từ Việt Nam.

Một trong hai vấn đề mà chúng tôi quan tâm ở giải pháp thực hiện là việc kiện toàn năng lực giám sát, điều tra và ứng phó dịch bệnh trên tôm từ tỉnh đến cơ sở, song hành với việc xây dựng cơ sở dữ liệu dịch bệnh ở tôm và dữ liệu giám sát dịch bệnh phục vụ truy xuất nguồn gốc và dự tính, dự báo tình hình, nhằm chủ động các biện pháp phòng chống. Làm tốt điều này sẽ có tác động tích cực đến quy trình nuôi tôm trên địa bàn tỉnh – một trong những địa phương có diện tích nuôi tôm lớn nhất các tỉnh khu vực miền Trung (gần 3.000 ha). Tuy nhiên, bất cập lâu nay trong lĩnh vực nuôi tôm trên địa bàn là người dân nôn nóng với mùa vụ nên còn tìm mua tôm giống từ các nguồn trôi nổi, khó truy xuất và chất lượng con giống không đảm bảo. Trong thực tế, có những vụ mùa người dân cũng đã điêu đứng vì tôm nuôi chết do dịch bệnh, do nguồn nước bị ô nhiễm, do chưa tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt trong nuôi thả, dẫn đến những hệ lụy phát sinh do dư lượng kháng sinh trên tôm nuôi cao và phải chật vật để tìm đầu ra. Đa phần phụ thuộc vào thương lái.

Chính từ những tồn tại vừa nêu trên, vấn đề thứ hai chúng tôi muốn đề cập ở đây là kế hoạch 229 của UBND tỉnh đã lưu tâm đến việc chỉ đạo, hướng dẫn các tổ chức, cá nhân nuôi tôm có chuỗi sản xuất (xin được nhấn mạnh ba từ này) đảm bảo an toàn dịch bệnh đăng ký xây dựng và triển khai kế hoạch giám sát dịch bệnh tại cơ sở; đăng ký chứng nhận cơ sở sản xuất, nuôi tôm an toàn dịch bệnh theo quy định của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn. Yêu cầu này đã được giao cho sở chủ quản cũng như UBND các huyện, thị xã có nuôi tôm và giải pháp để đáp ứng nhu cầu xuất khẩu tôm nuôi và phát triển bền vững dựa trên tiềm năng đang có.

Nguyễn An Lê