Nói lý, hát lý là một trong những loại hình văn hóa dân gian đặc sắc, độc đáo nhất của đồng bào Cơtu. Đây là loại hình ứng khẩu thường sử dụng trong sinh hoạt văn hóa, văn nghệ và các lễ hội truyền thống của đồng bào Cơtu.
Các nghệ nhân và học viên trình diễn hát lý, nói lý |
Cái hay nhất của nói lý, hát lý chính là dùng một hình tượng để chỉ một sự việc, nhằm giải quyết mâu thuẫn, xích mích trong các mối quan hệ giữa gia đình, bạn bè, xã hội, công việc hay vấn đề nào đó khó dùng bằng lời thì người ta cũng dùng nói lý, hát lý để thấu hiểu nhau hơn.
Khởi đầu, thường là những câu nói về đạo lý, về truyền thống của người Cơtu với những hình ảnh ví von độc đáo. Đồng thời, người nói lý, hát lý giỏi phải am hiểu bản chất vấn đề mình nêu ra và có khả năng đối đáp nhanh.