Nâng dần chất lượng 

Năm học này, học sinh thi vào lớp 10 vẫn tiếp tục thi tuyển kết hợp xét học bạ trung học cơ sở. Thí sinh sẽ phải thi 3 môn toán, ngữ văn và tiếng Anh. Riêng thí sinh đăng ký vào Trường THPT chuyên Quốc Học, sẽ thi thêm môn chuyên. Với cách thức này, các trường đã chọn được “hạt gạo trên sàng”. Những em có học lực tốt sẽ đỗ vào trường chuyên, Trường THPT Hai Bà Trưng, Nguyễn Huệ... Còn nguyện vọng 2, với năng lực khá các em sẽ chọn vào các trường tốp giữa, tốp dưới. Những học sinh có học lực kém sẽ được định hướng ngay từ đầu trong việc học nghề. Khi các trường có số học sinh có năng lực, tất yếu sẽ có hướng đầu tư để nâng cao chất lượng cũng như khẳng định thương hiệu của trường mình. Thế nên, tôi không ngạc nhiên khi nghe Hiệu trưởng Trường THPT Đặng Trần Côn - Nguyễn Ngọc Hiền tiết lộ, năm học 2021 - 2022, có đến 98,8% học sinh trong trường đỗ tốt nghiệp THPT dẫu đầu vào không phải quá tốt.

Xem ra việc chọn trường vẫn là thách thức không chỉ với học sinh có học lực trung bình, mà cũng là "cửa ải" đầy gian nan của học sinh khá, giỏi. Em Nguyễn Thị Mi, học sinh lớp 9 Trường THCS Hùng Vương, kể: "Em muốn thi vào Trường THPT Nguyễn Trường Tộ nhưng ba mẹ em lại muốn thi vào Trường THPT Hai Bà Trưng. Trong khi, em lượng sức mình khó vào được các trường tốp trên vì điểm chuẩn trường này khá cao. Thực tế, không ít phụ huynh, học sinh vẫn chọn nguyện vọng vào lớp 10 theo cảm tính: chọn trường mình thích, chọn trường tốt, chọn trường có nhiều bạn bè thân cùng chọn... mà không quan tâm đến yếu tố chính là năng lực học tập. Hệ lụy là có một số em đã phải bỏ học giữa chừng vì sức học đuối, không theo kịp nên quay lại học nghề.

Thi tuyển kết hợp xét tuyển

Thi vào lớp 10 lâu nay có những mục tiêu khác nhau và xem ra cũng có sự phân tầng rõ rệt. Vào Trường THPT chuyên Quốc Học hay các trường top trên như Hai Bà Trưng và Nguyễn Huệ, đòi hỏi học sinh phải có sức học tốt và năng lực thực sự. Chỉ tiêu vào lớp 10 năm học 2022 - 2023 có 30% được phân luồng học nghề. Sẽ không thiếu chỗ học, học sinh có thể lựa chọn một trong những con đường học tập khác. Thậm chí, có trường còn tuyển sinh bằng phương thức xét tuyển học bạ THCS. Điều này phản ảnh xu hướng phụ huynh và học sinh đã có sự lựa chọn, tìm trường mà không căn cứ vào kết quả của kỳ thi.   

Dịch bệnh làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học nên thời điểm này các trường tăng tốc ôn tập. Học sinh làm quen với cấu trúc đề thi, luyện các dạng bài có trong đề thi, trang bị kỹ năng làm bài cần thiết. Các em được rèn kỹ năng làm bài, phân tích bài làm, tiếp cận các dạng bài có thể xuất hiện trong đề thi. Các trường cũng căn cứ vào kết quả kiểm tra, đánh giá để phân loại học sinh để có kế hoạch phụ đạo cho các em có học lực yếu và bồi dưỡng học sinh khá, giỏi để các em đạt được kết quả cao trong kỳ thi. Giáo viên vẫn áp dụng các phương pháp dạy học tích cực, không còn phụ thuộc vào giáo án giúp học sinh phát huy tính chủ động, sáng tạo của mình.

Nói về đổi mới trong công tác thi tuyển đầu cấp, lãnh đạo Sở GĐ&ĐT cho rằng, trong tình hình dịch bệnh như hiện nay thì phương án giữ nguyên như mọi năm được xem là hợp lý. Tuy nhiên, trong những năm đến, ngành giáo dục sẽ tổ chức thi tuyển kết hợp với xét tuyển ở tất cả các trường trong toàn tỉnh. Có như vậy mới đánh giá đúng thực chất năng lực của các em để có phương án phân luồng học nghề hiệu quả. Riêng các trường sáp nhập vào TP, ngành giáo dục cũng đã có phương án phù hợp trong tuyển sinh đầu cấp. Sở GĐ&ĐT đang tham mưu cho UBND tỉnh và phối hợp với TP. Huế chuyển Trường THPT Đặng Trần Côn lên khu vực Kim Long – Hương Hồ. Điều này sẽ đảm bảo điều kiện học tập cho các em ở các vùng lân cận.

Sở GD&ĐT vẫn giữ quan điểm ra đề thi tuyển sinh lớp 10 theo hướng kiểm tra năng lực vận dụng kiến thức của thí sinh, yêu cầu thí sinh phải biết cách giải quyết vấn đề của thực tiễn cuộc sống. Thực tế đó cho thấy, để kỳ thi tuyển sinh thực sự đúng chất "tuyển" nhưng nhẹ nhàng, không áp lực thì trước đó ngành giáo dục cần phải tuyên truyền, giải thích cho phụ huynh hiểu rõ và đồng thuận trong công tác hướng nghiệp - phân luồng. Có như vậy, công tác tư vấn tuyển sinh trong nhà trường mới được thuận lợi, và việc hướng cho học sinh đi đúng con đường học vấn phù hợp với khả năng của các em mới hiệu quả.

An Nhiên