Nhiều học sinh đã quá lâu không thể trở lại trường do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 khiến nhiều trường học vẫn tiếp tục bị đóng cửa. Ảnh minh họa: Baochinhphu.vn

Tổn thất quá lớn

Các chuyên gia nhận định, việc xác định cách cân bằng rủi ro COVID-19 ở các trường học trên khắp thế giới là một việc khó khăn.

Tuy nhiên nhìn chung, các học sinh ở những nước nghèo hơn chịu nhiều gián đoạn và ảnh hưởng nghiêm trọng hơn, với việc thời gian trường học đóng cửa dài gấp đôi so với tại các nước giàu có hơn. Học sinh tại các quốc gia này cũng có ít hơn những cơ hội tiếp cận với hình thức học trực tuyến. Như vậy, lớp học sinh toàn cầu hiện nay sẽ chịu nhiều ảnh hưởng tiêu cực trong những thập kỷ tới.

Nếu không có hành động khẩn cấp, tổn thất kinh tế chỉ tính riêng việc đóng cửa trường học sẽ lên đến hàng nghìn tỷ USD. Đưa học sinh trở lại trường, quay trở lại với lớp học là điều vô cùng quan trọng và chúng ta cần những hành động ngay lập tức và có mục tiêu để đưa trẻ em quay trở lại với con đường học thức.

Trong năm qua, chính phủ các nước đã triển khai làm việc với các nhà nghiên cứu để thu thập bằng chứng về tác động của đại dịch đối với giáo dục, cũng như xác định những cách tốt nhất để giảm thiểu tối đa thiệt hại.

Kết quả chỉ ra rằng trên khắp thế giới, trẻ em trở lại trường học sau thời gian tạm thời đóng cửa để đối phó với đại dịch COVID-19 có trình độ học tập thấp hơn mức bình thường mà lứa tuổi đó cần có. Đây là điều đáng lo ngại, bởi có bằng chứng cho thấy rằng, nếu một học sinh bị tụt lại phía sau so với chương trình học, học sinh này sẽ khó có thể bắt kịp lượng kiến thức nếu không được hỗ trợ đào tạo, giảng dạy bổ sung.

Hơn nữa, gián đoạn trong học tập có thể khiến nhiều em đi đến quyết định bỏ học hoàn toàn. Ở Sierra Leone, sau hậu quả của Ebola, 17% trẻ em gái không quay trở lại trường khi trường học mở cửa trở lại, biến cú sốc ngắn hạn thành cú sốc vĩnh viễn.

Bên cạnh đó, việc đóng cửa trường học trong quá khứ được chứng minh là làm giảm khả năng học tập của trẻ em. Sử dụng mối liên hệ giữa việc học và thu nhập, các nhà nghiên cứu ước tính rằng, việc đóng cửa trường học do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 cho đến nay có thể dẫn đến khoản tổn thất về thu nhập lên đến 17 nghìn tỷ USD. Việc tiếp tục đóng cửa trường học trong năm 2022 sẽ khiến con số 17 nghìn tỷ này tiếp tục tăng lên.

Chúng ta có thể làm gì?

Ưu tiên hàng đầu là phải giữ cho các trường học mở cửa. Cái giá phải trả khi đóng cửa trường học là cao không thể chấp nhận được và nó có khả năng kéo dài hơn nhiều, so với những chi phí đóng cửa các lĩnh vực khác của nền kinh tế.

Bằng chứng cho thấy các biện pháp hạn chế đại dịch COVID-19, bao gồm đeo khẩu trang chất lượng, tiêm chủng cho giáo viên và học sinh đủ điều kiện tiêm chủng, cũng như giữ cho không khí càng thông thoáng càng tốt có thể sẽ hỗ trợ giảm thiểu nguy cơ lây truyền bệnh trong trường học. Với các biện pháp như vậy, khả năng lây nhiễm COVID-19 trong môi trường học đường sẽ thấp hơn nhiều so với các môi trường khác, đặc biệt là ở nhà hàng và quán bar - nơi không thể sử dụng khẩu trang.

Nhưng khi các trường học được mở cửa trở lại, điều này cũng không có nghĩa là hoạt động giảng dạy, học tập sẽ ngay lập tức trở lại bình thường. Sự gián đoạn của COVID-19 đã làm trầm trọng hơn tình trạng bất bình đẳng hiện có trong giáo dục, khiến việc dạy và học trở nên khó khăn hơn. Đó chính là lý do vì sao, trước tiên, các trường học nên đánh giá xem sự gián đoạn đã ảnh hưởng đến việc học tập của học sinh, sinh viên nghiêm trọng như thế nào. Từ đó, giáo viên cần điều chỉnh phương pháp giảng dạy để phản ánh khả năng học tập của học sinh, thay vì hi vọng các em đạt được một thành tích nào đó quá tầm với.

Để làm được điều này, giáo viên cần có sự hỗ trợ. Giờ đây, các em phải đối mặt với nhiều thách thức trong quá trình học tập như học kết hợp trực tuyến, trực tiếp và tham gia vào các lớp có nhiều trình độ học tập khác nhau. Với tình hình này, việc cung cấp các bài học đi kèm hướng dẫn có thể là một cách hiệu quả về để cải thiện chất lượng học tập của các em. Thêm vào đó, hàng chục nghiên cứu thực hiện ở các nước thu nhập cao và thấp đã chỉ ra rằng, việc dạy kèm cá nhân, hoặc dạy theo nhóm nhỏ sẽ giúp các em cải thiện chất lượng học tập của mình.

Giữa lúc đại dịch đã gây thiệt hại to lớn đối với việc học của học sinh, sinh viên, thì hành động khẩn cấp, quy mô lớn và hiệu quả của chính phủ các nước, cũng như của các nhà lãnh đạo giáo dục có thể ngăn chặn tình trạng này. Nếu không có sự can thiệp như vậy, mức độ mất kiến thức hiện nay gây nên do trường học đóng cửa sẽ dẫn đến hàng nghìn tỷ USD năng suất cũng bị mất đi.

Trong tương lai, những cuộc khủng hoảng mới chắc chắn sẽ xuất hiện. Thiết lập các hệ thống phòng và đối phó ngay bây giờ để giữ trường học luôn mở cửa trong những trường hợp như thế sẽ giúp bảo vệ tương lai của con em chúng ta.

Đan Lê (Lược dịch từ The ASEAN Post)