Sự việc đau lòng đáng tiếc xảy ra khi hôm đó, lúc 4 giờ sáng, như thường lệ, bố mẹ của N. (học lớp 12), đang chuẩn bị các thùng đựng cá buộc trên xe mô tô, để đưa đi chợ bán, thì mẹ bị cáo bất ngờ lên cơn đau tim. Người chồng vội vã đưa vợ đi bệnh viện cấp cứu.

Lúc này, N. (không có giấy phép lái xe mô tô) thấy trên xe đã có sẵn chìa khóa, nên tự ý lấy xe chở số cá trên đến chợ để bán giúp cho bố, mẹ.

Đến khoảng 5 giờ cùng ngày, N. điều khiển xe đi trên Tỉnh lộ 18, theo hướng Quốc lộ 1A - Phú Vang, với tốc độ khoảng 60km/h để về nhà kịp đi học. Khi đến đoạn thuộc thôn 1A, xã Thủy Phù (Hương Thủy), N. phát hiện phía trước cùng chiều, cách khoảng 5-6m, trên làn đường phải, có 4 người đang đi bộ tập thể dục. 2 người đàn ông đi thành một hàng ngang phía trước. 2 người phụ nữ đi bộ thành hàng ngang phía sau (nạn nhân đi phía ngoài).

Do thùng đựng cá phía sau xe bị nghiêng nên N. vừa chạy xe vừa đưa tay về sau để chỉnh lại. Cùng lúc này, phía trước ngược chiều có xe ô tô đang đi đến pha đèn chiếu sáng nên N. bị chói mắt, liền đạp phanh gấp nhưng không kịp, đã để phần trước xe mô tô tông vào phần phía sau lưng của nạn nhân, làm nạn nhân ngã xuống đường. N. và xe lao xuống bạt taluy phía bên phải đường. Nạn nhân bị thương nặng, được đưa đến bệnh viện cấp cứu, điều trị nhưng sau đó tử vong. N. bị chấn thương gãy cung tiếp gò má trái; chấn thương vỡ xoang hàm, vỡ thành ổ mắt; chấn thương gãy xương hàm dưới, tỷ lệ tổn thương cơ thể 28%.

Là lao động chính trong gia đình, các con đều tuổi còn nhỏ, nên hậu quả sau khi nạn nhân bị tai nạn giao thông thiệt mạng, càng nặng nề. Vậy nên, dù hoàn cảnh khó khăn, nhưng bố mẹ của N. đã gom góp, vay mượn để kịp thời khắc phục phần nào hậu quả; bồi thường cho gia đình nạn nhân 110 triệu đồng (chi phí cấp cứu, điều trị, mai táng phí và khoản tiền bù đắp tổn thất tinh thần).

Tòa phân tích: N. là người chưa thành niên, tuy chưa có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng vẫn nhận thức được hành vi điều khiển xe mô tô phải có giấy phép lái xe theo quy định, thiếu chú ý quan sát trong điều kiện tầm nhìn bị hạn chế, không giảm tốc độ để có thể dừng lại một cách an toàn thì sẽ gây ra tai nạn; N. biết những điều đó nhưng vẫn thực hiện. Hành vi của N. là rất nguy hiểm cho xã hội, đã trực tiếp xâm phạm trật tự an toàn giao thông đường bộ, gây thiệt hại về tính mạng của người khác được pháp luật bảo vệ, gây mất trật tự trị an và an toàn xã hội trên địa bàn.

Tuy nhiên, N. không phạm vào tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự; được hưởng các tình tiết giảm nhẹ là: Người phạm tội tự nguyện bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả; thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải; đại diện hợp pháp của bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho N.; bị hại cũng có lỗi một phần (đi bộ trên đường nhưng không đi sát mép đường theo quy định); N. lần đầu phạm tội, bản thân cũng bị tổn thương cơ thể với tỷ lệ 28%; N. là người chưa thành niên, do đó cần áp dụng các chính sách đối với người chưa thành niên phạm tội. Đồng thời, xét thấy N. có nơi cư trú rõ ràng, hiện đang là học sinh nên không cần thiết phải bắt N. cách ly khỏi xã hội. Theo đó, tòa phạt N. 1 năm tù, cho hưởng án treo.

N. cùng cha mẹ và những người dự khán phiên tòa “nhẹ nhõm” trước chính sách nhân đạo, sự khoan dung của pháp luật, của đại diện cho bị hại. Tuy nhiên, vụ án này là “lời cảnh tỉnh” cho mọi người, cho người chưa thành niên nói riêng, phải chấp hành nghiêm pháp luật khi tham gia giao thông. Bởi, có thể không phải ai cũng may mắn như N. trong vụ án (bị tổn thương 28% sức khỏe), mà có thể cũng mất đi mạng sống hoặc có thể phải ngồi tù.

Quỳnh Anh