Các sản phẩm Diệu Trâm làm ra được bày bán

Thoát đi sự gò bó

Ra trường năm 2016, Đỗ Thị Diệu Trâm không tìm việc theo ngành học của mình mà chọn thử sức làm homestay, rồi chuyển sang làm các sản phẩm chăm sóc sức khỏe, làm đẹp từ thiên nhiên. Mày mò nghiên cứu, cô gái tốt nghiệp từ Trường ĐH Kinh tế sản xuất các loại tinh dầu, xà phòng từ dầu thực vật. Diệu Trâm nửa đùa, nửa thật: “Dòng đời đưa đẩy em đến công việc này, bận rộn nhưng không gò bó thời gian, không bị “dí deadline” (thời hạn hoàn thành)”.

Khác với trước đây, giới trẻ hiện nay muốn thay đổi bản thân theo từng hoàn cảnh, thậm chí đảm nhận công việc trái với ngành nghề được học trước đó. Rất đông trong số họ chọn công việc tự do.

Kinh doanh hiện nay là một trong những xu hướng công việc hấp dẫn, gắn với tốc độ phát triển nhanh của công nghệ khiến nhiều bạn trẻ lựa chọn. Huỳnh Thị Thảo Nguyên, bạn trẻ kinh doanh online chia sẻ: “Từ thời điểm đang còn đi học, mình đã ấp ủ dự định về một mô hình kinh doanh. Sau khi ra trường, mình rẽ hướng với việc kinh doanh online các sản phẩm áo quần thời trang. Dựa trên các xu hướng mới và trend trên facebook, tiktok, mình giới thiệu sản phẩm để khách hàng tiếp cận. Mỗi tháng, nghề này cũng giúp mình thu nhập hơn 10 triệu đồng”.

Nhiều bạn trẻ thích thú với khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo

Làm việc tự do không hẳn là quyết định đúng đắn với tất cả mọi người, nhưng đó đang là một xu hướng. Trên thế giới, một khảo sát (vào năm 2019) trên 18.000 lao động ở 24 quốc gia cho thấy, gần một nửa (45%) ứng viên không còn hứng thú với các công việc toàn thời gian, thì tại Việt Nam, dẫu chưa có một nghiên cứu cụ thể, nhưng khi được hỏi, nhiều bạn vẫn trả lời giới trẻ chuộng tự do, có thể “quay lưng” công việc 8 tiếng mỗi ngày.

Theo Nguyễn Hữu Việt, một bạn trẻ tìm việc từ các dự án ngắn hạn, có khá nhiều nguyên nhân cho xu hướng lựa chọn công việc của giới trẻ ngày nay, trong đó họ ghét bị gò bó trong luồng công việc lặp đi lặp lại, dễ nhàm chán; thậm chí phải mất tiền để xin việc trong một số trường hợp. Trái lại, nhiều bạn trẻ tự tin về khả năng của họ thông qua sự trợ giúp của kỹ thuật số, họ có thể có được nhiều công việc.

“Lựa chọn làm tự do sẽ thoải mái về thời gian, có thể giờ họ ngủ, mình làm và ngược lại. Không bị quản lý bởi các quy tắc công sở, tự do sáng tạo và làm chủ công việc. Có thể làm nhiều việc cùng một lúc, gia tăng thu nhập. Tuy nhiên, ai cũng hiểu và chấp nhận làm tự do không có bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội theo diện người lao động mà phải tự mua. Mặt khác, công việc mang tính chất không ổn định cùng nhiều khó khăn khác, nhưng dần dần, nhiều bạn trẻ vẫn chọn việc làm tự do”, Hữu Việt phân tích.

Chọn việc hợp thời

Công nghệ đang phát triển với tốc độ cực nhanh và bạn trẻ cũng tận dụng sự nhanh nhạy trong việc tiếp cận cái mới để nắm bắt cơ hội việc làm. Dẫu làm việc tự do, nhưng họ chọn việc hợp thời với sự chuyển động của xã hội.

Không theo ngành đã học, Thiện Bảo chọn công việc chụp ảnh cưới vì đam mê

Ngoài kinh doanh online để tận dụng nguồn vốn ít hay làm các dự án, nhiều bạn trẻ lại chọn cách khởi nghiệp, hay “làm giàu” với các ngành liên quan đến mạng xã hội, nhất là các công việc liên quan như: Vlogger, marketing freelancer, thiết kế, nhiếp ảnh… Chỉ cần đầu tư một công cụ ghi hình chuyên nghiệp, họ đã có thể bắt đầu tác nghiệp ngay với những nội dung xung quanh mình.

Những người có nhiều kỹ năng với công nghệ chọn những công việc chuyên sâu hơn, như: lập trình web, PR Manager (duy trì hình ảnh trước công chúng về một thương hiệu, công ty hoặc cá nhân), video editor (chỉnh sửa video), graphic designer (thiết kế đồ họa), 3D Modeler (thiết kế mô hình 3D với các trò chơi điện tử, thực tế ảo, hình ảnh chuyển động)…

Thiện Bảo, đại diện nhóm ê kíp chuyên chụp ảnh và làm các phóng sự cưới chia sẻ, học ngoại ngữ ra nhưng đam mê khiến em chọn lối rẽ này. Áp lực từ công việc không nhỏ, nhưng cái hay là được thỏa sức đi đó đây. Mùa cưới, có tháng cả nhóm chạy cũng kiếm về 150 triệu đồng. Khi rảnh, có thể nhận thêm các sự kiện khác. Nguồn thu nhập không cố định, nhưng mọi người luôn vui vì những ý tưởng sáng tạo của mình đem lại hạnh phúc, niềm vui cho khách hàng.

Sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin cùng khao khát được tự chủ và phát triển khi được công việc mình yêu thích là động lực thúc đẩy người trẻ tìm đến với công việc tự do. Có những quyết định lựa chọn chưa phù hợp, hoặc có khi là sai lầm, nhưng cũng có rất nhiều người nhờ chọn hướng đi này mà có những thành quả tốt. Quan trọng là cách họ biết cách trau dồi kiến thức, dám đam mê, dám thử thách, dấn thân và không bỏ cuộc trước thất bại.

Bài: MINH TÂM - Ảnh: H. PHÚC