- ThS. LS Nguyễn Văn Phước, Trưởng Văn phòng Luật sư Huế: Căn cứ vào quy định của pháp luật, bạn có quyền thay đổi tên (hoặc tên đệm) của mình. Cụ thể, khoản 1, điều 27 Bộ luật Dân sự 2005 quy định cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong các trường hợp sau đây:
a) Theo yêu cầu của người có họ, tên mà việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó;
b) Theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi về việc thay đổi họ, tên cho con nuôi hoặc khi người con nuôi thôi không làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ, tên mà cha đẻ, mẹ đẻ đã đặt;
c) Theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc người con khi xác định cha, mẹ cho con;
d) Thay đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại;
đ) Thay đổi họ, tên của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ, tên của người được xác định lại giới tính;
g) Các trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
Khoản 1, điều 36 Nghị định 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch quy định: “Thay đổi họ, tên, chữ đệm đã được đăng ký đúng trong sổ đăng ký khai sinh và bản chính giấy khai sinh, nhưng cá nhân có yêu cầu thay đổi khi có lý do chính đáng theo quy định của Bộ luật Dân sự.”
Còn thủ tục thay đổi tên (hoặc tên đệm) là một trong những thủ tục về cải chính hộ tịch quy định tại Nghị định 158/2005/NĐ-CP và Thông tư 01/2008/TT-BTP ngày 2/6/2008 hướng dẫn thực hiện một số quy định của Nghị định 158/2005/NĐ-CP. Cụ thể, bạn đến UBND cấp huyện, mà trong địa hạt của huyện đó bạn đã được đăng ký khai sinh trước đây để đăng ký việc thay đổi (theo khoản 2, điều 37 Nghị định 158/2005/NĐ-CP và điều 5 Thông tư 01/2008/TT-BTP thì UBND cấp huyện có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên). Các giấy tờ mà bạn cần chuẩn bị, gồm (điều 38 Nghị định 158/2005/NĐ-CP):
- Tờ khai theo mẫu quy định;
- Bản chính giấy khai sinh của người cần thay đổi;
- Các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi.
Trong thời hạn năm ngày, kể từ ngày nhận đủ giấy tờ hợp lệ, chủ tịch UBND cấp huyện ký và cấp cho bạn quyết định cho phép cải chính hộ tịch. Trường hợp cần phải xác minh thì thời hạn nói trên được kéo dài thêm không quá năm ngày.
Sau khi hoàn tất thủ tục thay đổi tên cho bạn, UBND cấp huyện có trách nhiệm gửi thông báo cho UBND cấp xã nơi đã đăng ký hộ tịch (lần đầu) cho bạn về những nội dung thay đổi để ghi tiếp vào sổ hộ tịch lưu tại UBND cấp xã (điều 5 Thông tư 01/2008/TT-BTP).
Bùi Vĩnh (ghi)