Đình làng Cổ Lão khi đang được trùng tu
Hương Trà hiện có 4 đình làng được xếp hạng, gồm: đình làng Văn Xá được công nhận Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia; đình làng Cổ Lão và đình làng, chùa La Chữ được công nhận Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh và đình làng Thanh Lương đang đề nghị được công nhận Di tích Kiến trúc nghệ thuật cấp tỉnh (hiện đình làng đang trong tình trạng tốt).
Đình làng và chùa La Chữ (phường Hương Chữ) đã trùng tu từ ngân sách Nhà nước và Nhân dân đóng góp với kinh phí trên 2 tỷ đồng. Vừa qua, sau gần 2 tháng thi công, cuối tháng 11/2022, công trình tu sửa cấp thiết di tích kiến trúc nghệ thuật đình làng Cổ Lão (xã Hương Toàn) đã hoàn thành. Công trình có tổng mức đầu tư 600 triệu đồng; trong đó, ngân sách tỉnh và thị xã hỗ trợ 400 triệu đồng, phần còn lại ngân sách xã Hương Toàn và huy động Nhân dân đóng góp; với các hạng mục: nâng cấp, sửa chữa toàn bộ hệ thống mái khối đình làng, tu bổ các con giống trang trí bờ mái, trát lại tường và quét vôi toàn công trình.
Ông Nguyễn Văn Hòa, người dân xã Hương Toàn chia sẻ: “Chúng tôi rất mừng khi thấy di tích sau khi tu sửa đã cơ bản khắc phục được tình trạng xuống cấp, đảm bảo an toàn lâu dài cho công trình cũng như đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng của người dân địa phương”.
Đình Văn Xá (phường Hương Văn) được xây dựng vào năm 1865 dưới thời Tự Đức, là một trong số ít những ngôi đình có quy mô bề thế, có giá trị kiến trúc tiêu biểu ở Thừa Thiên Huế. Nơi đây vẫn còn lưu giữ bức hoành phi do vua Minh Mạng ban tặng. Đặc biệt, kiến trúc của đình Văn Xá được đánh giá như gạch nối giữa kiến trúc dân gian và kiến trúc cung đình, đặc trưng cho nét kiến trúc triều Nguyễn. Gần 160 năm tồn tại và qua 3 lần trùng tu lớn vào các năm 1961, 1995 và 2013, đến nay, đình Văn Xá hầu như vẫn còn giữ được những nét kiến trúc thuở ban đầu. Tuy nhiên, qua thời gian, các hạng mục của công trình như: gạch, mái ngói, tường... bị hư hỏng, cột đình bị lún, không còn đảm bảo an toàn khi sử dụng.
Theo lãnh đạo phường Hương Văn, việc trùng tu, sửa chữa di tích đình làng Văn Xá hết sức cấp thiết. Vấn đề cũng được Nhân dân địa phương đồng thuận vì mục đích giữ gìn giá trị văn hóa lịch sử của tiền nhân để lại, góp phần giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ. Trưởng phòng Văn hóa Thông tin thị xã Hương Trà Nguyễn Văn Duật cho biết, việc đại trùng tu công trình rất tốn kém. Trước mắt, trong năm nay, thị xã sẽ tiến hành tu sửa khẩn cấp đình Văn Xá với kinh phí 1,2 tỷ đồng; trong đó, ngân sách Nhà nước 1 tỷ đồng, còn lại là Nhân dân đóng góp. Dự kiến tu sửa các hạng mục: nâng cấp sửa chữa hệ mái đình, chống lún cột đình, chỉnh trang và chống ngập đọng nước sân đình.
“Việc trùng tu, tôn tạo kiến trúc các di tích đình làng vừa góp phần giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa, phục hồi không gian văn hóa, đồng thời, góp phần khai thác tốt tiềm năng để phát triển du lịch địa phương”, ông Duật nói.
Bài, ảnh: Quốc Việt