leftcenterrightdel
Bao bì, chai lọ thuốc BVTV sau khi sử dụng vứt đầy bên các chân ruộng ở phường Hương Xuân, TX. Hương Trà 

Dù đã quy định, thu gom xử lý nhưng thực tế, nhiều vùng nông thôn ở địa phương vẫn xả rác thải nguy hại từ vỏ, bao bì thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trực tiếp vào nguồn nước và trên ruộng đồng... nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.

Qua phản ánh của người dân, chúng tôi có mặt trên những cánh đồng ở phường Hương Xuân (TX. Hương Trà). Từ đây theo con kênh thủy lợi dẫn ra khu đồng có rất nhiều bao túi, chai lọ đựng thuốc trừ sâu, diệt chuột sau khi sử dụng vứt khắp nơi.

Đáng chú ý, ngay cạnh hố thu gom rác thải và khu vực nguồn nước mà nông dân hay sử dụng để tưới tiêu, vệ sinh dụng cụ, vỏ bao bì thuốc BVTV nằm vương vãi.

Vừa thăm đồng lúa của gia đình để chọn ngày gặt, ông Nguyễn Hùng lại thu gom một số bao bì vỏ thuốc trừ sâu mà người dân bỏ lại bên bờ ruộng, nói: "Dù biết vứt rác như vậy là ô nhiễm môi trường, nhưng họ vẫn vứt rác đầy chân ruộng, dọc theo bờ kênh, mương nước...".

Hiện nay, không chỉ ở xã này, phường kia mà rất dễ bắt gặp những loại rác thải thuốc BVTV vứt đầy bên các chân ruộng, bờ mương, thậm chí là trôi nổi trên các ao hồ.

Theo các chuyên gia môi trường, bao bì thuốc BVTV sau sử dụng bao giờ cũng còn tồn dư một phần thuốc. Nếu vứt bao bì bừa bãi trên đồng ruộng, thuốc sẽ khuếch tán vào nước tưới, nước mưa bị rửa trôi xuống nước ngầm và nước mặt gây ô nhiễm trực tiếp hệ sinh thái.

Tình trạng càng trở nên ô nhiễm nặng hơn nếu chôn lấp ở trên cao hay đầu nguồn nước. Trường hợp đem bao bì đốt không đúng quy trình an toàn, nguy cơ phát thải Dioxins rất lớn.

Theo thống kê của ngành nông nghiệp tỉnh, rác thải nguy hại từ vỏ, bao bì thuốc BVTV trên địa bàn lên đến hàng chục tấn mỗi năm. Nếu không thu gom, xử lý kịp thời, mỗi mùa mưa bão rác thải BVTV sẽ dồn về vùng hạ lưu, phát tán đi khắp nơi gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Những năm qua nhiều địa phương tích cực tuyên truyền, vận động nông dân ý thức trong việc thu gom rác thải nguy hại đồng ruộng. Nhiều xã, phường đã nỗ lực xây các trạm, hục, hố xi măng để đựng chứa rác thải độc hại trên các cánh đồng để xử lý theo quy định.

Tại huyện Phú Lộc, Quảng Điền, nhiều địa phương đã ý thức lượng rác thải phát sinh từ hoạt động thải bỏ bao bì, chai lọ thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, thuốc BVTV trong quá trình canh tác tại ruộng đồng của mình bằng cách thu gom, tập trung ở các hố, bể chứa, sau đó hợp đồng các đơn vị môi trường đưa đi tiêu hủy theo quy định. Tuy nhiên, qua trao đổi với lãnh đạo ban, ngành chức năng ở địa phương, giải pháp trên không nhiều nơi làm được, vì số tiền ký hợp đồng với công ty môi trường phát sinh khá lớn (khoảng hơn 20 nghìn đồng/kg). Họ đã có công văn đề nghị cấp trên với mong muốn có được nguồn hỗ trợ kinh phí thu gom, xử lý này.

Nhiều giải pháp để giải quyết vấn đề trên. Quan trọng nhất là phát huy vai trò của chính quyền địa phương, đoàn thể, nhất là Hội Nông dân tuyên truyền cho người nông dân biết cách xử lý rác thải thuốc BVTV đúng quy trình, an toàn trong canh tác nông nghiệp, bảo vệ sức khỏe, tính mạng của con người và góp phần bảo vệ môi trường. Đồng thời, có cơ chế phát triển nền nông nghiệp sạch, bền vững tại mỗi địa phương hiện nay.

Bài, ảnh: SONG MINH