Các tấm pin năng lượng mặt trời tại một nhà máy điện mặt trời ở thành phố Kyoto, Nhật Bản. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN |
Năm 2023 có thể được nhớ đến bởi thời tiết khắc nghiệt, khẳng định thực tế đáng sợ của biến đổi khí hậu. Nhiệt độ toàn cầu tăng vọt trên đất liền và trên biển đã gây ra những trận cháy rừng, hạn hán, bão và lũ lụt, đã cướp đi sinh mạng của nhiều người và gây thiệt hại cho các nền kinh tế.
Khu vực châu Á - Thái Bình Dương cũng không ngoại lệ, điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải hành động, song cũng nhấn mạnh mức độ khó khăn cao.
“Là khu vực chịu trách nhiệm cho hơn một nửa lượng khí thải carbon dioxide (CO2) toàn cầu, đồng thời cũng là khu vực dễ bị tổn thương nhất trước các thảm họa khí hậu, châu Á - Thái Bình Dương có thể tạo ra sự khác biệt lớn bằng cách cắt giảm nhanh chóng lượng khí thải nhà kính”, ông Woochong Um cho hay.
Cũng theo Tổng Giám đốc Điều hành ADB, trong bối cảnh những lo ngại rằng điều này có thể bóp nghẹt sự tăng trưởng kinh tế vốn đã thúc đẩy sự trỗi dậy đáng chú ý của khu vực, các Chính phủ có thể xem xét những bằng chứng ngày càng tăng cho thấy sự thay đổi có thể là một lựa chọn “đôi bên cùng có lợi”.
Trong nhiều thập kỷ, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Thụy Điển và Vương quốc Anh đã chứng minh rằng, các nền kinh tế có thể vừa phát triển, vừa khử carbon. Nghiên cứu gần đây cho thấy, chi phí kinh tế để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 có thể ở mức vừa phải đối với các nền kinh tế đang phát triển trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương. Qua đó, ông Woochong Um cho rằng, những hy vọng về một tương lai phát thải ròng bằng 0 xoay quanh việc huy động đủ tài chính xanh.
Có những dấu hiệu đầy hứa hẹn, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi, nơi việc phát hành trái phiếu liên quan đến tiêu chí môi trường, xã hội và quản trị (ESG) đã tăng từ mức 66 tỷ USD vào năm 2020, lên gần 200 tỷ USD trong năm 2021. Trái phiếu xanh là một công cụ ESG phổ biến ở châu Á - Thái Bình Dương, với lượng phát hành đạt 110 tỷ USD vào năm 2022, và đang trên đà tăng hơn nữa trong năm nay.
Mặc dù vậy, nhu cầu tài chính khí hậu tổng thể còn lớn hơn nhiều. Viện Toàn cầu McKinsey đã đưa ra mức giá thường niên để thế giới đạt được mục tiêu phát thải ròng 0 vào năm 2050, ở mức đáng kinh ngạc là 9,2 nghìn tỷ USD.
Hàng nghìn tỷ USD có thể được huy động bằng cách khai thác các nguồn tài nguyên khổng lồ của khu vực tư nhân, nhưng nỗ lực tăng cường tài chính xanh thường bị cản trở do thiếu các định nghĩa rõ ràng, chính xác và được quốc tế thống nhất về việc sử dụng tài chính như thế nào thì được xem là “xanh”.
Từ đó, một hệ thống phân loại xanh chung cho châu Á - Thái Bình Dương sẽ là mảnh ghép còn thiếu, và đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các nhu cầu tài chính khí hậu của khu vực; qua đó sẽ giúp giải phóng toàn bộ tiềm năng của tín dụng và đầu tư bền vững, đồng thời mang lại sự minh bạch, thống nhất và sự tin cậy cao hơn cho các công cụ tài chính khí hậu.
Hệ thống phân loại chung cũng cho phép các nhà đầu tư và các tổ chức phát hành có sự so sánh tốt hơn về đóng góp của một khoản đầu tư vào hàng hóa công cộng về môi trường, chẳng hạn như giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu, sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên, ngăn ngừa ô nhiễm, hoặc bảo vệ đa dạng sinh học.
Điều đáng khích lệ là các hệ thống phân loại khu vực đang nổi lên ở châu Á - Thái Bình Dương. Trong đó, một hệ thống phân loại tài chính bền vững dành cho 10 quốc gia thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã được phê duyệt hồi năm 2021.
Khi thị trường tài chính bền vững trưởng thành, kỳ vọng sẽ có những tiến bộ lớn hơn nữa đối với các công ước quốc tế hoặc khu vực chung. Tuy nhiên, sự leo thang mạnh mẽ của các tác động từ biến đổi khí hậu trong năm nay cho thấy cần có sự tiến bộ nhanh hơn, Tổng Giám đốc Điều hành ADB lưu ý.