Toàn cảnh buổi khai mạc hội thảo “Thiền phái Liễu Quán: Lịch sử hình thành và phát triển” 

Hội thảo do Học viện Phật giáo Việt Nam tại Huế phối hợp với Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Thừa Thiên Huế, Viện Nghiên cứu Phật học Việt Nam, Viện Nghiên cứu Tôn giáo và Đại học Huế đồng tổ chức nhân tưởng niệm 281 năm Đức Tổ sư Liễu Quán thị tịch (1742 - 2023).

Đến tham dự có Trưởng lão Hòa thượng Thích Giác Quang - Phó Pháp chủ Hội đồng Chứng minh GHPGVN; UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Thanh Bình; Chư Tôn Trưởng lão Hoà thượng Hội đồng Chứng minh, Hội đồng Trị sự  Giáo hội Phật giáo Việt Nam và tỉnh Thừa Thiên Huế; Tăng Ni các tự viện cùng đồng bào Phật tử các giới  cùng đông đảo học giả, nhân sĩ trí thức tham dự.

Người làm sống dậy và phát huy tinh thần độc lập tự chủ

Gửi đến hội thảo bức thư, Đức Pháp chủ GHPGVN - Đại lão Hoà thượng Thích Trí Quảng khẳng định, tiếp nối nguồn mạch tâm linh từ các bậc tiền nhân, Tổ sư Thiệt Diệu Liễu Quán làm sống dậy và phát huy tinh thần độc lập tự chủ; khởi sáng Thiền phái Liễu Quán, ảnh hưởng sâu rộng, truyền thừa liên tục 300 năm qua, là điểm son trong truyền thống hộ quốc an dân của Phật giáo nước nhà.

Lịch sử ghi nhận nhiều tấm gương sống động về phẩm chất đó qua hành trạng của các vị đệ tử - hậu duệ của Tổ sư, điển hình là các bậc chân tu, nhà hoạt động yêu nước thời hiện đại như ngài Thanh Kế Huệ Đăng (1873-1953) - đời thứ 7, Đại sư Trừng Thanh Thiện Hào (1911-1997) - đời thứ 8 Thiền phái Liễu Quán và nhiều vị khác ở phương Nam trong hai cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc ở thế kỷ XX.

 Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Thanh Bình tặng hoa đến ban tổ chức hội thảo

Theo Đức Pháp chủ GHPGVN, chính sự tu hành đắc đạo của Tổ sư Liễu Quán đã đem lại tầm nhìn sâu rộng, có ảnh hưởng với cả giới lãnh đạo cho đến mọi tầng lớp Nhân dân. Chỉ khi thể nhập chân linh mới có năng lực vô quái ngại của hạnh nguyện Bồ-tát, thống nhất trong hành động vì Đạo pháp và vì Dân tộc; làm cách mạng, giúp việc đời với tâm hồn của một người có tôn giáo, lúc hoàn thành trách nhiệm thì trở về với đời sống của nhà tu hành thực sự. Do đó, được mọi người, mọi giới kính trọng, có sức tập hợp quần chúng rất lớn.

Đức Pháp chủ GHPGVN bày tỏ mong muốn với nhiều thắng duyên, đặc biệt về tư liệu văn bản, hội thảo khoa học “Thiền phái Liễu Quán: Lịch sử hình thành và phát triển” sẽ tiếp cận và làm sáng tỏ không chỉ về cuộc đời mà cả đạo nghiệp của Tổ sư Thiệt Diệu Liễu Quán.

Theo lời Hòa thượng Thích Hải Ấn, Viện trưởng Học viện Phật giáo Việt Nam tại Huế kiêm Trưởng Ban tổ chức, cách đây gần 300 năm, Tổ sư Thiệt Diệu - Liễu Quán đã sáng lập nên một dòng Thiền mới ở Nam Hà - Đàng Trong đậm nét bản sắc văn hoá Việt. Nếu thiền phái Trúc Lâm Yên Tử do Phật hoàng Trần Nhân Tông khai lập là dòng thiền thứ nhất của Việt Nam, thì thiền phái Liễu Quán là dòng thiền Việt thứ hai của dân tộc. Điều đặc biệt, sự truyền thừa của dòng thiền này đã được liên tục tiếp nối và phát triển theo cùng bước chân Nam tiến, mở mang bờ cõi của đất nước.

Tiếp tục phát huy các giá trị di sản của dòng thiền Liễu Quán

Hòa thượng Thích Hải Ấn cho hay, cũng từ dòng thiền này, các bậc Tổ sư, cao Tăng, cư sĩ Phật tử đã dấn thân trong sự nghiệp phụng sự đạo pháp và dân tộc, nỗi bật là phong trào chấn hưng Phật giáo, hoằng pháp lợi sanh, góp phần tạo nên sự quang huy quốc độ và Phật giáo Việt Nam thời hiện đại. Đến nay, Thiền phái Liễu Quán đã phát triển rộng khắp mọi miền đất nước, lan toả đến cả nhiều vùng đất ở nước ngoài, với hàng ngàn ngôi chùa và hàng triệu môn đồ Tăng Ni và Phật tử. 

“Suốt thời gian gần ba thế kỷ hình thành và phát triển của thiền phái, vì nhiều lý do khác nhau, vẫn chưa có một cuộc minh định chính thức nào về vị thế cũng như nội hàm giá trị đóng góp to lớn của thiền phái trong dòng chảy văn hoá dân tộc Việt Nam. Thế nên, đây là Hội thảo đầu tiên mang tính lịch sử về thiền phái. Và đây, cũng là dịp để các thế hệ con cháu của Đức Tổ sư từ khắp mọi nơi cùng trở về vun xới những giá trị tâm linh, nối kết tình linh sơn pháp lữ với tâm nguyện Truyền đăng tục diệm, Tổ ấn trùng quang”, Hòa thượng Thích Hải Ấn chia sẻ.

Hàng trăm quan khách, đại biểu tham dự hội thảo 

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Nguyễn Thanh Bình nhấn mạnh,  tại Thừa Thiên Huế, trên tinh thần tiếp nối, kế thừa và phát huy di sản của dòng thiền Liễu Quán, các chức sắc Tăng Ni Phật giáo tỉnh nhà đã thực hiện tốt sứ mệnh hoằng pháp lợi sanh, hướng dẫn Phật tử các giới tu học đúng chánh pháp, thực hiện các sinh hoạt tôn giáo theo đúng Hiến chương GHPGVN và tuân thủ pháp luật Nhà nước. Bên cạnh đó, với tinh thần nhập thế hành đạo, GHPGVN tỉnh cùng với các cấp chính quyền, Nhân dân và đông đảo Tăng Ni, Phật tử có nhiều hoạt động “lợi đạo ích đời”, tích cực tham gia công cuộc xây dựng, phát triển đất nước.

Theo ông Bình, hội thảo diễn ra trong những ngày cuối năm 2023 và đầu năm 2024, là sự kiện đặc biệt nhằm “ôn cố, tri tân”.  “Qua hội thảo này, chúng tôi tin rằng GHPGVN nói chung, Phật giáo Thừa Thiên Huế nói riêng sẽ tiếp tục phát huy các giá trị di sản của dòng thiền Liễu Quán trong sự nghiệp xây dựng Đạo pháp - Dân tộc, góp phần xây dựng đất nước, quê hương ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, ông Bình  bày tỏ.

Hội thảo có 3 diễn đàn chính: Tổ sư Liễu Quán: Cuộc đời, đạo nghiệp và nền tảng tư tưởng; Phổ hệ truyền thừa và quá trình phát triển của Thiền phái Liễu Quán; Kế thừa và phát huy di sản Thiền phái Liễu Quán. Có hơn 120 tham luận của các vị Tăng Ni, các nhà nghiên cứu, học giả ở trong và ngoài nước gửi về hội thảo. Nhiều tham luận cung cấp những  thông tin rất giá trị về phương diện lịch sử, có phát hiện mới đóng góp vào nhận thức về cuộc đời, đạo nghiệp và những ảnh hưởng của Tổ sư Thiệt Diệu Liễu Quán cũng như Thiền phái mang tên Ngài.

NHẬT MINH