 |
| Cước tàu biển đi các tuyến từ châu Á sang châu Âu, Mỹ tăng vì xung đột Biển Đỏ. Ảnh: VNBusiness |
Máy bay chiến đấu, tàu và tàu ngầm của Mỹ và Anh đã tiến hành hàng chục cuộc tấn công khắp Yemen trong đêm để trả đũa lực lượng Houthi vì các cuộc tấn công vào tàu bè ở Biển Đỏ, làm mở rộng cuộc xung đột trong khu vực bắt nguồn từ cuộc chiến của Israel ở Dải Gaza.
Hầu hết các tàu container đều tránh kênh đào Suez ở gần đó – tuyến đường biển ngắn nhất nối châu Á và châu Âu, vận chuyển khoảng 1/3 lượng hàng hóa được chuyên chở bằng tàu chở container trên toàn cầu. Sự động thái leo thang xung đột gần đây làm dấy lên lo ngại rằng các tàu chở dầu và tàu chở hàng rời (vận chuyển các mặt hàng quan trọng như ngũ cốc, than, xi măng…) cũng có thể tránh tuyến đường tắt này, từ đó dẫn tới nguy cơ gây ra một đợt lạm phát toàn cầu mới.
Chỉ số vận tải hàng hóa container Thượng Hải (SCFI) ngày 12/1 đã tăng hơn 16% so với tuần trước lên 2.206 điểm. Chỉ số này đo lường giá “giao ngay” không có hợp đồng đối với các chuyến hàng container ra khỏi cảng của Trung Quốc, đã tăng 114% kể từ giữa tháng 12.
Ông Peter Sand, nhà phân tích trưởng tại nền tảng vận tải hàng hóa Xeneta, nhận định rằng “Cuộc khủng hoảng này càng kéo dài thì càng gây ra sự gián đoạn cho hoạt động vận tải hàng hóa đường biển trên toàn cầu, và chi phí sẽ tiếp tục tăng cao”. Theo ông, có thể sẽ phải mất nhiều tháng chứ không phải vài ngày hay vài tuần trước khi cuộc khủng hoảng này đạt được bất kỳ giải pháp nào.
Các chủ tàu container lớn như Maersk và Hapag-Lloyd đã chuyển các tàu đi qua Kênh đào Suez sang tuyến đường dài hơn quanh Mũi Hảo Vọng của châu Phi. Điều này đã làm ảnh hưởng lịch trình vận chuyển phức tạp, hàng hóa bị đình trệ và khiến chi phí vận chuyển tăng mạnh. Nhiều loại tàu khác dự kiến cũng sẽ có động thái tương tự.
Trong bối cảnh đó, nhiều nhà nhập khẩu lớn đã bắt đầu ghi nhận những hậu quả từ cuộc khủng hoảng Biển Đỏ.
Tesla hôm 11/1 cho biết sẽ tạm thời đình chỉ hầu hết hoạt động sản xuất ô tô tại nhà máy gần Berlin sau khi việc chuyển hướng tránh Biển Đỏ dẫn đến thiếu linh kiện. Công ty bán đồ nội thất toàn cầu Ikea cũng cảnh báo về khả năng nhiều sản phẩm sẽ bị chậm trễ.
Bà Susannah Streeter, người đứng đầu bộ phận tiền tệ và thị trường của Hargreaves Lansdown, cho biết: “Giá của nhiều loại hàng hóa có nguy cơ tăng trở lại”.
Việc định tuyến lại một con tàu đi qua Mũi Hảo Vọng của châu Phi sẽ làm tăng thêm khoảng 2 triệu USD chi phí nhiên liệu cho mỗi chuyến đi khứ hồi châu Á - Bắc Âu. Các nhà vận chuyển đang cách bù đắp chi phí này và tung ra các khoản phụ phí, khiến giá tăng cao.
Theo Reuters, Chỉ số cước xuất khẩu container Trung Quốc (CCFI), đã có bước tăng vọt lớn nhất trong lịch sử vào ngày 12/1 cả về danh nghĩa và tỷ lệ phần trăm khi tăng 21,7% lên 1.140 điểm.