 |
| Họa sĩ trẻ khéo léo gọt củ hoa |
Thú chơi thanh tao
Là người làm về nghệ thuật và yêu thích văn hóa truyền thống, từ lâu, Tiên đã rất tâm đắc với thú chơi hoa thủy tiên của người Hà Nội xưa. Anh chia sẻ: “Qua những tư liệu mà mình tìm được, gọt củ thủy tiên và chờ đến thời khắc giao thừa, khi hoa bung nở là thú chơi vô cùng tao nhã và kỳ công. Nhiều bức ảnh cũ về tết xưa ở Hà Nội cũng xuất hiện hình ảnh những bát hoa, bát thủy tinh với đủ hình thù những củ hoa thủy tiên đã nhú nụ, chỉ chờ thời khắc tỏa hương”.
Tìm hiểu về thú chơi này để vừa hiểu hơn về một nét văn hóa đặc sắc của cha ông, vừa có thể tạo nên những bình hoa thủy tiên theo ý thích để đón chờ năm mới, với anh, gọt củ hoa thủy tiên không khác gì so với việc tạo nên những tác phẩm nghệ thuật. Vừa phải đầu tư công sức tìm hiểu, vừa gửi gắm tâm tư, cảm xúc vào từng đường gọt, tỉa để tạo nên một bát hoa ưng ý.
Là loại cây sinh trưởng tốt dù được trồng trực tiếp xuống đất hay trồng nước, thế nhưng “đỉnh cao” của thú chơi hoa thủy tiên lại nằm ở bí quyết gọt củ để tạo ra những dáng, thế đẹp. “Những nghệ nhân gọt hoa thường có kinh nghiệm hàng chục năm dấn thân và hết lòng yêu hoa. Còn với mình, là một “tay ngang”, gọt hoa là để đúc rút thêm kinh nghiệm, từ từ mài giũa”, họa sĩ trẻ chia sẻ thêm.
Gọt hoa thủy tiên vừa yêu cầu sự tỉ mỉ, cẩn thận, vừa là sự khéo léo rèn giũa của đôi tay có nhiều kinh nghiệm. Bởi ngoài lựa chọn được củ hoa có dáng đẹp, ước đoán được số bao hoa, bỏ đi những phần thừa, người gọt phải làm sao cắt, tỉa để lá và hoa bung đúng hướng mà mình đã định.
Quan sát họa sĩ trẻ, chúng tôi đã phần nào hiểu được vì sao chỉ với những thao tác của dụng cụ đơn giản là những chiếc dao gọt lại có thể tạo nên đủ hình dạng của hoa, của lá, rễ củ thủy tiên. Cẩn thận dùng dao tách bỏ lớp vỏ ngoài của củ, cạo đi phần thừa, mỗi thao tác, anh đều vô cùng cẩn thận. Vì chỉ cần một sai sót nhỏ, nhất là khi đụng đến phần bao hoa (bao hoa rất dễ bị thối khi có vết cắt), công sức tỉa trước đó đều công cốc.
Ước nguyện cho năm mới
Cùng chung sự thích thú với củ thủy tiên, cả tháng nay, chị Thu Huệ (phường Phước Vĩnh, TP. Huế) cũng chăm chút từng tý cho bát hoa thủy tiên của mình. Chị cho biết: “Mình yêu hoa thủy tiên lắm, những năm trước, mình phải lùng tìm trên các sàn thương mại điện tử mãi mới chọn được củ ưng ý. Năm nay thì quá khỏe, các nhà vườn có nhập củ về, những ai yêu hoa thủy tiên như mình đều có thể lựa chọn dễ dàng”.
Theo anh Dương, chủ một shop cây cảnh trên đường Bùi Thị Xuân, thời gian gần đây, khi thú chơi hoa thủy tiên dần sống lại, nhiều nhà vườn ở Huế cũng nhập loại củ này về để đáp ứng nhu cầu của khách hàng. Tùy kích cỡ, giá củ thủy tiên dao động từ 30 – 60 nghìn đồng. Với những củ thủy tiên “khủng”, nhiều bao hoa, giá có thể nhỉnh hơn nhưng cũng không quá cao, ai cũng có thể mua.
Năm nay, thời khắc giao thừa càng đến gần, anh Tiên và chị Huệ lại càng hồi hộp. Những bao hoa thủy tiên vươn ra khỏi củ trước đó chỉ chờ khoảnh khắc nở bung. Năm mới, thoang thoảng trong không gian ấm cúng của ngày đầu năm, mùi hoa thủy tiên ngọt ngào lay động lòng người. Những đóa hoa thủy tiên “đĩa ngọc, chén vàng” khoe sắc đưa hương, gửi gắm theo đó là niềm ước mong cho một năm mới may mắn, thịnh vượng, an khang.
Dù là năm đầu tiên theo đuổi đam mê này, nhưng mong muốn của họa sĩ Nguyễn Văn Tiên đó là tiếp tục rèn luyện để hiểu hơn về loài hoa này, đồng thời rèn giũa để khéo léo hơn nữa khi gọt hoa thủy tiên. “Mình hy vọng với kế hoạch tổ chức workshop gọt hoa thủy tiên vào năm tới, sẽ có thêm nhiều người biết đến và hiểu hơn về thú chơi hoa tao nhã của người Hà Nội. Để cùng với hoa mai, hoa đào, hoa cúc, cành quất, không gian đón tết cổ truyền sẽ thêm đầm ấm và ngọt ngào với hương thơm và vẻ đẹp tao nhã của những đóa thủy tiên”, anh chia sẻ.