 |
| Trong hướng dẫn của ASEAN, các khuyến nghị cấp quốc gia bao gồm nuôi dưỡng nhân tài AI và nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động, cũng như đầu tư vào nghiên cứu và phát triển AI. Ảnh minh họa: Báo Tin tức |
Theo đó, Hội nghị Bộ trưởng Kỹ thuật số ASEAN lần thứ 4 đã được tổ chức tại Singapore từ ngày 1 – 2/2 để thảo luận về các vấn đề kỹ thuật số mới nổi, bao gồm AI và lừa đảo qua mạng.
Kristina Fong, nhà nghiên cứu chính về các vấn đề kinh tế tại Trung tâm Nghiên cứu ASEAN cho biết, cách tiếp cận linh hoạt, nhẹ nhàng để quản lý rủi ro AI bằng khuôn khổ này là “sự phản ánh những thách thức do khoảng cách phát triển giữa các quốc gia thành viên ASEAN đặt ra”.
Theo nhà nghiên cứu Kristina Fong, các quốc gia khác nhau không chỉ về khả năng kỹ thuật số, mà còn về mức độ trưởng thành của các cơ quan quản lý, năng lực thể chế, cũng như quy định của pháp luật. Đó là lý do vì sao điều quan trọng là phải có một diễn đàn để thảo luận về những rủi ro và vấn đề tồn tại. Thêm vào đó, các nước cũng có thể cùng trao đổi để tìm ra cách tiếp cận phối hợp để quản lý chúng. Quan trọng hơn hết là đưa ra hướng đi cho các quốc gia thành viên ASEAN hiện đang bị tụt lại phía sau.
Hướng dẫn của ASEAN về quản trị và đạo đức AI bao gồm các khuyến nghị cấp quốc gia và cấp khu vực mà các chính phủ có thể xem xét thực hiện để lên kế hoạch, phát triển và triển khai các hệ thống AI một cách có trách nhiệm.
Góc nhìn của Singapore
Sự quan tâm đến trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ khi OpenAI ra mắt ChatGPT vào tháng 11/2022, khi chatbot này trở nên phổ biến nhờ khả năng tạo ra phản hồi giống con người trước lời nhắc của người dùng.
“Singapore là một trong những quốc gia đầu tiên công bố Chiến lược AI quốc gia vào năm 2019”, Josephine Teo, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Singapore cho biết vào tháng 11 vừa qua, khi chính quyền Singapore tìm cách “tận dụng tối đa AI”. Đến tháng 12 vừa qua, nước này đã ra mắt Chiến lược AI quốc gia 2.0.
Được biết, Singapore đứng đầu Chỉ số sẵn sàng AI châu Á - Thái Bình Dương năm 2023 của Salesforce, với 12 quốc gia tham gia đánh giá. Các quốc gia thành viên ASEAN khác, gồm Malaysia, Indonesia, Việt Nam, Philippines và Thái Lan xếp ở thị trí thấp hơn trong danh sách đánh giá, cụ thể là từ vị thứ tám đến thứ mười hai.
Giới chuyên gia nhận định, thách thức với một khu vực như ASEAN là trong khu vực có nhiều quốc gia khác nhau hiện đang ở các giai đoạn phát triển kỹ thuật số khác nhau. Điều này có nghĩa là những mối quan tâm và cân nhắc về chính sách cũng rất khác nhau.
Trong hướng dẫn của ASEAN, các khuyến nghị cấp quốc gia bao gồm nuôi dưỡng nhân tài AI và nâng cao tay nghề cho lực lượng lao động, cũng như đầu tư vào nghiên cứu và phát triển AI. Các đề xuất cấp khu vực bao gồm việc thành lập một nhóm làm việc để triển khai các đề xuất đó và tổng hợp các trường hợp sử dụng để chứng minh việc thực hiện.
Khuôn khổ này cung cấp cho các thành viên ASEAN những trường hợp sử dụng từ các công ty và khu vực công ở châu Á vốn đã triển khai các biện pháp quản trị AI trong thiết kế, phát triển và triển khai AI như Gojek và Smart Nation Group của Singapore.
Một điều rõ ràng là khu vực tư nhân sẽ đóng một vai trò quan trọng trong các nỗ lực quản trị AI. Do đó, các chính phủ nên khám phá các cơ chế để thúc đẩy sự hợp tác công - tư tốt hơn trong lĩnh vực này, cả ở cấp quốc gia và khu vực. Làm như vậy có nghĩa là xây dựng và thực thi chính sách tốt hơn. Xét về vấn đề này, hướng dẫn AI của ASEAN là bước khởi đầu tốt, nhưng khi lĩnh vực AI phát triển thì các hướng dẫn và quy định cần phải được đưa ra thật rõ ràng.