Điểm nhấn của Liên hoan phim quốc tế Berlin 2024

Diễn viên Cillian Murphy trong phim "Small Things Like These" của đạo diễn Tim Mielants. Ảnh: Shane O’Connor

Cùng với liên hoan phim Cannes và Venice, Liên hoan phim quốc tế Berlin cũng là một sự kiện quan trọng của ngành điện ảnh thế giới.

Diễn ra từ ngày 15 đến ngày 25/2, Berlinale lần thứ 74 sẽ khai mạc vào ngày 15/2 với buổi ra mắt bộ phim "Small Things Like These". Đây là một tác phẩm hợp tác Ireland - Bỉ của đạo diễn Tim Mielants, có sự góp mặt của các diễn viên nổi tiếng như Cillian Murphy, Eileen Walsh, Michelle Fairley và Emily Watson.

Bộ phim đề cập đến "các tiệm giặt là Magdalen" của Ireland, những trại tị nạn do Giáo hội Công giáo điều hành, nơi "những phụ nữ trẻ sa ngã" bị bắt làm nô lệ. Các thể chế khủng khiếp này tồn tại từ những năm 1820 đến năm 1996.

Sự tham gia đa dạng

Năm nay có 20 bộ phim được đề cử tranh giải Gấu Vàng và Gấu Bạc, giải thưởng cao nhất của Liên hoan phim Berlin.

Ban giám khảo quốc tế do nữ diễn viên từng đoạt giải Oscar người Mexico gốc Kenya, Lupita Nyong'o đứng đầu và sáu đồng giám khảo khác là diễn viên kiêm đạo diễn Brady Corbet (Mỹ), đạo diễn Ann Hui (Hong Kong, Trung Quốc), đạo diễn Christian Petzold (Đức), đạo diễn Albert Serra (Tây Ban Nha), diễn viên kiêm đạo diễn Jasmine Trinca (Italy) và nhà văn Oksana Zabuzhko (Ukraine).

Cảnh phim Shambhala của đạo diễn Min Bahadur Bham. Ảnh: Aditya Basnet/Shooney Films

Vì nhiều tác phẩm là các dự án phim hợp tác nhiều nước nên có 30 quốc gia đại diện tham gia Liên hoan. Đáng chú ý nhất là sau khi hoàn toàn vắng bóng năm 2023, lục địa châu Phi quay lại góp mặt trong Berlinale 2024 với ba bộ phim.

Đạo diễn người Mali gốc Mauritania, Abderrahmane Sissako, với bộ phim "Timbuktu" được đề cử giải Oscar năm 2014, mang tác phẩm "Trà đen" tới dự thi năm nay. Tác phẩm mới của ông kể về một phụ nữ trẻ người Bờ Biển Ngà yêu một người đàn ông Trung Quốc lớn tuổi sau khi di cư đến châu Á.
Nhà làm phim gốc Tunisia, Meryam Joobeur, tham gia Berlinale 2024 với bộ phim đầu tay “Who Do I Belong To” (Tôi thuộc về ai), miêu tả một người mẹ đối mặt với sự trở lại của đứa con trai từng là tay súng IS.

Nhà làm phim người Pháp gốc Senegal, Mati Diop, mang đến liên hoan phim một trong hai bộ phim tài liệu trong danh sách đề cử, mang tên "Dahomey", kể về việc hoàn trả 26 báu vật hoàng gia của Vương quốc Dahomey cho Benin. Diop đã làm nên lịch sử Liên hoan phim Cannes với buổi ra mắt nổi tiếng bộ phim điện ảnh của mình là "Atlantics" năm 2019, trở thành người phụ nữ da đen đầu tiên góp mặt trong cuộc tranh giải tại liên hoan phim này.

Điểm nhấn nữa của Berlinale lần thứ 74 là bộ phim dự thi đầu tiên của Nepal trong lịch sử Berlinale. Đó là "Shambhala" của đạo diễn Min Bahadur Bham.

Diễn viên Han Chang và Nina Mélo trong phim "Trà Xanh" của đạo diễn Abderrahmane Sissako. Ảnh: Olivier Marceny/Cinéfrance Studios/Archipel 35/ Dune Vision

Nhà làm phim Hàn Quốc Hong Sang Soo, từng ba lần đoạt giải Gấu Bạc, một lần nữa tham gia tranh tài với “A Traveler's Needs” (Mong muốn của một du khách). Phim có sự tham gia của Isabelle Huppert - một biểu tượng của làng điện ảnh Pháp và là người được trao giải Gấu Vàng - thành tựu trọn đời của liên hoan phim năm 2022 nhưng không thể trực tiếp tham dự liên hoan phim năm nay.

Tác phẩm mới nhất của bộ đôi đạo diễn người Iran Maryam Moghadam và Behtash Sanaeeha là "My Favourite Cake" (Chiếc bánh yêu thích) cũng nằm trong danh sách đề cử, nhưng chính quyền Iran đang ngăn cản họ tham dự buổi ra mắt phim trên toàn thế giới. Ban tổ chức Liên hoan phim Berlin cho biết trong một tuyên bố rằng hai nhà làm phim này "đã bị cấm xuất cảnh, bị tịch thu hộ chiếu và phải đối mặt với một phiên tòa xét xử liên quan đến công việc nghệ thuật và làm phim", đồng thời kêu gọi Iran chấm dứt biện pháp hạn chế này.

Được mô tả là bộ phim "không thể phân loại" nhất trong các phim trong danh sách đề cử, bộ phim "Pepe" của Nelson Carlo de los Santos Arias được thuật lại bởi hồn ma của một con hà mã được đưa từ châu Phi đến Columbia và bị giam giữ trong vườn thú của trùm ma túy Pablo Escobar.

Châu Âu góp mặt đông đủ

Đức, Pháp và Italy đều có đại diện sáng giá tham gia Liên hoan phim Berlin. Danh sách đề cử của châu Âu có bộ phim mới nhất mang tên "From Hilde, with Love" của đạo diễn người Đức từng đoạt nhiều giải thưởng Andreas Dresen. Bộ phim dựa trên một câu chuyện có thật về những cuộc phản kháng chống Đức Quốc xã trong Dàn nhạc Đỏ (Rote Kapelle).

Các nhà làm phim kỳ cựu người Pháp Bruno Dumont và Olivier Assayas cũng tranh giải Gấu Vàng hoặc Gấu Bạc cùng với Claire Burger, người đoạt giải Máy quay Vàng (Camera d'Or), giải thưởng của Liên hoan phim Cannes dành cho bộ phim điện ảnh đầu tay xuất sắc nhất được trình chiếu tại một trong các hạng mục lựa chọn của Cannes.

Ủng hộ đối thoại trong bối cảnh chiến tranh ở Gaza

Một trong những nền tảng cho phép diễn ra những cuộc trao đổi như vậy được gọi là Dự án Ngôi nhà Nhỏ, một không gian hội họp được thiết lập từ ngày 17 đến 19/2 tại Potsdamer Platz, địa điểm chính của Berlinale. Đây là dự án của Jouanna Hassoun, người Đức gốc Palestine, và Shai Hoffmann, người Đức gốc Israel, những người đã cộng tác trong nhiều năm để truyền tải thông tin tới công chúng về cuộc xung đột ở Trung Đông.

Một cuộc thảo luận nhóm về "Làm phim trong thời kỳ xung đột" cũng sẽ được tổ chức tại Liên hoan phim.

Nổi bật trong Hạng mục đặc biệt của Berlinale 2024 là phim "Shikun" của đạo diễn người Israel Amos Gitai, được mô tả là "nỗ lực tạo ra một nền tảng cho đối thoại ở Trung Đông”. Trong phần Toàn cảnh cũng có hai tác phẩm cùng đề cập đến Trung Đông khác là phim tài liệu "No Other Land” (Không có vùng đất nào khác) của nhóm làm phim Palestine - Israel thực hiện, và "Diaries from Lebanon” (Nhật ký từ Liban) của đạo diễn Myriam El Hajj.

Trong khi đó, đạo diễn người Ghana, Ayo Tsalithaba, lại chính thức rút tác phẩm của mình khỏi Hạng mục Diễn đàn mở rộng của Berlinale 2024, để phản đối Đức ủng hộ Israel trong cuộc chiến ở Gaza, đồng thời cho biết trong một tuyên bố đăng trên mạng xã hội rằng anh tham gia lời kêu gọi "Strike Germany" (Tấn công nước Đức) nhằm tẩy chay các tổ chức văn hóa Đức.

Sau những chỉ trích gay gắt về việc ban tổ chức Berlinale đưa một số chính trị gia của đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD) vào danh sách khách mời dự buổi dạ tiệc khai mạc, các giám đốc của Liên hoan phim cuối cùng đã quyết định hủy lời mời đối với năm quan chức được bầu của AfD.

Những ngôi sao trên thảm đỏ

Điểm nhấn tiếp theo ở Liên hoan phim Berlin là nơi tôn vinh nét quyến rũ của các ngôi sao điện ảnh.

Nhà làm phim huyền thoại người Mỹ Martin Scorsese sẽ được trao giải Gấu Vàng danh dự vào ngày 20/2.

Bộ phim "Spaceman“ do Netflix phát hành sẽ được ra mắt toàn thế giới tại Berlinale và các ngôi sao của phim, Adam Sandler và Carey Mulligan, cũng sẽ tham dự sự kiện này.

Những người hâm mộ Vũ trụ Điện ảnh Marvel sẽ được gặp lại diễn viên Sebastian Stan trong phim "A Different Man" (Một người khác), tác phẩm của đạo diễn và biên kịch Aaron Schimberg, do A24 sản xuất, đã được công chiếu trước đó tại Sundance.

Trong Hạng mục Đặc biệt của Berlinale, còn có sự tham gia của diễn viên Riley Keough và Jesse Eisenberg trong bộ phim truyền hình không có lời thoại về quái vật Bigfoot mang tên "Sasquatch Sunset” (Hoàng hôn Sasquatch).

Các diễn viên nổi tiếng khác của Mỹ được mong đợi trên thảm đỏ Berlin gồm Kristen Stewart trong "Love Lies Bleeding", Lena Dunham trong "Treasure" và Amanda Seyfried trong "Seven Veils".
Buổi dạ tiệc bế mạc và công bố những người chiến thắng giải Gấu Vàng và Gấu Bạc năm nay sẽ được tổ chức vào ngày 24/2.