Sản xuất hàng dệt may tại Công ty Scavi Huế (Ảnh minh họa)

Gia tăng số người rút BHXH một lần

Chị Nguyễn Thị Hà, 39 tuổi, nguyên là công nhân làm việc tại 1 nhà máy ở Khu công nghiệp Phong Điền vừa hoàn tất thủ tục nhận BHXH một lần sau 12 năm tham gia đóng BHXH. Chị Hà cho biết: “Vì đặc thù công việc nên ngồi nhiều, ít vận động. Sau khi khám sức khỏe tổng quát phát hiện bị viêm khớp và đau vai gáy, sức khỏe yếu nên quyết định làm đơn xin nghỉ việc. Mặc dù được cơ quan BHXH tuyên truyền, hướng dẫn và vận động tiếp tục đóng BHXH để sau này nhận lương hưu nhưng do điều kiện khó khăn, không có đủ số tiền để đóng tiếp, hơn nữa muốn nhận số tiền lớn để mở cửa hàng kinh doanh nên đã làm thủ tục nhận BHXH một lần”.

Cũng như chị Hà, sau 10 năm 5 tháng tham gia BHXH, chị Trần Thị Thu Lý, kỹ thuật chuyền, Công ty Scavi Huế quyết định nghỉ việc và làm thủ tục hưởng chế độ BHXH một lần với số tiền nhận được hơn 124 triệu đồng. Đây là số tiền khá lớn đối với một công nhân lao động như chị Lý, song về lâu dài chị sẽ mất đi nhiều quyền lợi khác cũng như không được nhận lương hưu khi hết tuổi lao động, trở thành gánh nặng cho con cháu.

Qua tìm hiểu, Phong Điền là một trong những địa phương có số người rút BHXH một lần khá cao, với hơn 100 người hoàn tất thủ tục trong 2 tháng đầu năm. Con số này tăng gấp nhiều lần so với trước đó. Đây là thực tế rất đáng lo ngại, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ mà còn ảnh hưởng tới tình hình kinh tế - xã hội cũng như mục tiêu, nỗ lực và quyết tâm của Chính phủ trong việc thực hiện chính sách an sinh xã hội cho toàn dân.

Cán bộ BHXH Phong Điền tư vấn, vận động người lao động không rút BHXH một lần 

Theo Giám đốc BHXH huyện Phong Điền, ông Lê Đình Hòa, nguyên nhân dẫn đến tình trạng NLĐ trên địa bàn rút BHXH một lần tăng cao, một phần là do ảnh hưởng của tình hình khủng hoảng kinh tế dẫn đến doanh nghiệp thiếu hụt đơn hàng, đời sống NLĐ gặp nhiều khó khăn nên lựa chọn rút BHXH một lần để có tiền chi tiêu, trang trải cuộc sống. Bên cạnh đó, một số người vì lợi ích trước mắt, muốn rút BHXH một lần để có luôn một khoản đầu tư vào việc kinh doanh, buôn bán hoặc chi tiêu cá nhân. Ngoài ra, sau tết Nguyên đán số lượng lao động làm việc ở nước ngoài hoặc các tỉnh, thành phố trong cả nước về quê ăn Tết và không quay trở lại làm việc nên cũng quyết định rút BHXH một lần thay vì tiếp tục bảo lưu đến khi tìm được việc làm mới.

Đẩy mạnh truyền thông

Nhận BHXH một lần được lợi trước mắt, nhưng hại về lâu dài. Vì ngay khi hưởng BHXH một lần thì toàn bộ quá trình đã đóng BHXH trước đó của NLĐ không còn được bảo lưu, cũng như các quyền lợi khác của NLĐ sẽ bị hạn chế hơn rất nhiều so với tham gia BHXH cho đến khi đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Ông Lê Đình Hòa nhấn mạnh, để hạn chế tình trạng NLĐ rút BHXH một lần, BHXH huyện đã phối hợp với các ban, ngành liên quan truyền thông sâu, rộng về ý nghĩa, giá trị của việc hưởng lương hưu hằng tháng, cụ thể là tham gia BHXH để lúc về già được hưởng lương hưu, bảo đảm cuộc sống và được cấp thẻ BHYT miễn phí. Đồng thời, tuyên truyền để người dân hiểu được thời gian đóng BHXH chính là thành quả của quá trình lao động, là một khoản tích lũy của bản thân khi còn sức khỏe, còn thu nhập để dành khi về già.

Về hình thức truyền thông, theo cán bộ một cửa, BHXH huyện Phong Điền, ông Võ Bá Bình, đơn vị chủ động lập các nhóm Zalo kết nối với các doanh nghiệp, các phòng ban liên quan và đăng tải những bài viết của BHXH Việt Nam; niêm yết các bảng thông tin về quyền lợi cũng như những lợi ích khi tiếp tục tham gia BHXH để người dân hiểu và không rút BHXH một lần. Mặt khác, khi NLĐ đến làm thủ tục nhận BHXH một lần tại bộ phận một cửa, cán bộ tiếp tục tư vấn, giải thích và vận động NLĐ với mong muốn hạn chế tối đa số người làm thủ tục hưởng BHXH một lần.

Theo lãnh đạo BHXH tỉnh, để khuyến khích NLĐ bảo lưu thời gian tham gia BHXH thay vì nhận BHXH một lần, BHXH tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp truyền thông để cung cấp thông tin, định hướng dư luận, giúp NLĐ nhận thức đầy đủ, sâu sắc về ý nghĩa nhân văn của chính sách BHXH.

Mặt khác, tăng cường sự liên kết giữa các chính sách BHXH, chính sách bảo hiểm thất nghiệp, việc làm theo hướng hỗ trợ NLĐ, duy trì việc làm, sớm đưa người thất nghiệp trở lại thị trường lao động; phối hợp tổ chức các hội nghị truyền thông, vận động NLĐ không nên rút BHXH một lần. Đặc biệt, BHXH Việt Nam đang kiến nghị các bộ, ngành nghiên cứu, hoàn thiện các chế độ, chính sách BHXH, xem xét sửa đổi Luật BHXH theo hướng giảm thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu ở mức tối thiểu từ 20 năm như hiện nay xuống còn 15 năm, thậm chí là 10 năm theo tinh thần Nghị quyết số 28 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về cải cách chính sách BHXH.

Bài, ảnh: THANH HƯƠNG