Khu nhà số 145 (79 cũ) đường Phan Đình Phùng nằm bên dòng sông An Cựu, từng là nơi ở của bà Từ Cung, vợ của vua Khải Định, mẹ của cựu hoàng Bảo Đại.

Bà Từ Cung mua lại ngôi nhà này vào năm 1955, sau khi bị chính quyền Ngô Đình Diệm tịch thu cung An Định, vốn là biệt cung của triều Nguyễn dành cho bà trước năm 1945 và vẫn là nơi ở của bà sau khi triều Nguyễn cáo chung. Bà sống tại khu nhà số 145 Phan Đình Phùng cho đến khi tạ thế vào năm 1980. Trước khi mất, Bà có di nguyện giao lại khu nhà này cho chính quyền địa phương và Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế được giao chăm lo bảo quản công trình, thờ cúng và tổ chức trưng bày một số hiện vật còn lại của Bà Từ Cung tại đây.


Tham quan không gian trưng bày tư liệu bên trong

Qua một thời gian dài và do khí hậu khắc nghiệt, khu nhà xuống cấp, hư hỏng nhiều. Với mục đích “lưu niệm” một công trình có dấu ấn của một nhân vật trong lịch sử triều Nguyễn, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã chỉnh trang, nâng cấp khu nhà, đồng thời, tổ chức hoạt động dịch vụ văn hóa, phục vụ khách tham quan và Nhân dân địa phương theo hình thức tìm hiểu lịch sử - văn hóa kết hợp nghỉ ngơi, thư giãn.

Điểm nhấn của các hoạt động dịch vụ tại khu vực này là ngôi nhà 2 tầng xây dựng theo phong cách kiến trúc Đông Dương. Trong đó, tầng 1 và 2 của ngôi nhà là nơi trưng bày, giới thiệu các hình ảnh tư liệu về vua Khải Định, Đoan Huy Hoàng Thái Hậu, gia đình cựu hoàng Bảo Đại và về Tôn Nhân Phủ.

Tại tầng 2 có bố trí 1 phòng rộng nhất dành cho Hội đồng Trị sự Nguyễn Phúc tộc sử dụng để họp bàn công việc của hội đồng; 1 phòng chính giữa lập bàn thờ vọng Bà Từ Cung, 1 phòng thư viện của Hội đồng Trị sự Nguyễn Phúc tộc. Các phòng còn lại ở 2 tầng được bố trí bàn ghế phục vụ du khách và Nhân dân địa phương có nhu cầu nghiên cứu, tìm hiểu về gia phả Nguyễn Phúc tộc, triều Nguyễn và văn hóa Huế.

Không gian này sẽ được nối kết với Khải Tường Lâu, cung An Định trong định hướng xây dựng tuyến tham quan tìm hiều về đời sống của gia đình hoàng đế cuối cùng của triều Nguyễn.

 

Đồng Văn