 |
| Khai quật, khảo cổ học hệ thống nền móng Điện Cần Chánh trong Đại Nội Huế |
Hiện Dự án Tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích Điện Cần Chánh đang được trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thẩm định. “Sau khi hoàn thành các thủ tục, dự kiến dự án sẽ được khởi công trong quý IV năm 2024”, Giám đốc Trung tâm BTDTCĐ Huế Hoàng Việt Trung thông tin.
Điện Cần Chánh được xây dựng năm 1804 dưới thời vua Gia Long, nằm phía sau Điện Thái Hòa - Đại Nội Huế, là nơi thiết triều và làm việc thường xuyên của các vua nhà Nguyễn. Đến tháng 2/1947, ngôi điện bị phá hủy hoàn toàn chỉ còn lại phần nền móng. Theo sử liệu, trước khi bị phá huỷ, điện Cần Chánh có kết cấu: chính điện có 5 gian và 2 chái kép, tiền điện có 7 gian và 2 chái đơn.
Việc Điện Cần Chánh chuẩn bị được khởi công phục dựng lại trên nền móng cũ nhận được sự quan tâm, kỳ vọng của dư luận nhằm từng bước khôi phục lại không gian hoàng cung xưa của triều Nguyễn thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới.
Trước đó, năm 2021, HĐND tỉnh thông qua “Dự án tu bổ, phục hồi và tôn tạo Di tích Điện Cần Chánh”, với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 200 tỷ đồng, từ nguồn ngân sách địa phương.
 |
| Phối cảnh phục hồi di tích điện Cần Chánh |
Theo nhiều chuyên gia và các nhà nghiên cứu, việc triển khai dự án “Tu bổ, phục hồi và tôn tạo di tích điện Cần Chánh” là rất cấp thiết và cần được thực hiện sớm. Đây là khu điện đã được nhiều chuyên gia trong nước và quốc tế nghiên cứu hàng chục năm qua, trong đó nổi bật là các chuyên gia của Đại học Waseda (Nhật Bản), với rất nhiều tư liệu, hình ảnh quý được tập hợp.
Đồng thời, một số ý kiến cho rằng, quá trình phục dựng Điện Cần Chánh phải tiến hành khoan thăm dò địa chất để thiết kế xây dựng nền móng đảm bảo độ bền vững cho công trình và giai đoạn lựa chọn phục dựng ngôi điện nên chọn vào thời Vua Khải Định bởi thời điểm đó Điện Cần Chánh là một trong những công trình kiến trúc đẹp tiêu biểu của nhà Nguyễn.
Đến nay, kết quả phân tích từ các dữ liệu đã được thể hiện ở mô hình phục hồi điện Cần Chánh tỷ lệ 1/10 đang được trưng bày tại khu vực Đại Nội Huế.
Để hoàn thiện quá trình nghiên cứu, tháng 8/2023, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã phối hợp với Bảo tàng Lịch sử Quốc gia khai quật khảo cổ học nền Điện Cần Chánh. Kết quả cho thấy, ngôi điện đã trải qua 11 lần tu sửa với những mức độ khác nhau, có sự biến động kết cấu nền móng từ khi xây dựng đến các đợt trùng tu về sau do công trình được xây dựng trên nền địa chất yếu, có khả năng trước đây là vùng ao hồ, sình lầy.