 |
| ThS.BS CKII Phan Đăng Tâm (giữa) trong lễ phát động chăm sóc sức khỏe người cao tuổi vùng cao. Ảnh: NVCC |
ThS.BSCKII Phan Đăng Tâm cho biết: Tỷ số giới tính khi sinh không đồng đều giữa các vùng và không ổn định nên nguy cơ dẫn tới tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh còn diễn ra. Chỉ số phát triển con người (HDI) của Thừa Thiên Huế năm 2020 đứng vị trí 37/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Tuổi thọ trung bình của chúng ta tiếp tục tăng ở mức 73,2 tuổi, nhưng vẫn thấp hơn toàn quốc 1,3 tuổi; tỷ lệ nam, nữ thanh niên được tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn, tỷ lệ tầm soát, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh cao song chưa đạt yêu cầu là phải khám sức khỏe tổng quát và sức khỏe sinh sản (SKSS); sàng lọc trước sinh và sơ sinh chưa đạt theo các gói dịch vụ cơ bản của Bộ Y tế quy định; tình trạng tảo hôn vẫn tồn tại và xuất hiện rải rác tại các huyện đồng bằng, thậm chí ngay cả thành phố…
Theo tinh thần Nghị quyết 21-NQ/TW, phải thực hiện đồng thời “mục tiêu kép” vừa nâng cao chất lượng dân số, vừa thực hiện mục tiêu giảm sinh. Vậy, Chi cục đưa ra những giải pháp gì nhằm giảm tỷ lệ sinh con thứ ba?
Thừa Thiên Huế là một trong 33 tỉnh, thành có mức sinh cao trên mức sinh thay thế và hằng năm phải giảm 10% để đến năm 2030 đạt mức sinh thay thế. Vì vậy, cần thống nhất quan điểm trong lãnh, chỉ đạo từ tỉnh đến cơ sở là phải tiếp tục các giải pháp nhằm giảm sinh. Bên cạnh đó, các địa phương cần đầu tư thêm nguồn lực kinh phí cho công tác dân số. Cán bộ đảng viên phải nêu gương trong việc thực hiện chính sách dân số và động viên người dân chấp hành tốt mô hình gia đình hai con.
Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Sở Y tế trong triển khai Chỉ thị số 25-CT/TW của Ban Bí thư về nâng cao chất lượng hoạt động của y tế cơ sở, trong đó có mạng lưới dân số. Vì vậy, cần đánh giá lại chất lượng công tác viên dân số; tập huấn kỹ năng truyền thông và kỹ thuật chuyên môn cho mạng lưới cán bộ dân số cũng như mạng lưới cung cấp dịch vụ, SKSS-KHHGĐ, đặc biệt tuyến huyện, xã.
Có ý kiến cho rằng, kinh phí và cán bộ dân số ở cơ sở vẫn còn thiếu phần nào ảnh hưởng đến chất lượng của công tác này. Nguyên nhân vì đâu?
Qua giám sát cùng Ban Văn hóa Xã hội của HĐND tỉnh cho thấy, các huyện, xã không hoặc chưa đầu tư đúng mức cho công tác dân số. Tuyến xã còn thiếu 10 cán bộ chuyên trách, nhiều xã một viên chức làm công tác dân số nhưng phải kiêm thực hiện nhiều chương trình khác thuộc lĩnh vực y tế. Sở Y tế đang chỉ đạo gấp rút việc tuyển dụng và chuyên trách dân số về cơ bản phải thực hiện công việc theo vị trí việc làm.
Một trong những nguyên nhân quan trọng khác là một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa nhận thức đúng và đầy đủ về tính chất lâu dài, khó khăn, phức tạp, tầm quan trọng và ý nghĩa của công tác dân số và phát triển nên công tác lãnh đạo, chỉ đạo đôi lúc và nhiều nơi chưa quyết liệt, chưa hiệu quả. Trong giai đoạn thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Trung ương về công tác dân số trong tình hình mới và Quyết định 1679/QĐ-TTg, tổ chức bộ máy làm công tác dân số từ Trung ương đến các địa phương khác có nhiều biến động tác động đến hệ thống chung làm công tác dân số, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến công tác lãnh chỉ đạo, quản lý điều hành và tổ chức thực hiện công tác dân số thời gian qua.
Thưa ông, để phát triển dân số bền vững, vai trò của mỗi cá nhân, gia đình và xã hội có ý nghĩa ra sao?
Để phát triển dân số bền vững, mỗi cá nhân, mỗi cặp vợ chồng cần nâng cao trách nhiệm, chủ động thực hiện tư vấn và khám sức khỏe trước khi kết hôn; thực hiện tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh tật trước sinh và sơ sinh; không tảo hôn, kết hôn cận huyết thống để nâng cao chất lượng giống nòi; không lựa chọn giới tính thai nhi và phá thai vì lý do giới tính; mỗi cặp vợ chồng nên dừng lại ở hai con…
Nhằm tiếp tục thực hiện các chỉ tiêu, kế hoạch trong thời gian tới… Chi cục Dân số tập trung vào các nội dung, đối tượng truyền thông nào?
Chi cục Dân số tiếp tục tham mưu cho Sở Y tế và lãnh đạo tỉnh, nhằm tuyên truyền, vận động để nêu bật được quan điểm của Đảng về công tác dân số trong tình hình mới “Dân số là yếu tố quan trọng hàng đầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Công tác dân số là nhiệm vụ chiến lược, vừa cấp thiết vừa lâu dài; là sự nghiệp của toàn Đảng, toàn dân”.
Chúng tôi hướng truyền thông, vận động đa dạng và phù hợp với từng nhóm đối tượng về 6 nội dung của dân số và phát triển trong mục tiêu của Nghị quyết 21-NQ/TW về công tác dân số trong tình hình mới, bao gồm: Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý; nâng cao chất lượng dân số, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững.
Chi cục Dân số trực tiếp và phối hợp Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, Trung tâm Y tế các huyện cùng với các đơn vị liên quan tiếp tục tham mưu cho Sở Y tế, UBND tỉnh các hoạt động, các giải pháp nhằm ổn định quy mô dân số, cơ cấu dân số và nâng cao chất lượng dân số... Cùng với việc tuyên truyền không kết hôn sớm, tảo hôn phải vận động các cặp vợ chồng không kết hôn và sinh con muộn sau 30 tuổi và sinh đứa thứ hai sau 35 tuổi nhằm góp phần nâng cao chất lượng dân số và kéo dài thời gian từ già hoá dân số sang dân số già của địa phương.
Xin cảm ơn ông!