Nhân viên y tế thôn truyền thông phòng, chống dịch bệnh tại huyện Quảng Điền 

Chạnh lòng, tủi thân

Sắp xếp việc đồng áng, bà Hoàng Thị Xuân Vững, tổ dân phố (TDP) 5, phường Tứ Hạ, TX. Hương Trà tìm đến nhà một số hộ dân nhắc nhở việc thau vét bọ gậy, vệ sinh môi trường phòng, chống dịch sốt xuất huyết. 66 tuổi, mấy chục năm làm NVYT của tổ, công việc của bà Vững chủ yếu là chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, như: Cân đo trẻ, nhắc nhở tiêm chủng phòng bệnh, hỗ trợ phòng, chống dịch… Khu dân cư nơi bà Vững ở có 270 hộ với 1.200 người dân. Địa bàn rộng, di chuyển phức tạp, nhưng khi có dịch bệnh, trạm y tế gọi, bà phải kịp thời hỗ trợ cán bộ điều tra dịch tễ, xử lý môi trường.

Không còn hưởng phụ cấp, mấy năm qua bà vẫn làm công việc theo phân công. Bà trải lòng: “Cầm cả xấp giấy báo đến lịch tiêm nhắc cho trẻ, tối đến đi phát từng nhà, mưa gió cũng phải đi cho kịp. Con tui nói cứ làm không công mãi, mạ nên nghỉ ngơi vì già cả rồi. Nhưng nghĩ lại, mình không làm thì ai làm; mấy đứa trẻ không được tiêm đúng lịch lại sinh bệnh”.

Bà Lê Thị Nhiên, một NVYT TDP khác ở Tứ Hạ cũng không có phụ cấp. “Công việc đã thành thói quen, hễ đi thấy các vật dụng ứ đọng nước mưa là tui úp lại, dọn gọn, nhắc nhở bà con phòng, chống bệnh sốt xuất huyết. Cứ như bị bệnh nghề nghiệp, thấy chi là mần nấy”, bà Nhiên hào hứng. Thế nhưng, khi đề cập tới vấn đề phụ cấp, bà lại trầm: “Nhắc tới phụ cấp nhiều khi tủi thân, chạnh lòng lắm”!

TX. Hương Trà có 9 xã, phường, thị trấn với 72 thôn, TDP. Tổng cộng có 72 nhân viên y tế thôn, TDP, song chỉ có 34 NVYT thôn có phụ cấp. BSCKII. Lê Quang Hiệp, Giám đốc Trung tâm Y tế Hương Trà cho rằng: “Việc gần 40 NVYT TDP không có phụ cấp gây khó khăn trong công tác hỗ trợ chăm sóc sức khỏe ban đầu, truyền thông giáo dục sức khỏe, phòng, chống dịch từ cơ sở. Nếu được phụ cấp đó sẽ là nguồn động viên, giúp đội ngũ này triển khai công việc tốt hơn”.

Tại huyện Quảng Điền, 84 NVYT thôn có phụ cấp, 10 NVYT TDP không có phụ cấp trong khi khối lượng công việc thực hiện lại như nhau. Bà Trương Thị Thanh, NVYT TDP Tráng Lực, thị trấn Sịa, huyện Quảng Điền than thở: “Năm ni tổ chức nhiều đợt thau vét bọ gậy ngăn ngừa sốt xuất huyết. Công việc này làm liên tục, thường xuyên mới phòng dịch hiệu quả. Các lễ hội lớn mình bám sát, rà soát cam kết đảm bảo an toàn thực phẩm bởi lượng người tham gia khá đông. Công việc nghe đơn giản vậy, song mất thời gian đi tuyên truyền, vận động người dân”.

Mong xem xét, giải quyết

Theo quy định, NVYT thôn, bản tại các xã vùng khó khăn hưởng mức phụ cấp 0,5 và NVYT thôn tại các xã còn lại hưởng mức phụ cấp 0,3 so với mức lương tối thiểu chung. Ngày 1/1/2015, Quyết định số 02/2015/QĐ-UBND quy định số lượng, chức danh, mức phụ cấp đối với những người hoạt động không chuyên trách; mức khoán kinh phí hoạt động của các tổ chức chính trị - xã hội ở xã, phường, thị trấn và ở thôn, bản, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh, không quy định đối với đối tượng NVYT TDP nên đội ngũ này không được hưởng chế độ.

Thông tư số 27/2023/TT-BYT Bộ Y tế quy định tiêu chuẩn, chức năng, nhiệm vụ, phạm vi hoạt động khám bệnh, chữa bệnh và nội dung đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ đối với nhân viên y tế thôn, bản; cô đỡ thôn, bản. Thông tư này có quy định chức năng nhiệm vụ của NVYT TDP. Tuy nhiên, Điều 2 Quyết định số 75/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định chế độ phụ cấp đối với NVYT thôn, bản quy định NVYT thôn, bản được hưởng phụ cấp hàng tháng mức 0,5 áp dụng đối với NVYT thôn, bản tại các xã vùng khó khăn hoặc mức 0,3 đối với NVYT thôn, bản tại các xã còn lại so với mức lương tối thiểu chung. Quyết định số 75/2009/QĐ-TTg ngày 11/5/2009 của Thủ tướng Chính phủ quy định chế độ phụ cấp đối với NVYT thôn, bản được ban hành đã lâu và Khoản 2 Điều 1 Quyết định số 75/2009/QĐ-TTg quy định Quyết định này không áp dụng đối với NVYT tại các TDP thuộc các phường, thị trấn.

BSCKI. Nguyễn Văn Phúc, Phó Giám đốc TTYT Quảng Điền nhận xét: “Các anh chị NVYT thôn, tổ dân phố làm việc rất nhiệt tình, năng nổ. Họ thực hiện nhiều chương trình của trạm y tế, như trong thời điểm dịch sốt xuất huyết hiện nay, lực lượng này cùng điều tra chỉ số bọ gậy, giám sát bệnh, truyền thông đến từng hộ dân. Nhờ họ theo dõi sức khỏe ban đầu, phát hiện bệnh mãn tính, bệnh không lây nhiễm, phòng chống các dịch bệnh mới nổi… chúng tôi nắm bắt thông tin, đưa ra hướng xử lý kịp thời”.

Ngày 26/1/2024, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 01/2024/NQ-HĐND quy định chức danh, chế độ phụ cấp đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh thay thế Nghị quyết số 06/2020/NQ-HĐND ngày 14/7/2020 của HĐND tỉnh. Nghị quyết số 01/2024/NQ-HĐND không quy định đối với đối tượng nhân viên y tế thôn, tổ dân phố.

Theo BSCKII. Thái Văn Tuấn, Trưởng phòng Tổ chức cán bộ Sở Y tế, NVYT tại các tổ dân phố thực hiện chức năng, nhiệm vụ như những nhân viên y tế thôn, bản nhưng không được hưởng chế độ như y tế thôn, bản là một điều thiệt thòi, chưa thỏa đáng. Hiện, trên địa bàn tỉnh có 651 thôn, 454 tổ dân phố, nếu không có phụ cấp hàng tháng, NVYT TDP có thể sẽ không tiếp tục hoạt động, điều này sẽ ảnh hưởng đến công tác y tế cơ sở.

Sở Y tế đã có văn bản trình UBND tỉnh cũng như đóng góp ý kiến tại các buổi hội nghị về việc đề nghị phụ cấp đối với NVYT TDP. Mới đây, trong một hội nghị của ngành y tế, lãnh đạo tỉnh đã tiếp nhận thông tin và đề nghị Sở Y tế chuẩn bị các bước để trình HĐND tỉnh xem xét, ban hành nghị quyết nhằm hỗ trợ phụ cấp kịp thời cho lực lượng này. Đây là việc làm cần thiết, đáp ứng mong mỏi của đội ngũ chăm sóc sức khỏe cho người dân từ cơ sở.

Bài, ảnh: LINH TUỆ