 |
| Cần thúc đẩy phát triển các loại kháng sinh mới an toàn và hiệu quả cho trẻ em. Ảnh minh họa: Medlatec |
Trong khi những tiến bộ như vậy đáng được ăn mừng, hiện vẫn còn nhiều việc phải làm vì mỗi năm trẻ sơ sinh chiếm một nửa số ca tử vong ở trẻ em dưới năm tuổi, nhiều trong số đó là do nhiễm trùng.
So với trẻ dưới 5 tuổi, tiến trình giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh đã chậm hơn nhiều và thậm chí trong những thập kỷ gần đây, tiến trình này đã bắt đầu đình trệ, bất chấp đã giảm đáng kể tình trạng lây nhiễm HIV, giang mai và viêm gan từ mẹ sang con. Chiếm khá nhiều trong tổng số ca tử vong này là do nhiễm trùng vì vi khuẩn có thể điều trị được, nhưng không được điều trị.
Được biết, trẻ sơ sinh đặc biệt dễ bị nhiễm trùng trong 28 ngày đầu đời. Theo các chuyên gia, có thể ngăn ngừa một số loại nhiễm trùng thông qua phòng ngừa và kiểm soát bệnh; tiếp cận và sử dụng nguồn nước sạch, vệ sinh và vaccine. Tuy nhiên, đối với loại bệnh không thể phòng ngừa được, cần phải dùng thuốc kháng sinh để ngăn ngừa các biến chứng như nhiễm trùng đường huyết, vốn ảnh hưởng đến 3 triệu trẻ em/năm.
Đáng lo ngại là hầu hết các quốc gia châu Phi đều không tiếp cận được với các loại kháng sinh hiện có và kháng sinh mới. Điều này khiến trẻ sơ sinh vốn đã dễ bị tổn thương lại có nguy cơ tử vong do các bệnh nhiễm trùng có thể điều trị được tăng cao hơn. Tình trạng thiếu hụt thuốc kháng sinh phần lớn là do các công ty dược phẩm liên tục rút khỏi thị trường vì lợi nhuận thấp. Tương tự, các loại kháng sinh mới thường chỉ được bán ở các nước giàu hoặc được bán ra với mức giá vượt quá khả năng chi trả của hầu hết chính phủ và công dân châu Phi.
Trong trường hợp các bác sĩ không thể tiếp cận đúng loại kháng sinh tốt, họ thường chuyển sang kê đơn các loại thuốc chuyên khoa. Những loại thuốc này có thể kém hiệu quả hơn và việc phụ thuộc vào chúng có thể khiến bệnh nhân tăng nguy cơ kháng thuốc, về lâu dài sẽ làm việc điều trị nhiễm trùng trở nên khó khăn hơn.
Hậu quả là trẻ em dưới 5 tuổi chiếm 1 trong 5 số ca tử vong do nhiễm trùng kháng thuốc, với 99,7% trong số đó sống ở các quốc gia có thu nhập trung bình và thấp.
Đứng trước vấn nạn này, nhìn chung không có quốc gia nào có thể giải quyết vấn đề một mình. Để đảm bảo rằng tất cả trẻ sơ sinh được bảo vệ khỏi nhiễm trùng, đòi hỏi một sáng kiến toàn cầu quy mô như EPI để giúp các nước đang phát triển xây dựng năng lực và giám sát, xác định các loại kháng sinh cần thiết và củng cố hệ thống y tế của các quốc gia. Quan trọng không kém, cần tăng đáng kể tính khả dụng của các loại kháng sinh hiện có và thúc đẩy sự phát triển của các loại kháng sinh mới an toàn và hiệu quả cho trẻ em. Cả hai mệnh lệnh đều đòi hỏi phải ưu tiên sức khỏe cộng đồng hơn lợi nhuận.