Ngày 22/12/1944, thực hiện Chỉ thị của lãnh tụ Hồ Chí Minh, Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân - Đội quân tiền thân của Quân đội nhân dân (QĐND) Việt Nam, được thành lập.
 |
| Chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam tại lễ diễu binh kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, ngày 7/5/2024 tại thành phố Điện Biên Phủ. (Ảnh THÀNH ĐẠT) |
80 năm qua, dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự đùm bọc, che chở của nhân dân, sự ủng hộ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, quân đội ta không ngừng lớn mạnh, trưởng thành, lập nhiều chiến công chói lọi, tô thắm truyền thống hào hùng, bất khuất của dân tộc, xứng đáng với ngợi khen của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Quân đội ta trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội. Nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng” (1).
Ngay sau khi ra đời, tuy lực lượng nhỏ bé, trang bị, vũ khí còn thô sơ nhưng với bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng độc lập, tự do, đội quân chủ lực đầu tiên của lực lượng vũ trang cách mạng đánh thắng ngay hai trận đầu - trận Phai Khắt (25/12/1944), Nà Ngần (26/12/1944), mở đầu truyền thống “Quyết chiến, quyết thắng” của QĐND Việt Nam.
Chưa đầy một tuổi, tháng 8/1945, quân đội ta làm nòng cốt cùng toàn dân tổng khởi nghĩa, giành chính quyền về tay nhân dân, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. Tiếp đó, quân đội phát huy cao độ vai trò nòng cốt, cùng toàn dân giành thắng lợi trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp (1945-1954) và đế quốc Mỹ xâm lược (1954-1975), hoàn thành vẻ vang sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, mở ra kỷ nguyên độc lập, thống nhất, cả nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội.
Ngay sau ngày đất nước thống nhất, quân đội ta cùng toàn dân anh dũng, kiên cường chiến đấu, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Tổ quốc; đồng thời, làm tròn nghĩa vụ quốc tế đối với nhân dân các nước anh em trên bán đảo Đông Dương.
Trong công cuộc đổi mới đất nước, quân đội tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân (QPTD), bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa; xung kích, đi đầu trong ứng phó các thách thức an ninh phi truyền thống; đồng thời, tích cực tham gia xây dựng và phát triển kinh tế-xã hội; đẩy mạnh hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng, góp phần bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng và phát triển đất nước.
Trước tình hình thế giới, khu vực diễn biến phức tạp, khó dự báo như hiện nay, để tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, sự nghiệp vẻ vang, thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, toàn quân cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp chủ yếu sau đây:
Một là, kiên định và nâng cao chất lượng xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị.
Đây là vấn đề có tính nguyên tắc trong xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng của Đảng; là bài học lớn, xuyên suốt 80 năm xây dựng và trưởng thành của quân đội ta; bảo đảm quân đội ta giữ vững, tăng cường bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc.
Vì thế, để xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại, trước hết phải coi xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị là vấn đề then chốt, quan trọng hàng đầu; giữ nguyên tắc Đảng lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với quân đội.
Thực hiện tốt công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong Đảng bộ Quân đội; tích cực đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị, công tác tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, truyền thống yêu nước, tinh thần tự lực, tự cường của dân tộc; xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên theo tinh thần “7 dám” và chuẩn mực đạo đức cách mạng trong giai đoạn mới; chống các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; chống âm mưu, thủ đoạn “phi chính trị hóa” Quân đội của các thế lực thù địch.
Hai là, tập trung xây dựng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao trong quân đội.
Sức mạnh của quân đội là tổng hợp của nhiều yếu tố, trong đó, con người là nhân tố quyết định. Con người là chủ thể, trung tâm, quyết định việc phát huy cao nhất sức mạnh của vũ khí, trang bị kỹ thuật.
Xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại phải tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến dịch, chiến lược có số lượng, cơ cấu hợp lý, chất lượng cao, giữ vai trò nòng cốt, nêu gương, đi đầu trong các hoạt động quân sự, quốc phòng.
Tiếp tục đổi mới công tác giáo dục và đào tạo trong quân đội theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa; xây dựng hệ thống nhà trường, viện nghiên cứu thông minh; gắn đào tạo ở nhà trường với huấn luyện và rèn luyện ở đơn vị; gắn nhà trường với thao trường, chiến trường.
Đẩy mạnh tổng kết, nghiên cứu khoa học quân sự, bổ sung, phát triển lý luận, nghệ thuật quân sự Việt Nam; nghiên cứu, biên soạn hệ thống giáo trình, tài liệu phù hợp mục tiêu, yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong tình hình mới.
Tập trung nâng cao chất lượng huấn luyện theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”, sát nhiệm vụ, đối tượng, địa bàn, môi trường tác chiến, thực tế chiến đấu; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ mô phỏng và các phương tiện kỹ thuật vào huấn luyện… bảo đảm chặt chẽ, an toàn, nâng cao năng lực làm chủ vũ khí, khí tài, trang bị trong biên chế, nhất là vũ khí, trang bị mới.
Quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng chính quy, rèn luyện kỷ luật, trọng tâm là nâng cao chính quy trong huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, quản lý con người, vũ khí, trang bị kỹ thuật; bảo đảm sự thống nhất từ ý chí đến hành động; đồng thời, thường xuyên chăm lo, bảo đảm tốt đời sống vật chất và tinh thần cho bộ đội…
Ba là, đẩy mạnh điều chỉnh tổ chức lực lượng, hiện đại hóa vũ khí, trang bị kỹ thuật, hoàn thành mục tiêu xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh.
Quán triệt chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng quân đội, những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ các giải pháp xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tạo sự cân đối, đồng bộ giữa các quân chủng, binh chủng, giữa cơ quan và đơn vị, giữa lực lượng thường trực và lực lượng dự bị động viên.
Chú trọng đầu tư, phát triển công nghiệp quốc phòng theo hướng chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại. Để hoàn thành mục tiêu, lộ trình xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, đòi hỏi việc điều chỉnh tổ chức lực lượng của toàn quân phải quyết liệt, bám sát tiến độ, bảo đảm tính đồng bộ, cân đối giữa các lực lượng, phù hợp đường lối quốc phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân, khả năng bảo đảm trang bị, cung cấp hậu cần và trình độ tác chiến của bộ đội. Tiếp tục đầu tư xây dựng nền công nghiệp quốc phòng hiện đại, tự chủ, lưỡng dụng, đồng thời tăng cường trang bị mới, hiện đại, có tính cơ động cao, có chất lượng tốt, nhưng phải bảo đảm đồng bộ, phù hợp với nghệ thuật quân sự, đường lối chiến tranh nhân dân Việt Nam, điều kiện kinh tế đất nước.
Bốn là, tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt của QĐND trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh. 80 năm qua, QĐND Việt Nam luôn là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Thời gian tới, việc xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại phải gắn với củng cố, tăng cường vai trò nòng cốt của quân đội trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, gắn với nền an ninh nhân dân. Đây là nguyên tắc, là điều kiện bảo đảm thành công cho mục tiêu xây dựng quân đội hiện đại mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định. Quán triệt, thực hiện đồng bộ, hiệu quả các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quân sự, quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.
Phối hợp chặt chẽ với các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương và lực lượng liên quan triển khai đồng bộ, hiệu quả nhiệm vụ xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân gắn với nền an ninh nhân dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, đặc biệt là xây dựng “thế trận lòng dân” ngày càng vững mạnh.
Huy động mọi nguồn lực, mọi tiềm năng trong xây dựng thế trận phòng thủ quân khu, khu vực phòng thủ các cấp vững chắc; kết hợp chặt chẽ quốc phòng với kinh tế, kinh tế với quốc phòng; xây dựng, nâng cao chất lượng hoạt động của lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ, nhất là dân quân thường trực, chốt chiến đấu thường trực bảo vệ chủ quyền biên giới, biển, đảo.
Năm là, tích cực, chủ động mở rộng hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng trong tình hình mới. Hội nhập quốc tế, đối ngoại quốc phòng là một trong những trụ cột quan trọng của đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước và ngoại giao nhân dân.
Trong chiến tranh giải phóng và chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, nhờ đường lối đoàn kết quốc tế đúng đắn, chúng ta đã tranh thủ được sự đồng tình ủng hộ, giúp đỡ to lớn của bạn bè quốc tế, góp phần xây dựng QĐND Việt Nam ngày càng lớn mạnh, hoàn thành thắng lợi các mục tiêu cách mạng đặt ra.
Ngày nay, xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh, tiến lên hiện đại cần tích cực, chủ động mở rộng hội nhập quốc tế và đối ngoại quốc phòng.
Trước hết, phải vận dụng sáng tạo đường lối “ngoại giao cây tre”, triển khai đồng bộ, sáng tạo, thực chất, có trọng tâm, trọng điểm công tác hội nhập quốc tế, đối ngoại quốc phòng.
Chủ động giải quyết tốt quan hệ hợp tác quốc phòng với các nước láng giềng, các nước lớn, đối tác chiến lược, các nước bạn bè truyền thống; kiên định chính sách quốc phòng “bốn không”; bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia-dân tộc trên cơ sở luật pháp quốc tế; tăng cường nghiên cứu, dự báo chính xác, kịp thời các xu hướng trong quan hệ quốc tế, nhất là quan hệ giữa các nước, tổ chức có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích an ninh quốc gia của Việt Nam.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng và ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh, 80 năm qua, QĐND Việt Nam không ngừng lớn mạnh, trưởng thành, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Phát huy truyền thống anh hùng, sự nghiệp vẻ vang, toàn quân tiếp tục nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt các nhiệm vụ quân sự, quốc phòng, tập trung hoàn thành cơ bản mục tiêu xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh vào năm 2025, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
------------------
(1) Hồ Chí Minh toàn tập, tập 14, NxbCTQG-ST, H, 2011, tr435.