Giữa cái lạnh những ngày nửa sau tháng Chạp, chúng tôi về phường Thủy Phương (Hương Thủy), nơi có khoảng 40 hộ chơi mai vàng Huế. Ghé thăm vườn ông Lê Văn Lâu (sinh năm 1959) – người chơi mai đã 20 năm, chúng tôi thấy một nửa vườn mai (khoảng hơn 20 chậu) đã nở rộ, số còn lại đang chờ xé nụ có khả năng nở đúng dịp Tết Bính Thân. Ông Lâu chia sẻ: “Năm nay, do thời tiết nắng nóng kéo dài nên mai có xu hướng nở sớm. Đã thế, đầu tháng Chạp có cơn mưa dông, thuận lợi cho mai bung nở. Lẽ ra, tui định đấu một lô trước Phu Văn Lâu để tham gia chợ hoa, nhưng nở sớm quá nên từ bỏ ý định. Vườn tui còn một số cây chưa nở, chứ nhiều nơi hoa đã vàng hết”.

Đợt rét đã giữ cho một số hoa mai nở đúng dịp Tết

Theo những người chơi mai ở Huế, đợt rét những ngày giữa tháng Chạp là may mắn. Mai vàng Huế là loại cây cảnh rất khó chăm sóc, phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết và môi trường. Thông thường, những tháng cuối năm dễ xảy ra hiện tượng mưa lạnh kéo dài nên mai có xu hướng nở muộn, ít khi đúng dịp Tết. Người chơi mai muốn có hoa đúng thời điểm phải dùng cách tác động nhiệt, can thiệp để hoa nở theo hình thức “nhân tạo”; cách được nhiều người sử dụng là làm nhà vòm bằng ni lông rồi bắt đèn tỏa nhiệt. Ông Hồ Hiếu (52 tuổi), người có hơn 100 cây mai vàng Huế phấn khởi: “Ban đầu ai cũng lo vì chu kỳ mai nở thường khoảng nửa tháng, nếu nở sớm như năm nay thì đến Tết mai bắt đầu tàn. May mắn đợt rét lần ni đã kìm những chậu mai còn lại. Qua đợt rét, thời tiết thuận lợi sẽ khiến mai nở tự nhiên rất đẹp, nếu không thì người trồng mai cũng có thể can thiệp bằng cách tác động nhiệt. Nói chung, nhờ đợt rét ni mà người trồng mai nắm thế chủ động, quyết được thời gian mai nở”.

Đi thăm nhiều vườn mai, chúng tôi nhận thấy niềm vui của không ít người chơi loại cây cảnh có giá trị này. Ông Nguyễn Văn Dạt, người có vườn mai đa số nở đúng dịp Tết Bính Thân cho rằng, khác với kiểu khí hậu ở miền Nam, thời tiết ở Huế không ổn định do vậy người chơi mai vàng “cầu may” vào những năm trời đẹp. “Can thiệp thì hoa không đẹp như tự nhiên. Nhưng vài năm mới có một cái Tết hoa nở đúng dịp. Người chơi hoa thường kiêm luôn việc kinh doanh, nếu mai nở sai thời điểm, việc mua bán cũng khó khăn. May là năm ni nhờ rét mà giữ được hoa, đúng là trong cái rủi, có cái may”.

Ông Hiếu nhớ lại, những tháng trước, do lo lắng thời tiết nắng nóng, người trồng mai ở Huế đã chủ động các biện pháp như làm mái lưới tạo bóng râm, tưới nước nhiều, di chuyển các chậu mai đặt dưới bóng cây tránh nắng mạnh, trẩy lá muộn để mai nở chậm,…nhưng không mấy hiệu quả. Giờ đây, đợt rét tuy ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, sức khỏe của người dân, nhưng may mắn là nhờ đó mà nhiều chậu mai sẽ khoe sắc đúng vào dịp Tết Nguyên đán.

Bài, ảnh: Lê Hữu