Công nhân làm việc trong khu công nghiệp chung Kaesong. Ảnh: AFP

Tuyên bố ngày hôm qua (10/2) về việc đóng cửa khu phức hợp Kaesong - nơi được xem là biểu tượng cho sự hợp tác giữa 2 miền Nam-Bắc Triều Tiên, đã gây nhiều bất ngờ, khi Hàn Quốc vẫn luôn cho phép mở cửa khu công nghiệp chung này bất chấp những hành động khiêu khích nghiêm trọng trong quá khứ.

Bảo vệ cho những gì được gọi là quyết định "không thể tránh khỏi", Hàn Quốc cho rằng, Bắc Triều Tiên đã sử dụng hàng trăm triệu USD thu được từ Kaesong để tài trợ cho các loại vũ khí hạt nhân và chương trình tên lửa đạn đạo của nước này.

Giữa thời điểm cộng đồng quốc tế đang gặp khó khăn trong việc thống nhất phương thức trừng phạt Bình Nhưỡng về vụ thử hạt nhân hồi tháng trước và vụ phóng tên lửa tầm xa hôm 7/2 vừa qua, Chính phủ Hàn Quốc trong một tuyên bố nói rằng, nước này cần hành động để thể hiện vai trò hàng đầu trong việc có biện pháp trừng phạt Bắc Triều Tiên.

Đối với chủ sở hữu của 124 công ty Hàn Quốc trong khu Kaesong, động thái này sẽ như hồi chuông báo tử cho dự án hợp tác đang ngày càng dễ bị tổn thương trong những năm gần đây, khi 2 bên Nam-Bắc Triều Tiên đều tìm cách tận dụng tầm quan trọng mang tính biểu tượng và kinh tế của nó.

Một hiệp hội đại diện cho các chủ sở hữu cho rằng, việc đóng cửa lần này là "hoàn toàn không thể hiểu nổi" và than phiền rằng, họ không được cảnh báo đầy đủ trước để sắp xếp công việc.

Khu công nghiệp Keasong nằm ở phía bắc đường biên giới hai nước, cách Seoul khoảng 70km là dự án hợp tác kinh tế lớn nhất giữa hai miền Triều Tiên, đã đóng cửa trong những ngày gần đây trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, và dự kiến mở cửa trở lại vào sáng nay - 11/2.

Seoul kêu gọi Bình Nhưỡng đảm bảo cho "các công dân của chúng tôi trở về an toàn", trong bối cảnh lo ngại rằng chính quyền Bắc Triều Tiên có thể từ chối cho phép tất cả mọi người rời đi.

Vào tháng 9/2014, Bình Nhưỡng đã soạn thảo một quy chế hoạt động mới – mà phía Seoul không chấp nhận, cho phép Bắc Triều Tiên bắt giữ các doanh nhân Hàn Quốc ở Kaesong trong trường hợp có tranh chấp kinh doanh chưa được giải quyết.

Cho đến nay hiện vẫn chưa có phản ứng chính thức từ phía Bình Nhưỡng về vụ việc này.

Tố Quyên (Lược dịch từ AFP & Bloomberg)