Thủ tướng Lý Hiển Long (trái) và Tổng thống Obama tại Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ-ASEAN ngày 16/2/2016. Ảnh: Usnews

Phát biểu với các phóng viên vào cuối chuyến thăm kéo dài một tuần của ông đến Hoa Kỳ, Thủ tướng Lý Hiển Long nói rằng, cuộc họp là "một bước tiến rất đáng kể", là lần đầu tiên Tổng thống Mỹ tổ chức hội nghị với các nhà lãnh đạo ASEAN ngay trên đất Mỹ.

Trong hai ngày, các nhà lãnh đạo đã thảo luận nhiều vấn đề khác nhau, từ chủ nghĩa khủng bố, biến đổi khí hậu, cho đến các cơ hội hợp tác kinh tế, và Thủ tướng Lý cho rằng các cuộc thảo luận đều có tín hiệu tốt.

Và trong khi hội nghị thượng đỉnh nhằm chế hóa các mối quan hệ, mở đường cho Tổng thống Mỹ tiếp theo phát triển nó trong tương lai, ông Lý Hiển Long cũng bày tỏ hy vọng rằng một thỏa thuận thương mại tự do giữa 12 quốc gia - được gọi là Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ được phê chuẩn trước khi nhiệm kỳ cuối cùng của Tổng thống Obama kết thúc vào cuối năm nay.

Điều này được đưa ra ngay cả khi Thủ tướng Singapore nêu lên quan ngại về những lời lẽ chống TPP trong chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ đang diễn ra hiện nay.

TPP - trong đó bao gồm Singapore và Mỹ - đã chịu chỉ trích từ một số ứng cử viên như ông Bernie Sanders và Donald Trump – những người cho rằng nó có thể khiến người lao động Mỹ phải làm việc đến chết và các vấn đề về tiền lương.

Tuy nhiên, Thủ tướng Lý nói rằng ông hy vọng điều này sẽ thay đổi. "Nếu nhìn vào lịch sử, trong các chiến dịch vận động, bạn thường có một hoặc nhiều ứng cử viên có ý kiến ​​gay gắt chống lại Trung Quốc, nhưng khi họ trở thành tổng thống, tất cả họ phải xem xét vấn đề một cách nghiêm túc, những vũng lầy thực tế và hầu hết mọi tổng thống kể từ thời Nixon đều có mối quan hệ ổn định với Trung Quốc. Vì vậy, chúng tôi hy vọng điều này cũng sẽ xảy ra đối với trường hợp TPP".

Bên cạnh TPP, vấn đề tranh chấp ở Biển Đông cũng đã được vào chương trình nghị sự tại Hội nghị thượng đỉnh đặc biệt lần này. Thật vậy, một trong số những nguyên tắc được liệt kê trong một tuyên bố chung sau hội nghị chính là việc cần tôn trọng chủ quyền quốc gia lẫn nhau và sự cần thiết phải tuân theo một trật tự dựa trên luật lệ quốc tế.

"ASEAN đánh giá cao mối quan hệ của mình với Mỹ và đây là một cơ hội để chúng tôi gặp gỡ nhau, cùng nhau thảo luận về các vấn đề quan tâm, bao gồm Biển Đông và nhiều vấn đề khác", Thủ tướng Lý Hiển Long cho biết.

Bảo Nghi (Lược dịch từ CNA)