Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Ernest Moniz (trái) và Phó Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Koichi Hagiuda tại Hội nghị thượng đỉnh An ninh hạt nhân diễn ra ở Washington, D.C. ngày 1/4. Ảnh: Reuters 

Theo tuyên bố được đưa ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh An ninh hạt nhân lần thứ 4 tại Washington, D.C., việc chuyển giao được thực hiện phù hợp với cam kết của Nhật Bản tại Hội nghị thượng đỉnh An ninh Hạt nhân được tổ chức ở Hà Lan vào tháng 3/2014. Trong đó, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đồng ý trả hơn 300kg plutonium theo đề nghị của Tổng thống Mỹ Barack Obama. Số plutonium này sẽ được chuyển từ Nhật Bản đến một cơ sở hạt nhân ở bang Nam Carolina, Mỹ để xử lý.

Trước đó vào hôm 21/3, 2 chiếc tàu vận tải Pacific Egret và Pacific Heron đã cập bến làng ven biển Tokai ở đông bắc Nhật Bản, trụ sở của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Nhật Bản. Hai con tàu của Công ty Pacific Nuclear Transport sẽ chuyển lô hàng này tới sông Savannah, một cơ sở của Chính phủ Mỹ ở Nam Carolina. Ngày 22/3, chiếc tàu rời cảng ở Tokaimura, tỉnh Ibaraki khởi hành đến Mỹ và được các tàu tuần tra của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Nhật Bản hộ tống.

Được biết, số plutonium nói trên do Anh, Pháp và Mỹ cung cấp cho Nhật Bản từ những năm 70 của thế kỷ trước với mục đích phục vụ cho các nghiên cứu. Lâu nay, nguồn nguyên liệu hạt nhân này được cất giữ tại một cơ sở của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Nhật Bản ở Tokaimura.

"Hoạt động làm tăng thêm mục tiêu chung của chúng ta trong việc giảm thiểu uranium có độ làm giàu cao và plutonium trên toàn thế giới, trong đó sẽ giúp ngăn ngừa các tác nhân trái phép, tội phạm hoặc khủng bố từ việc mua loại nguyên vật liệu này", Mỹ và Nhật Bản cho biết trong một tuyên bố chung tại Hội nghị thượng đỉnh An ninh hạt nhân ở Washington, D.C.

Lê Thảo (Lược dịch từ Reuters & Newsdaily)