Ông Nguyễn Văn Mạnh, Chủ tịch UBND huyện Phú Lộc

Thống kê sơ bộ hiện có khoảng 20 công trình, dự án đang triển khai GPMB trên địa bàn Phú Lộc; trong đó, nhiều dự án mang tầm quốc gia và tỉnh, như đường Hầm Hải Vân, đường La Sơn - Nam Đông dài 4,3km, đường Cam Lộ - La Sơn 2,5km, đường La Sơn - Túy Loan hơn 10km; dự án mở rộng QL49B dài 8,6km; đường vành đai Lộc Sơn-Lộc Bổn hơn 4km, đường nối QL1A đến Nhà văn hóa Đại tướng Lê Đức Anh; dự án Đầu tư Xây dựng & kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN La Sơn (Lộc Sơn)... Những công trình, dự án này hoàn thành sẽ tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương.

Vì vậy, khi được giao nhiệm vụ, Phú Lộc có kế hoạch khảo sát, xác định thời gian giao mặt bằng từng dự án cụ thể, công khai các thủ tục về mức đền bù, hỗ trợ cũng như quy định về thu hồi đất để người dân bị ảnh hưởng các dự án hiểu và bàn giao mặt bằng.

Trong quá trình GPMB các công trình, dự án, Phú Lộc gặp những khó khăn nào, thưa ông?

Qua triển khai nhiều công trình, dự án cho thấy làm công tác GPMB chẳng khác nào tháo gỡ những đường tơ của mạng nhện. Phải cân nhắc đủ điều để không làm sai quy định và người dân luôn được hưởng lợi cao nhất. Thực tế, hiện cơ chế chính sách trong công tác GPMB vẫn chưa được tốt, nhất là đơn giá bồi thường còn bất cập, chưa tạo sự đồng thuận trong dân, dẫn đến chây ỳ kéo dài. Còn ở địa phương hiện nay có những khó khăn thường gặp là do hoàn cảnh lịch sử để lại, hạng đất, mục đích đất sử dụng không rõ ràng... dẫn đến việc rà soát,  thẩm định để hỗ trợ bồi thường kéo dài thời gian. Có trường hợp nguồn gốc nhà ở không hợp pháp, lấn chiếm trái phép khi ảnh hưởng dự án GPMB đòi hỗ trợ tái định cư không được xem xét lại khiếu kiện. Như dự án mở rộng QL1A qua địa bàn vừa hoàn thành đã có trường hợp những thửa, vườn mới thu hồi một diện tích nhỏ lại đòi cấp đất tái định cư chứ không nhận đền bù, hỗ trợ; có trường hợp người dân mất giấy tờ, hoặc xảy ra tranh chấp đất với người thân trong gia đình nên rất khó khăn...

Khó khăn nữa là địa bàn đang triển khai nhiều công trình, dự án trong cùng thời điểm. Có công trình dự án vì tính bứt thiết chủ đầu tư, đơn vị thi công muốn hoàn thiện trước kế hoạch buộc địa phương bàn giao mặt bằng sạch đúng hẹn. Trong lúc đó, đội ngũ cán bộ mỏng, thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực hỗ trợ đền bù GPMB gây ra chồng chéo, tạo áp lực thời gian.

Theo ông, hiện có công trình, dự án nào đang gặp “nút thắt” trong công tác GPMB?

Hiện tại, Phú Lộc đang gặp khó khăn  là dự án GPMB để thực hiện dự án Đầu tư Xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN La Sơn. Khu vực này phải giải phóng gần 87 ha đất, với 140 hộ dân bị ảnh hưởng, trong đó 40 hộ phải tái định cư nơi ở mới và có đến 2.500 ngôi mộ lớn nhỏ phải di chuyển. Tuy nhiên, do chưa có quy hoạch xây dựng khu nghĩa trang nên việc giải phóng di dời chôn cất số mộ này đang làm đau đầu cho lãnh đạo địa phương và chủ đầu tư dự án. Điều khó nữa trong dự án này vướng khoảng 34 ha đất trồng rừng của nhiều người dân trong khu vực. Hiện tại, đơn vị chuyên trách là Trung tâm Phát triển Quỹ đất Phú Lộc đang thẩm định, áp giá bồi thường nhưng có nhiều hộ không đồng tình, vì giá trị thực tế và giá bồi thường của Nhà nước chênh nhau khá lớn.

Thêm dự án nữa là công trình xây dựng hầm Hải Vân trong năm 2016, Phú Lộc phải tiến hành GPMB đường dẫn phía bắc vào hầm ở khu vực thị trấn Lăng Cô dài 2km. Hiện ở khu vực này có một số nhà công vụ, nhà dân vào thời điểm năm 2000 đã có quyết thu hồi và bồi thường GPMB nhưng hiện đã tái chiếm làm nhà, trồng rừng. Để giải quyết rốt ráo câu chuyện này phải mất nhiều thời gian, dễ rơi vào tình trạng trễ hẹn cho tiến độ dự án.

Để gỡ những khó khăn trên, Phú Lộc có phương kế gì trong thời gian này?

Chúng tôi xác định thời gian tiến độ GPMB cụ thể từng dự án. Trong đó, các dự án cấp bách, phục vụ đầu tư phát triển kinh tế - xã hội phải làm trước, GPMB đúng kế hoạch. Đối với các dự án thấy khó khăn, đơn cử như dự án GPMB ở xây dựng hạ tầng KCN La Sơn đang vướng gần 2.500 ngôi mộ và chính sách giá khung bồi thường cây lâm nghiệp chưa thỏa đáng cho người dân khu vực. Vấn đề này huyện tiếp tục rà soát thẩm định; đồng thời đề xuất lãnh đạo tỉnh, các ban ngành chức năng xem xét hỗ trợ điều kiện thuận lợi đi dời, tái định cư dân cư và mồ mả ổn định; cũng như giải quyết thấu tình đạt lý về khung giá đền bù đất, cây lâm nghiệp ở khu vực này.

Xác định công tác GPMB các công trình, dự án là khâu đầu tiên và cũng là khó nhất. Do đó, với những vướng mắc hiện nay, thời gian đến, Phú Lộc chủ động thành lập ban vận động từ huyện đến cơ sở đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền và giải thích cho người dân hiểu để nhận thức về công tác GPMB, bàn giao đất cho chủ đầu tư thi công xây dựng các công trình, tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương. Với quyết tâm cao của lãnh đạo, ban ngành đoàn thể và sự đồng thuận trong Nhân dân, Phú Lộc sẽ GPMB các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn đúng kế hoạch.

Xin cám ơn ông!

Minh Văn (thực hiện)