Tìm nơi trú ẩn an toàn khi thấy dông sét

Ông Nguyễn Văn Hùng cho biết: Sét (hay còn gọi là sự phóng điện dông) là hiện tượng phóng điện trong khí quyển giữa các đám mây và đất hoặc giữa các đám mây mang điện tích trái dấu. Dòng điện này có cường độ từ vài chục nghìn tới hơn một trăm triệu vol. Khi phóng tia lửa điện, nhiệt độ tia lửa điện do sét gây ra có thể lên tới hàng nghìn độ C. 

Theo ông, đã có những nghiên cứu nào để cảnh báo trước hiện tượng sét đánh để người dân có thể tránh đến các vùng xuất hiện sét qua nắm thông tin dự báo thời tiết?

Thường thì cơn dông kéo đến rất nhanh trong vòng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km/giờ. Hiện nay, có một số công cụ để quan trắc dông, sét như: rada thời tiết, thiết bị định vị sét, ảnh mây vệ tinh... Tuy nhiên, các sản phẩm trên có độ trễ nhất định, ảnh định vị sét, ảnh mây vệ tinh độ phân giải thấp nên chỉ cảnh báo cho khu vực rộng lớn, chứ không cảnh báo được chính xác địa điểm cụ thể. Nhưng qua những bản tin cảnh báo, người dân cũng có thể tránh được như không đi đến những khu vực được cảnh báo và hạn chế không ra khỏi nhà trong vùng đã được cảnh báo, hạn chế được tai nạn do thời tiết gây ra.

Có thể phòng chống sét một cách tuyệt đối không, thưa ông?

Hiện tượng dông sét xảy ra rất nhanh và bất cứ thời gian nào nên không thể phòng chống một cách tuyệt đối. Nếu như chúng ta cảm thấy tóc bị dựng lên thì điều đó có nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào, lập tức nhón chân, cúi ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.

Người dân, đặc biệt là những người thường xuyên làm việc ngoài trời nên phòng chống sét bằng cách nào?

Khi thấy dông sét, mọi người phải nhanh chóng tìm nơi trú ẩn an toàn. Trong trường hợp không kịp tìm nơi trú ẩn, cần tuyệt đối tránh đứng dưới cây, các khu vực có địa hình cao trống trải, gần nước, tránh đứng gần những nơi và vật dụng có kim loại như xe đạp, xe máy, hàng rào sắt… Không đứng thành nhóm đông người gần nhau, ngồi ở vị trí càng thấp càng tốt, cần đứng hoặc ngồi chụm 2 chân sát nhau tạo thành một điểm duy nhất tiếp xúc với mặt đất, làm sao để phần tiếp xúc giữa người và mặt đất là ít nhất; tốt nhất nên đứng nhón chân trên mặt đất hoặc ngồi xuống, lấy tay che tai.

Khi bị sét đánh, việc xử trí như thế nào để có thể cứu được tính mạng nạn nhân?

Nếu người bị sét đánh bị ngất (tim ngừng đập, tắt thở) phải thực hiện khẩn cấp các động tác hô hấp đặt nạn nhân nằm lên chỗ khô ráo, bằng phẳng, nới rộng quần áo để người bị nạn thở được dễ dàng. Khẩn trương làm ngay hô hấp nhân tạo, kết hợp hà hơi thổi ngạt và xoa bóp tim ngoài lồng ngực. Cứ 5 lần xoa bóp tim ngoài lồng ngực thì hô hấp nhân tạo hoặc thổi ngạt một lần. Làm liên tục như thế 60-90 phút.

PHAN THÀNH (thực hiện)