Các em học sinh chăm chú lắng nghe tại chương trình tư vấn tuyển sinh
Những ngày cuối tháng 3 và đầu tháng 4 vừa qua, Tỉnh đoàn, Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động tư vấn, hướng nghiệp cho học sinh khối THPT trên địa bàn toàn tỉnh. Tiêu biểu, có các chương trình “Ngày hội tư vấn, hướng nghiệp”, “Hội chợ nghề nghiệp, việc làm”, “Tư vấn, hướng nghiệp cho thanh niên trường học”... Đây là hoạt động có ý nghĩa thiết thực nhằm tạo cầu nối, sự liên kết giữa học sinh, nhà trường và nhà tuyển dụng, vì vậy đã thu hút sự tham gia của nhiều trường đại học, cao đẳng, doanh nghiệp trong, ngoài tỉnh và đông đảo phụ huynh, học sinh các trường THPT.
Là học sinh năm cuối cấp, em Nguyễn Minh Đức, lớp 12A4, Trường THPT Thừa Lưu (huyện Phú Lộc) chia sẻ: "Em tham gia ngày hội với mong muốn được các chuyên gia giải đáp những thắc mắc liên quan đến điểm mới về quy chế thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, cao đẳng năm nay. Mặt khác, em muốn được tư vấn lựa chọn trường, ngành nghề phù hợp với năng lực của bản thân". Khác với Minh Đức, em Đỗ Thị Minh Ngọc đến tham gia chương trình với mong muốn tham khảo ý kiến, có được những thông tin cần thiết về việc du học nước ngoài như: điều kiện cơ sở vật chất trường học, chất lượng giáo dục, điều kiện ăn ở… nơi mà bạn muốn du học sau khi tốt nghiệp THPT.
Ông Trần Xuân Tiến, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên tỉnh cho biết: Nhiều học sinh từng phân vân, lúng túng trong việc chọn nghề, chọn trường phù hợp sau khi tốt nghiệp THPT dẫn đến việc thi trượt đại học hoặc theo học những ngành nghề không đúng với năng lực. Do đó, các em thường có tâm lý chán nản, bỏ học giữa chừng hoặc ra trường không tìm được việc làm thích hợp. Vì vậy, chương trình tư vấn, hướng nghiệp sẽ giúp các học sinh THPT hiểu rõ năng lực, tính cách của mình, để từ đó có những định hướng nghề nghiệp phù hợp với bản thân và điều kiện kinh tế gia đình; đồng thời giúp các đơn vị đào tạo, nhà tuyển dụng có thể truyền tải đầy đủ các thông tin bổ ích về các ngành nghề đào tạo, tuyển sinh, tuyển dụng đến với phụ huynh và học sinh.
Là địa chỉ tin cậy của nhiều ĐVTN trong tỉnh, những năm qua, Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên tỉnh đã có nhiều nỗ lực trong việc tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm cho ĐVTN nói chung, học sinh nói riêng. Trong 2016, trung tâm đã tư vấn, hướng nghiệp học nghề, giới thiệu việc làm, thông tin về thị trường lao động, cung cấp tài liệu về việc làm cho hơn 6.500 lượt ĐVTN.
Bên cạnh đó, nhiều cơ sở đoàn tại các trường học cũng góp phần quan trọng vào việc tư vấn, định hướng ngành nghề cho học sinh, ĐVTN. Tiêu biểu, Đoàn Trường THPT Phan Đăng Lưu (Phú Vang), hàng năm tổ chức các buổi gặp gỡ, giao lưu với những doanh nhân thành đạt, những nghệ nhân giỏi trên các lĩnh vực để học sinh có cơ hội hỏi đáp mọi thắc mắc về nghề nghiệp mà mình quan tâm. Hoặc thay vì tư vấn, đoàn trường lại tổ chức các hội thi trắc nghiệm tìm hiểu các ngành nghề đào tạo theo hình thức "Rung chuông vàng" nhằm tạo hứng thú, thu hút học sinh tham gia. Đoàn Trường THPT Nguyễn Huệ (TP. Huế) thì đưa ra các chủ đề cho học sinh thảo luận về ngành nghề mà các em hướng đến. Qua đó, thầy cô giáo gợi mở và định hướng để học sinh lựa chọn ngành nghề phù hợp với năng lực bản thân.
Trong khi đó, một số trường như Trường THPT Thừa Lưu (Phú Lộc), Trường THPT Vinh Xuân (Phú Vang) đã phối hợp với các trường cao đẳng, trung cấp nghề tổ chức cho học sinh đi trải nghiệm thức tế ở một số ngành nghề và giao lưu với các cựu học sinh thành đạt của trường, tạo động lực cho các em mạnh dạn chọn nghề mà mình thích, phù hợp năng lực bản thân. Thầy Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường THPT Vinh Xuân cho biết: “Là một trường vùng sâu, chất lượng học sinh chưa được cao, trước đây các em đều chọn thi đại học, song tỷ lệ đỗ không cao. Mấy năm gần đây, nhờ được tư vấn, hướng nghiệp nên các em đã ý thức được việc chọn trường, chọn ngành phù hợp. Tỷ lệ học sinh đăng ký học đại học vì thế đã giảm, thay vào đó các em đã chọn học nghề mà xã hội cần để xin vào làm việc trong các khu công nghiệp như nghề may, nghề mộc…”
Nhiều phụ huynh cũng đã có cái nhìn đúng hơn trong định hướng nghề nghiệp cho con em mình. Anh Nguyễn Trọng Anh (phường Thủy Xuân, TP. Huế) có con trai học lớp 12 Trường THPT Hai Bà Trưng tâm sự: “Tôi luôn theo sát quá trình học tập của con, biết được năng lực của con ở từng bộ môn. Bởi vậy, tôi không áp đặt cháu phải thi trường nào mà chỉ định hướng giúp cháu lựa chọn trường. Tôi thường nói với con là dù làm bất cứ việc gì cũng cần có sự yêu thích, đam mê. Nếu thật sự yêu thích và có khả năng trong một công việc nào đó thì dù khó khăn đến mấy cũng phải cố gắng thực hiện".
Thực tế hiện nay, việc các học sinh chọn ngành nghề không đúng có ảnh hưởng lớn đến chất lượng đào tạo nói riêng, chất lượng nguồn nhân lực và năng suất lao động của xã hội nói chung. Do vậy, hoạt động tư vấn, hướng nghiệp và giới thiệu việc làm cho ĐVTN là một việc làm rất cần thiết, có vai trò quan trọng nhằm định hướng giúp các bạn trẻ lựa chọn đúng đắn nhất những ngành nghề trong tương lai, tránh hiện tượng lựa chọn theo phong trào, không phù hợp với khả năng của bản thân và nhu cầu của xã hội. “Thời gian tới, Trung tâm Dịch vụ việc làm thanh niên tỉnh sẽ đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức về học nghề và tìm kiếm việc làm cho ĐVTN, nhất là ĐVTN ở nông thôn, dân tộc thiểu số; tổ chức tập huấn kiến thức, kỹ năng tư vấn nghề nghiệp và việc làm cho đội ngũ cán bộ đoàn các cấp”, ông Tiến cho hay.
Hải Thuận