Có mặt tại thôn Vân Cù những ngày này mới cảm nhận được hết niềm vui của người dân nơi đây. Từ làng trên xóm dưới, người già đến trẻ em, tất cả đều vui mừng, hồ hởi mong chờ dự án sớm được hoàn thành. Cụ Nguyễn Văn Đấu (71 tuổi), người dân thôn Vân Cù vui sướng: “Cuộc đời tui chưa lúc nào mà vui như vậy, từ nay dân chúng tôi sẽ không còn sống trong cảnh ô nhiễm nữa, bà con cứ vậy yên tâm mà làm ăn”.

Người dân Vân Cù từ già đến trẻ phấn khởi, vui sướng khi xây dựng hệ thống xử lý nước thải

Thời gian qua, nhờ việc phát triển nghề bún đã góp phần giải quyết công ăn việc làm và tăng thu nhập cho các hộ gia đình nơi đây. Bên cạnh đó môi trường sống của họ cũng bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ông Nguyễn Văn Lành, một người tâm huyết với nghề bún bộc bạch: “Bún Vân Cù đã tạo được thương hiệu gần xa, giúp bà con ổn định cuộc sống nhưng với việc gây ô nhiễm môi trường như vậy, tôi lo sợ một ngày nào đó làng bún phải đóng cửa. Nay nỗi lo đó đã không còn, cảnh nước thải từ các lò bún chảy lênh láng dọc các đường xóm cũng chấm dứt, cuộc sống người dân sẽ mang một màu sắc mới, tôi vui lắm”.

 
Những ai từng đặt chân đến Vân Cù mới thấu hiểu những khổ sở trăm bề mà người dân phải chịu đựng. Từ bao đời nay, người dân Vân Cù, hết thế hệ này đến thế hệ khác phải sống trong cảnh ô nhiễm, những ngày nắng chói chang, mùi chua, thối cứ xộc vào, mùa mưa thì nước dâng lênh láng bốc mùi rất khó chịu. Vì thế, nhà dân lúc nào cũng phải đóng cửa. Số lượng người dân mắc bệnh về đường hô hấp và da liễu ngày một tăng cao.
 
 Dự án tiến hành xây mới 10 tuyến mương có hệ thống nắp đậy bằng bê tông cốt thép để thu gom nước thải tại 10 xóm với tổng chiều dài 3 km. Tại mỗi điểm thu của tuyến mương, sẽ có một hệ thống lắng chìm để xử lý nước thải (mỗi bể 4m3) đảm bảo tiêu chuẩn cho phép rồi mới thải ra sông Bồ cách đó 20m.
 
Theo ông Nguyễn Xuân Đạo, Trưởng thôn Vân Cù, để đảm bảo thu gom và xử lý, mỗi hộ gia đình cần xây dựng hầm biogas, hồ sinh học và tuyến mương nhỏ để dẫn nước từ nhà ra hệ thống mương chung. Tuy nhiên, hiện tại, cả xã mới có khoảng 20% số hộ kết hợp làm bún với chăn nuôi xây dựng bể biogas. Thôn đã tiến hành tổ chức vận động bà con và quyết định hỗ trợ 1 triệu đồng cho hộ gia đình nào tham gia xây bể biogas. Với chính sách này, các hộ đã đến đăng ký rất đông và thời gian tới, thôn sẽ cố gắng kêu gọi, vận động tất cả bà con cùng tham gia.
 
Dự án đã triển khai được 5/10 xóm và nếu thời tiết thuận lợi dự kiến sẽ hoàn thành trước Tết âm lịch năm nay.
Bài, ảnh: Quang Tiến