Trước hết, để hệ thống cây xanh ngày càng xanh hơn, phải chăng là trồng thêm cây để tăng diện tích cây xanh. Đó là điều tất yếu, nhưng chưa đủ, xanh ở đây phải hiểu sâu hơn thế. Để hệ thống cây xanh ngày càng xanh và thật sự xanh là không có cây rụng lá trơ cành, treo lủng lẳng những chùm quả khô đen đủi nhiều tháng trong năm khiến vài ba đường phố có cảnh tượng đìu hiu xơ xác. Xanh cũng còn có nghĩa là được lục hóa đều khắp, không để vài đường phố không có bóng cây xanh, hoặc có cây xanh nhưng lổ đổ chỗ có, chỗ không.
Cây chồng cây, làm sao đẹp được |
Thứ đến, làm thế nào để hệ thống cây xanh ngày càng sạch hơn?”. Theo tôi, sạch ở đây nên hiểu rằng: thứ nhất là không có cây tạp; thứ hai là cây phải ra cây, đừng để cây nghiêng cây ngả hiển hiện đây đó; thứ ba là không có những cây xâm hại đeo bám vào thân, cành, tán lá của cây mục đích; thứ tư là không có các vật dụng sinh hoạt, quảng cáo mắc vào cây, không có vật phế thải tấp vào gốc...
Cuối cùng, làm sao để cây xanh ngày càng đẹp hơn? Đẹp hơn không có nghĩa là ngày càng trồng thêm nhiều cây cho hoa đẹp, lá đẹp, dáng đẹp. Vì nếu hiểu thế thì chúng ta vô tình đồng hóa không gian đô thị với mảnh vườn cảnh tư nhân. Đó là chưa nói đến tính phiến diện trong chọn loài cây trồng, bất chấp tính bền vững và an toàn môi trường. Vì vậy, phải hiểu đẹp ở đây là đẹp nhiều mặt, đẹp hệ thống; trong đó không thể quên đi tính đồng đều về kích cỡ, về chủng loại trên từng đoạn đường, con phố, tính ngăn nắp về dáng thế, về khoảng cách trồng...; và đặc biệt hơn nữa là phải loại trừ hết hoặc hạn chế trồng những cây tạp ra khỏi hệ thống cây xanh. Theo Nghị định 64/2010/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý cây xanh đô thị và Thông tư 20/BXD về quản lý cây xanh đô thị thì cây tạp là những cây mọc tự nhiên hoặc đã được trồng tự phát không theo quy hoạch, thuộc nhóm hạn chế trồng và nhóm cấm trồng, vì chúng không có tác dụng tôn tạo cảnh quan, cải thiện môi trường, bộc lộ nhiều nhược điểm trong quá trình sinh trưởng, phát triển, thậm chí gây độc hoặc gây nguy hiểm cho cộng đồng.
Hiện nay trong hệ thống cây xanh Huế còn quá nhiều cây cần xử lý bao gồm những cây làm xấu cảnh quan khi rụng lá theo mùa như sầu đông (xoan); dễ gãy đổ khi gặp gió chướng như vông đồng (ba đậu), keo các loại...; một số cây cho quả khô như cây bông gòn vào mùa quả chín rộ, bung lông gây ô nhiễm; một số cây ăn quả hoặc có quả ăn được, khi quả chín mọng rơi rụng gây ô nhiễm, hấp dẫn côn trùng gây mất vẻ mỹ quan, lan truyền dịch bệnh hoặc có thể gây tai nạn như đào (roi), vú sữa, xoài, dừa, sung, trứng cá...; ngoài ra nhiều cây có độc tố gây bất lợi cho cộng đồng khi cố tình hay vô ý tiếp xúc như trúc đào, huỳnh anh, thông thiên...
Để hệ thống cây xanh Huế ngày càng xanh, sạch, đẹp không còn cách nào hơn là cơ quan chủ quản phải có kế hoạch tổng kiểm soát toàn bộ để lên phương án loại trừ, thay thế; đồng thời tư vấn để UBND thành phố có quy định chặt chẽ về quản lý cây xanh, trong đó cần lưu ý biện pháp chế tài đối với những vi phạm của cộng đồng.