Đặc sản tóp

Tóp mỡ Huế luôn đi kèm với vị cay đặc trưng kích thích vị giác

Đúng là dân ăn hàng có thứ hạng ở Huế nên chắc con bà cũng hưởng gen từ mẹ. Ai biểu đi lấy chồng xa mà xa lắc xa lơ rồi thèm chi khổ nấy! Thôi thì lần ni con em sẽ nhờ đứa bạn giỏi giang mần cho một mẻ tóp giòn, thơm, cay gửi đường hàng không cho sang chảnh luôn!

Có trưa ngán cơm tèn tèn tới quán bánh canh mụ Mân gần chợ Xép, hí hửng kêu một tô 15 ngàn cho sang. Thuận miệng xin: “Chị ơi, cho em ít tóp”. Nghe hồi đáp “Hết rồi em ơi” bơ chưng hửng luôn. Đảo mắt một vòng, thò tay qua bàn bên đem chén ớt về “lặn vớt” mấy miếng tóp vụn bằng hột đậu hột mè tự dưng ưa nổi cáu chi lạ! Chị phụ bán áy náy: “Sáng ni mấy đứa học trò ăn tóp dữ lắm mới hao rứa chơ ngày mô làm đủ bán ngày nấy. Có đứa một tô bánh canh, một chén tóp! (Hình như tụi hắn ăn tóp với bánh canh chơ không phải ăn kèm cho vui. Tóp luôn trộn với tương ớt. Mần cả chén trưa tha hồ mà ôm bụng mấy đứa hi! Mình... "rủa" thầm rồi cũng cố ăn cho hết phần dù thấy không ngon như mọi khi).

Tóp chỉ là miếng mỡ rán teo lại hoặc là da heo rán giòn rụm mà ăn nghe giòn tan béo béo! Có mấy quán cơm hến hút khách nhờ tóp ngon, tóp tươi. Nghe đâu một quán cơm hến trong Thành Nội ăn xong khách kỳ kèo mua tóp riêng nhưng chủ không thèm bán, bởi người ta tự làm để phục vụ thực khách ăn cơm hến nên bán ăn chơi sẽ hụt hàng! Mấy anh hay la cà mách nhau một quán nhậu phía về Bao Vinh nơi món cơm chiên ăn kèm dĩa tóp xào hành và thành món độc. Cơm chiên giòn, cay thơm mùi tỏi phối với tóp béo ngậy, càng ăn nhiều lại càng tốn… bia. Phải là khách quen hoặc ai tới sớm mới có được đặc sản ni vì mỗi ngày nhà hàng chỉ tận dụng được ít mỡ để chế biến, chậm chân thì mất phần.

Tóp mỡ thì mô cũng có, rứa mà ở Huế thành món ruột trong giới trẻ sành ăn. Chỉ tính sự hiện diện của nó trong tô cơm hến, bún Hến cũng đã nổi tiếng. Nó luôn song hành với mấy gánh bánh canh cua ở khắp ngang cùng ngõ hẻm. Thứ nữa là trở thành thực đơn ăn vặt của giới “xì tin” và được nâng lên thành tóp rang lá chanh sả ớt, tóp rang ngũ vị, tóp rang cửu vị… Món ni tuy mới nổi nhưng cũng hấp dẫn không kém, có quán ăn vặt món đỉnh nhất là tóp rang ngũ vị. Thử lên mạng mà gõ từ “Tóp mỡ Huế” thì y như rằng đã có mấy “nhà facebook” lấy tên luôn, gần 75 ngàn kết quả hiển thị cho từ khóa này và trang Foody cũng có nhiều hình ảnh, video clip giới thiệu về “đặc sản tóp Huế” hẳn hoi.

Chiên mỡ rồi lọc lấy tóp là việc đơn giản nhưng loại tóp da phải mang sao trên bếp cho rút mỡ, phơi nắng rồi mới chiên trong dầu sôi. Còn sau đó nêm nếm gia vị và thêm sả, lá chanh... để có món ăn chơi, ăn kèm hay làm món nhậu thì tùy năng khiếu bà nội trợ. Ở Huế có những cơ sở lớn sản xuất tóp mỡ bán cho các hàng cơm hến. Tuy nhiên, cũng có người vì lợi mà làm hàng kém chất lượng bị cơ quan chức năng xử phạt. Vậy nên nhiều điểm bán cơm hến tự mua thịt về rang tóp hàng ngày hoặc chọn mối quen uy tín để đặt hàng. Một chủ quán cơm hến cạnh nhà tiết lộ: "Tóp tươi màu vàng đều (không có vết đen) ăn có vị giòn". Nếu muốn tự phối hợp các gia vị và biến tấu các món ăn với tóp các kiểu thì tự mình vào bếp thử nghiệm, có khi bạn sẽ nghiện cũng nên!

Bài, ảnh: ANH TÚC