Sau đó, hình thức thi trắc nghiệm được áp dụng, bắt đầu từ môn ngoại ngữ và các môn học tự nhiên như lý, hóa, sinh. Tiếp đến là các môn học xã hội, như lịch sử và địa lý. Kỳ thi tuyển sinh năm 2017 đến lượt môn toán thi bằng hình thức trắc nghiệm. Hiện nay, chỉ còn lại văn là môn duy nhất thi bằng hình thức tự luận.

Thí sinh ôn luyện lại kiến thức để chuẩn bị cho kỳ thi THPT Quốc gia 2018. Ảnh: Hữu Phúc

Dù thi dưới hình thức nào, tự luận hay trắc nghiệm, vấn đề đầu tiên là học sinh phải nắm chắc kiến thức cơ bản. Trong thực tế, nhiều học sinh vẫn nghĩ môn văn thiên về năng khiếu bẩm sinh. Thật ra, đây chỉ là một phần, quan trọng là học sinh phải có kiến thức tốt và trên hết, phải có phương pháp ôn tập sao cho hiệu quả nhất. Vậy nên , tuyệt đối không được học dàn trải, học tủ hay học vẹt mà cần phải bám sát vào chương trình sách giáo khoa và những hướng dẫn đã được Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố.

Đề thi môn văn ngoài phần đọc hiểu tái hiện lại kiến thức luôn có phần nghị luận xã hội và nghị luận văn học. Nghị luận xã hội là phần nhằm đánh giá cách nhìn nhận, nhận xét, biện giải về các vấn đề xã hội. Còn nghị luận văn học là đánh giá khả năng cảm thụ các tác phẩm và sự đọc hiểu các tác phẩm của thí sinh. Khi ôn tập phần nghị luận xã hội, học sinh cần chú ý tới các vấn đề nóng của xã hội hiện nay, cập nhật thông tin vấn đề thời sự xã hội nổi bật. Còn phần nghị luận văn học, học sinh không nên bỏ qua bất kỳ một tác phẩm nào trong chương trình ngữ văn lớp 12.

Quá trình ôn luyện và thi môn văn tự luận thì việc rèn luyện kỹ năng đóng vai trò hết sức quan trọng. Nó như nấu một món ăn, với những nguyên liệu giống nhau nhưng kết quả lại ngon dở, mặn nhạt khác nhau và tất cả phụ thuộc vào kỹ năng chế biến của đầu bếp (thí sinh). Để đạt kết quả tốt nhất có thể trong kỳ thi tuyển sinh, thí sinh cần phải nền tảng về kỹ năng phân tích, giải thích, bình luận, so sánh, đối chiếu… và phải biết kết hợp, vận dụng khéo léo trong bài viết để tạo nên sự đa dạng, mới mẻ trong cách viết. Để làm được điều này, không có bí quyết nào hơn là phải rèn luyện thường xuyên. 

Công việc có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong ôn thi môn văn tự luận là luyện đề. Trước kỳ thi trung học phổ thông quốc gia 3 tháng, nhiều học sinh vẫn còn mất căn bản. Vậy nên, hãy bắt đầu học bằng hệ thống sơ đồ với kiến thức tóm tắt nhất chỉ mất 30 phút cho một tác phẩm – nắm trọn nội dung ôn tập trong 1 tuần. Sau khi nắm vững căn bản học sinh mới ôn luyện chi tiết và trong quá trình ôn tập học sinh cần phân biệt được kiến thức căn bản tái hiện hình tượng với kiến thức nâng cao liên hệ mở rộng.

Quá trình luyện đề chính là tổng hợp cho học sinh phần nào đang còn yếu để học, xem lại các yêu cầu của người chấm nhằm điều chỉnh cách làm bài sao cho hiệu quả. Đây cũng là quá trình, học sinh luyện tập cách trình bày, phân bố thời gian để làm bài tốt nhất, có sự phân bố hiệu quả giữa các phần trong đề thi. Tháng 5 này là thời điểm để các học sinh triển khai luyện đề. Đây là lúc kiến thức của học sinh đã chắc và công việc làm đề sẽ không quá khó khăn.

Đan Duy