Hơn 35 năm trước, tôi lên chùa ôn thi đại học. Có nhiều lý do: Một là, tôi có anh bạn thân cùng học. Hai là, nhà cửa chật chội và nóng nực, không có phòng học riêng, lại vào lúc cao điểm mùa màng nên càng thêm bức bối. Ba là, chùa làng Dạ Lê ở cạnh nhà. Tôi không bao giờ quên, người giữ chùa là một cụ già hiền hậu. Cụ thương tụi tôi lắm, rằm hay mồng một có nải chuối hay trái cây gì đó đều dành cho hai đứa. Lúc đi vắng, cụ tin tưởng giao cả chiếc chìa khóa cho anh em tôi. Buổi trưa gió nồm mát rượi là lúc chúng tôi có thể tranh thủ một giấc ngủ ngon lành hay thư giãn bằng cách tiếp cụ vài ván cờ tướng. Hàng chục năm rồi, tôi vẫn khôngquên những tháng ngày ôn thi đại học ở chùa dạo ấy. Ơn nhờ “lộc chùa”, cả hai chúng tôi đều may mắn thi đỗ đại học ngay từ “keo” đầu. Sau này học hành, rồi ra trường, vợ con và công ăn việc làm đều đề huề.
Nói đến chùa để học và lên chùa ôn thi là nói đến việc tìm chọn không gian học tập, có ảnh hưởng rất lớn đến khả năng và kết quả thi cử của các sĩ tử. Không gian học tập tốt đầu tiên phải kể đến là chính nhà ở của mình (hay bạn thân cùng học). Sẽ vô cùng lý tưởng nếu người học có được một góc học tập riêng rộng rãi, yên tĩnh và được các thành viên trong gia đình tôn trọng và chăm lo. Thư viện công cộng cũng là một địa điểm lý tưởng. Theo ý kiến chung của nhiều người, không gian thư viện, đặc biệt là ở các đô thị lớn thường cực kỳ yên tĩnh, rộng rãi và thoáng mát. Ở đó có nhiều đầu sách, chỉ cần với tay là có, không bị làm phiền bởi internet. Đặc biệt, vì đây là môi trường học tập nên mọi người xung quanh đều rất tập trung, không ai làm phiền đến ai cả. Học trong một không gian như vậy cũng sẽ thôi thúc bạn nỗ lực hơn. Mọi người đều rất tập trung học tập, tại sao mình lại không thể?
Không gian học tập và ôn thi không thể bỏ qua là các chùa, trong đó có ngôi chùa làng Dạ Lê của tôi. Huế là thành phố có rất nhiều chùa. Các chùa ở đây đều có không gian yên tĩnh, mát mẻ với nhiều cây xanh và lắm nơi còn có sẵn bàn ghế để học tập, sau những giờ phút miệt mài với các trang sách có thể giải lao bằng cách đi bộ quanh chùa hít thở không khí trong lành, là địa điểm rất thích hợp cho việc ôn bài và luyện thi. Đặc biệt, là nơi thanh tịnh, không ồn ào, quanh ta những người khác đều tập trung ôn luyện, nên bản thân mỗi thí sinh cũng phải cố gắng để khỏi trở thành “người đặc biệt”, nhờ đó, vô tình tự rèn một thói quen siêng năng học hành hơn.
Mỗi người một sở thích, có người cần không gian yên lặng và hoàn toàn không có những sự gián đoạn khi học tập, nhưng người khác thì lại học tốt hơn khi bật nhạc trong phòng hay có thời gian nghỉ giữa giờ. Thế nhưng, dù thế nào chăng nữa thì trong giai đoạn nước rút, thời điểm mùa hè nóng nực, các trường đều chuẩn bị và đã nghỉ hè, việc học tập dễ bị phân tán bởi nhiều yếu tố, một không gian ôn thi lý tưởng bên cạnh yêu cầu phù hợp với tính cách và phong cách học của mỗi người, đó phải là không gian yên tĩnh và cho phép người học có được sự tập trung tối đa. Nếu không thể tập trung, chắc chắn không thể kỳ vọng vào việc học tập hiệu quả và thi cử như ý nguyện.
Đan Duy