- Tao vừa ra đến quê. Mày đâu rồi. Về đi!- Giọng con bạn thời “chăn trâu” qua điện thoại gấp gáp, thúc giục…
Quê hiện ra, sau hơn tiếng đồng hồ dong xe từ phố. Quen thuộc với con sông thong thả trôi. Có lẽ sông khởi nguồn từ những rặng núi thâm u ấy. Những rặng núi sừng sững xa lắc mà bằng mắt thường, chỉ có thể thấy những khối hình chóp hắt bóng, trùng trùng điệp điệp.
- Ôi, mày đây sao. Mới đó mà đã môi thâm, mắt trầm- Con bạn ôm chầm lấy, vòng tay xiết nghe đau.
Hai đứa chân trần, chạy ra sông như thưở bé. Không còn cảm giác mát lạnh của đất mềm nguyên khai khi đường làng đã được thảm bê tông. Và đường cũng như bé lại. Có lẽ bởi vòm tre không còn rậm rạp như xưa. Hay đơn giản chỉ vì ta đã lớn, như lời một bài hát: Lối cũ ta về, đường như nhỏ lại...
Sông vẫn thế, điềm tĩnh, hào phóng cho đi, mặc mùa hạ rực cháy trên những bãi cỏ không còn xanh bởi sự cuồng nhiệt quá mức của nắng và gió. Cây mù u vẫn thế, tán lá sum suê, như thể cây đã chắt cái xanh thẳm của sông, cái vời vợi của trời.
Ngày bé ấy, cây mù u là bến đợi. Những con thuyền sau một ngày oằn mình lại về, ngủ lại bên gốc mù u. Neo đậu như bao nhiêu đời người đã neo đậu.
Năm 1976, khi từ miền Bắc về quê, việc đầu tiên ba làm là đan một chiếc ghe, bằng những tấm tre già chẻ mỏng. Việc đan ghe phải nhờ những lão nông kỳ cựu bởi ba xa nhà sớm, chưa kịp được ông nội truyền cho bí quyết đan ghe mà trai làng ai cũng biết. Chiếc ghe ấy đã chở những ngày nắng. Chở những ngày mưa. Chở những chuyến lúa chạy lũ nặng trĩu. Và cả những mơ mộng thơ bé ....
Bây giờ, bến mù u thật vắng, không phải vì mùa gặt đã đi qua mà bởi những đứa con của làng đang mãi đến những bến bờ khác.
Trong cái im ắng của hoàng hôn buông tím, hai đứa bạn cũ ngày xưa nằm xoài trên cỏ. Nghe những búi cỏ cháy nắng nhoi nhói sau lưng. Nghe tiếng vỗ của sông va vào bờ ì oạp. Nghe tiếng gió xào xạc trên tán mù u. Và đàn trâu no cỏ như những qủa sim chín thủng thẳng về chuồng.
Bạn bảo, bao nhiêu năm rồi, mỗi khi hè đến lại khao khát về. Để được nằm dài bên sông. Để hít thở đến đau lồng ngực làn gió hào phóng của quê nhà. Làn gió có mùi thơm cỏ cháy. Có hơi nước mát lành. Và cả sự nồng nàn của ký ức.
Cũng như bạn, ngày bé ấy, tôi đã nằm xoài trên cỏ, dõi về đường chân trời xa xăm với những ước mơ cổ tích. Để khi đi xa, những cô lọ lem tóc chớm bạc ấy lại muốn chạy ù về quê nhà. Để được là mình với những ký ức trẻ trâu gần gụi.
TIỂU MUỘI