Một con số giật mình là trên 70% tội phạm vị thành niên xuất phát từ mâu thuẫn của gia đình. Tập trung phổ biến các tội trộm cắp, nghiện hút, giết người... Khu phố tôi vẫn còn thương cảm với cảnh ngộ của chị H. Chồng theo người đàn bà khác, bỏ mặc cho chị nuôi 2 thằng con trai. Chị suốt ngày bươn chải, lấy chỗ này đắp chỗ nọ để duy trì đời sống gia đình; trong lúc 2 thằng con thì lêu lổng, ưa thể hiện. Một thằng năm trước trộm xe máy chạy tự gây tai nạn chết; thằng còn lại cũng mới qua đời hồi đầu năm vì bị bạn đánh chấn thương sọ não do chia chác không sòng phẳng sau một phi vụ trộm cắp... “Mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh” trong nhiều trường hợp phạm tội, cũng có có nhiều em do được cha mẹ nuông chiều thái quá, đến khi hoàn cảnh kinh tế gia đình sa sút, các em sa vào trộm cắp để có tiền ăn chơi...

Trẻ em hiện đang đối mặt với nhiều nguy cơ. Ngoài nạn bạo hành, phạm pháp thì nạn bóc lột sức lao động cũng rất đáng lo ngại. Hình ảnh những em bé bưng trên tay rổ đậu lạc, bánh phồng tôm, ăn xin... lang thang trên các tuyến phố, nhà hàng, quán ăn để kiếm tiền đã quá quen thuộc với nhiều người. Không dưng mà các cháu phải làm vậy. Chúng tôi nhiều lần bắt gặp các cháu được người lớn dùng xe máy chở đến các các điểm đông khách thả xuống hành nghề. Chúng tôi cũng thật buồn khi nghe thông tin cha mẹ của các cháu này chẳng làm gì cả, chỉ trông chờ vào đồng tiền kiếm được của các em để chơi bài, số đề, nhậu nhẹt. Do áp lực từ cha mẹ mà các em đã làm mọi cách để chèo kéo khách, chịu những lời xúc phạm nặng nề. Từ đó, lòng tự trọng của các em cũng bị đánh mất.

Để trẻ em khỏi bị hành hạ, bị bóc lột sức lao động, khỏi phạm tội... cần phải đẩy mạnh công tác phổ biến pháp luật, giáo dục truyền thống đạo đức trong các buổi sinh hoạt ở các khu dân cư. Nêu cao vai trò giám sát của chính quyền địa phương và các đoàn thể, các tổ dân phố. Có chính sách bảo vệ những người tố cáo hành vi hành hạ, bóc lột trẻ em, để họ kịp thời thông tin cho chính quyền và ngành chức năng kịp can thiệp. Đối với những trẻ em cố tình tái phạm tội thì cần xử lý nghiêm minh, nhằm giáo dục, răn đe, ngăn chặn những vụ việc tương tự. Vấn đề nữa là, đẩy mạnh công tác xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người lớn, để trẻ em không phải lao động như di nguyện của Bác Hồ kính yêu: “Trẻ em như búp trên cành/Biết ăn ngủ, biết học hành là ngoan”.

Tiểu Ca