Nếu giá cả tốt, dưa gang sẽ mang lại thu nhập tốt hơn cho người dân

Ông Hồ Thơ, 63 tuổi đang dùng cuốc vét đất từ rãnh lên bờ vui vẻ: “Chúng tôi trồng ba vụ dưa gang/năm. Cuối tháng chạp bắt đầu trỉa hạt, đến tháng tám là hết vụ ba. Nhà tôi chỉ có hai sào dưa, nhưng năm ngoái cho thu nhập khá”.

Vùng trồng dưa gang tại Thủy Châu được quy hoạch khá chặt chẽ. Ông Lê Văn Xi, Chủ tịch Hội Nông dân (HND) phường Thủy Châu cho biết: “Dưa gang là cây trồng lâu đời tại địa phương. Loại cây này dễ chăm bón, phù hợp với thổ nhưỡng. Quả to giòn, vị ngon nên được bà con ưu ái canh tác”.

Ông Nguyễn Thanh Hùng, Chi Hội trưởng HND tổ dân phố 9 - chuyên canh lúa nhưng cũng là "bậc thầy" trồng dưa tại địa phương tỉ mỉ: “Vồng dưa cao khoảng 40cm, rộng 1,2m. Vồng càng rộng càng tốt vì loại cây này ưa ẩm nhưng kỵ nước. Quả nhỏ gặp nước bị thối, nếu dưa lớn thì bị sần sùi, rất khó bán”.

Dưa gang được trồng tại Thủy Châu có vỏ trắng ngà pha xanh, thịt quả trắng, mùi thơm giòn đặc trưng. Không chỉ dùng ăn tươi, dưa gang muối cũng rất lạ miệng. Nhiều món kho, canh nhờ dưa muối trở nên đậm đà, bắt cơm hơn.

Thời điểm thu hái thích hợp là lúc trọng lượng quả đạt từ 300-500gam. Thế nhưng thị trường chỉ ưa chuộng loại nhỏ hơn 1kg vẫn rất giòn và ngon.

Năm 2010, tổng diện tích dưa gang tại Thủy Châu khoảng 8 ha. Sau này, do quỹ đất canh tác thu hẹp, chỉ còn vỏn vẹn hơn 4 ha dưa được trồng tại vùng Lét, vùng Tằm. Diện tích giảm sút mạnh vẫn không khiến ông Xi trăn trở bằng đầu ra của sản phẩm: Bà con nông dân như “nắm dao đằng lưỡi”, không tự chủ được vì đầu ra đều phụ thuộc vào thương lái. Dưa đắt thương lái mua tận ruộng, dưa rẻ thì ngược lại. Điệp khúc được mùa mất giá luôn đe dọa bà con trồng dưa gang.

Mong mỏi lúc này của bà con trồng dưa gang tại phường là đảm bảo về giá thành và đầu ra cho sản phẩm. HND phường và bà con nông dân đang cố gắng để nâng cao chất lượng quả.

Hiện nay, HND phường luôn theo dõi sát sao cánh đồng dưa gang trên địa bàn. Ông Xi phân tích: “Quan trọng nhất khi trồng loại cây này là phát hiện kịp thời sâu bệnh. Chúng tôi luôn tuyên truyền và đốc thúc bà con nắm bắt tiến trình sinh trưởng của cây, nhất là thời điểm thụ phấn, đậu quả. Giai đoạn này cho đến khi thu hoạch chỉ mất 10 ngày. Nếu để sâu bệnh phát sinh, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sẽ ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng.

Cắt giảm tối đa chi phí để thu lãi, ông Thơ, ông Hùng và các hộ trồng dưa đã tận dụng thân của dưa gang. Thay vì nhổ bỏ, họ đánh luống trực tiếp vào vồng cũ, biến thân dưa thành phân xanh.

Ông Hùng chia sẻ: Đầu mùa năm nay, dưa gang có giá 10 nghìn đồng/kg, đến thời điểm hiện tại, giá giảm chỉ còn 5 nghìn đồng. Lúc thời tiết thuận lợi, giá cả hợp lý, gia đình tôi có thể thu nhập 4 triệu đồng/sào...

Bài, ảnh: Mai Huế