Việc mua bán chung cư trao tay tiềm ẩn nhiều rủi ro
Mua bán tràn lan
Trên địa bàn tỉnh hiện có 4 dự án (DA) NOXH đang đi vào vận hành. Trong đó, việc mua bán tại 3 DA NOXH Aranya, Xuân Phú, Vicoland khá sôi động. DA còn lại của Công ty CP Kinh doanh nhà do vị trí không thuận lợi nên khá trầm lắng. Việc mua bán sôi động cũng kéo theo nhiều vấn đề, trong đó, chuyển nhượng DA khi chưa đủ thời hạn 5 năm theo quy định tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.
Theo quy định tại Khoản 5 Điều 19 Nghị định 100/2015/NĐ-CP: Bên thuê, mua, bên mua NOXH không được bán lại nhà ở trong thời hạn tối thiểu là 5 năm, kể từ thời điểm thanh toán hết tiền thuê mua, tiền mua nhà ở. Trường hợp trong thời hạn 5 năm, kể từ ngày bên mua, bên thuê mua đã thanh toán hết tiền mua, thuê mua nhà ở mà có nhu cầu bán nhà ở này thì chỉ được bán lại cho đơn vị quản lý NOXH đó hoặc bán cho đối tượng thuộc diện được mua NOXH nếu đơn vị này không mua với giá bán tối đa bằng giá bán NOXH cùng loại tại cùng địa điểm, thời điểm bán và không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Trong vai một người cần mua NOXH, tôi cùng cô bạn tìm kiếm thông tin trên một vài trang thông tin rao bán bất động sản. Chọn căn hộ có giá khá mềm, tầng 9 chung cư Aranya, chúng tôi liên hệ với người rao bán có tên H và được người này dẫn đi xem nhà ngay sau đó. Căn phòng chúng tôi xem nằm ở tầng 9 khu CT1 đã có một số nội thất cơ bản, có thể dọn vào ở ngay, giá được chủ căn hộ đưa ra 690 triệu đồng.
Theo anh P (chủ căn hộ), anh không phải chính chủ, mà căn hộ này được mua lại từ một người bạn và hiện giờ người này đã đi nước ngoài định cư. Khi được hỏi về các thủ tục giấy tờ liên quan, anh P cho hay, căn hộ còn hơn 200 triệu đồng tiền nợ ngân hàng. Khi mua nhà nếu cần thiết anh sẽ “bán khoản nợ” căn nhà này (nghĩa là, lúc giao nhà, hai bên cùng nhau ra ngân hàng đăng ký lại số điện thoại trả nợ ngân hàng và chủ mới sẽ tự động trả nợ hàng tháng).
Hiện, căn hộ chưa có sổ hồng và thời hạn được phép bán căn hộ còn 4 năm nữa. Nếu đồng ý mua, hai bên chỉ giao dịch bằng giấy viết tay. Tuy nhiên, khi được hỏi, sau thời hạn 5 năm, làm sao người mua có thể liên hệ với chính chủ để thực hiện các thủ tục chuyển nhượng cũng như sang tên căn hộ theo đúng luật, anh P cho rằng, mua bán NOXH chỉ cần giấy viết tay là đủ, sau này có sổ hồng thì làm việc với chủ đầu tư, họ sẽ tạo điều kiện cho mình chuyển họ tên căn hộ.
Rủi ro cao
Đến khảo sát tại 1 căn hộ thuộc tầng 9 khu C2, chung cư Vicoland với giá tương đương, chúng tôi cũng nghe những lời khẳng định chắc chắn của chị H môi giới. “Chị yên tâm, hợp đồng ủy quyền có công chứng đàng hoàng, nên không lo về mặt pháp lý. Hợp đồng mua bán tạm thời vẫn đứng tên chủ cũ, đợi qua 5 năm chủ cũ sẽ chuyển tên cho chị”. Nhưng khi hỏi chủ cũ giờ ở đâu, chị H lại ậm ừ cho qua.
Theo thông tin từ chủ đầu tư của 3 DA NOXH Xuân Phú, Vicoland, Aranya, con số thực hiện chuyển nhượng lại căn hộ cho chủ đầu tư hoặc thông qua chủ đầu tư chỉ đếm trên đầu ngón tay, không có khách hàng yêu cầu chủ đầu tư hỗ trợ trong chuyển nhượng. |
Việc sang nhượng như trên rõ ràng gặp rất nhiều rủi ro. Nếu mua qua tay 2-3, thậm chí 4 đời chủ thì rủi ro lại cao hơn khi người mua không thể thực hiện sang tên, công chứng hợp đồng mua bán, hợp đồng mua bán vẫn mang tên chủ cũ. Và rất dễ xảy ra phát sinh tranh chấp bất lợi cho người mua nhà.
Trên nhiều trang tin bất động sản, trang rao vặt rao bán tràn lan các căn hộ NOXH. Giá bán các căn hộ này khá cao. Như hai căn hộ chúng tôi đã đến xem, trước đây khi mở bán DA giá chỉ khoảng 430 triệu đồng/căn (52m2) nhưng khi hoàn thành bàn giao, chủ nhà hoàn thiện một số hạng mục, giá này được nâng lên 680-700 triệu đồng, cá biệt tại nhiều căn hộ có vị trí, hướng đẹp có giá trên 800 triệu đồng, thậm chí 900 triệu đồng/căn.
Ông Nguyễn Phước Bửu Hùng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, khẳng định, việc mua bán trao tay NOXH chưa qua 5 năm là trái pháp luật. Người mua nhà sẽ chịu rất nhiều rủi ro do các căn hộ đã mua đi bán lại nhiều lần, rất khó tìm được người ký hợp đồng mua nhà sau thời hạn 5 năm. Chưa nói, rất dễ xảy ra tình trạng lừa đảo, tranh chấp nếu người bán không trung thực.
Nhà nước tạo điều kiện cho người mua nhà có thể mua bán NOXH, tuy nhiên việc này đang bị nhiều người lợi dụng. Thay vì bán lại cho đơn vị quản lý NOXH đó hoặc bán cho đối tượng thuộc diện được mua NOXH theo quy định, nhiều người lại chọn giải pháp bán trao tay.
Ông Hùng khuyến cáo, người mua NOXH cần tỉnh táo và không nên mua lại các căn hộ chưa qua 5 năm, không chính chủ hoặc không thông qua yêu cầu xét duyệt của chủ đầu tư (trong thời gian 5 năm) để tránh tiền mất tật mang. Các chủ đầu tư DA, ban quản lý chung cư cần tuyên truyền người dân không thực hiện mua bán chuyển nhượng, tạo điều kiện trong việc mua lại, hỗ trợ thực hiện các thủ tục để người mua nhà được phép chuyển nhượng đúng luật.
Bài, ảnh: HOÀNG ANH