Biểu đồ thể hiện tỉ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục tại các nước Đông Âu. Ảnh: Bloomberg

Tình trạng thiếu lao động đã trở nên phổ biến và tỷ lệ thất nghiệp thấp kỷ lục khiến nhiều vị trí việc làm bị bỏ trống. Trong khi đó, chính phủ các quốc gia khối Đông Âu từ chối tiếp nhận người tị nạn theo đề xuất của EU để bổ sung nguồn lao động mà chỉ chấp nhận người nhập cư từ các quốc gia lân cận như Ukraine.

“Hiện tại, họ đang loay hoay tìm cách vượt qua tình trạng này”, bà Beata Javorcik, nhà kinh tế trưởng mới được bổ nhiệm tại Ngân hàng Tái thiết và Phát triển Châu Âu (EBRD) nói.

Trường hợp Ba Lan gia nhập EU vào năm 2004 đã thúc đẩy hàng triệu công nhân di chuyển về phía Tây Âu, nơi họ được trả lương cao hơn. Thêm vào đó, chính sách cho người lao động nghỉ hưu sớm hơn ở nước này đang làm giảm thêm lực lượng lao động của họ.

Về mặt nhân khẩu học, bà Javorcik, 48 tuổi và là người phụ nữ đầu tiên đảm nhận vị trí quan trọng hàng đầu của EBRD, coi biến đổi khí hậu và gánh nặng lên các quốc gia phát thải ít carbon hơn là những tác động khác. Ba Lan, quê hương của bà và là nền kinh tế lớn nhất khối Đông Âu, lại là nhà xuất khẩu than lớn nhất khối và có 7 thành phố ô nhiễm nhất. Năng lượng tái tạo chỉ chiếm ít hơn 12% trong tổng số nguồn năng lượng của nước này.

Vì vậy, đổi mới sáng tạo là cần thiết để tránh khai thác nhiên liệu hóa thạch có thể đẩy nhanh quá trình tăng trưởng của Đông Âu từ xuất phát điểm của một trung tâm lao động giá rẻ trong các ngành công nghiệp như sản xuất ô tô. “Những nguồn tăng trưởng có sẵn đã được khai thác trong 20 năm qua”, theo bà Javorcik. “Bây giờ bạn cần chuyển sang giai đoạn tiếp theo, và đó không hề là chuyện nhỏ”.

Anh Tuấn (Lược dịch từ Bloomberg)