Khí thải từ một nhà máy thép ở Bulgaria. Ảnh minh hoạ: AFP/TTXVN

Trong bối cảnh sự tăng tốc nhanh chóng của các trang trại gió và mặt trời đã làm giảm đáng kể lượng khí thải từ điện, các ngành công nghiệp phát thải lớn khác vẫn cần phát triển những công nghệ mới để làm giảm lượng khí thải carbon của họ. Nhằm tăng quy mô đủ nhanh để đạt được các mục tiêu khí hậu, các Chính phủ sẽ cần tăng cường chi tiêu cho hoạt động nghiên cứu và phát triển năng lượng sạch vào năm 2030, Giám đốc Điều hành IEA, ông Fatih Birol cho biết trong một cuộc phỏng vấn.

“Trong trường hợp không có sự đổi mới năng lượng sạch nhanh hơn nhiều, việc đạt được các mục tiêu phát thải khí nhà kính bằng không vào năm 2050 là tất cả nhưng sẽ không thể. Việc thiết lập các mục tiêu khí hậu đầy tham vọng là một quyết định chính sách dũng cảm, nhưng để biến chúng thành hiện thực sẽ đòi hỏi nhiều hơn sự dũng cảm”, ông Fatih Birol nhận định.

Theo báo cáo đặc biệt của IEA về đổi mới năng lượng sạch, trong khi nhiều công nghệ để làm giảm lượng khí thải carbon từ các ngành gây ô nhiễm cao như sản xuất và vận chuyển thép và hóa chất đã tồn tại, họ sẽ cần tài trợ để phát triển đến mức chúng sẵn sàng để được triển khai ở quy mô công nghiệp.

Hơn 1/2 số lượng giảm phát thải cần thiết để đưa thế giới đi trên con đường bền vững sẽ đến từ các công nghệ, hiện đang ở giai đoạn nguyên mẫu, bao gồm sản xuất thép mà không cần than; hoặc giai đoạn áp dụng sớm, như sản xuất hydrogen từ việc tách nước trong máy điện phân.

Các ngành công nghiệp nặng nói chung thường đầu tư theo chu kỳ 25 năm, với chu kỳ tiếp theo được dự kiến ​​sẽ bắt đầu vào khoảng năm 2030. Khi các Chính phủ trên khắp thế giới tìm cách đầu tư hàng tỷ hay thậm chí hàng nghìn tỷ USD để kéo các nền kinh tế ra khỏi sự sụt giảm do đại dịch COVID-19 gây ra, việc điều chỉnh các khoản đầu tư được xây dựng để tạo ra thị trường dành cho công nghệ sạch mới, sẽ làm trì hoãn thời gian để đạt được các mục tiêu khí hậu quan trọng.

Có tới 60 tỷ tấn khí thải, gấp khoảng 2 lần lượng khí thải mà thế giới phát ra trong năm 2019, có thể được ngăn chặn nếu nguồn ngân sách được sử dụng ở những thị trường mới này, báo cáo của IEA nhấn mạnh.

Lê Thảo (Lược dịch từ The Japan Times & Bloomberg)