Xử lý nghiêm khắc vụ thủy điện Thượng Nhật tích nước trái phép

Thủy điện Thượng Nhật không chấp hành mở 5 cửa van trước khi có công điện khẩn của UBND tỉnh

Những ngày qua, Công an huyện Nam Đông đã cử tổ công tác gồm 3 cán bộ, chiến sĩ túc trực 24/24 giờ để theo dõi việc chấp hành mở hoàn toàn 5 cửa van tại Nhà máy thủy điện Thượng Nhật.

Trước đó, sáng 14/11, UBND tỉnh đã ban hành công điện khẩn về việc đảm bảo an toàn công trình và an toàn hạ du đối với Nhà máy thủy điện Thượng Nhật. Trong đó, UVTV Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương giao Giám đốc Công an tỉnh chỉ đạo Công an huyện Nam Đông, Công an xã Thượng Nhật bố trí lực lượng giám sát thủy điện trên.

Trong công điện, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Phương yêu cầu, nhằm đảm bảo an toàn về tài sản và tính mạng của người dân khu vực công trình và hạ du nhà máy, yêu cầu Công ty CP Đầu tư thủy điện miền Trung Việt Nam (chủ đầu tư Dự án Thủy điện Thượng Nhật) vận hành mở 5 cửa van của nhà máy thủy điện này về trạng thái mở hoàn toàn.

Đồng thời, phải có phương án đảm bảo an toàn tính mạng con người, tài sản của nhà máy. UBND tỉnh đề nghị Tổng Công ty Điện lực miền Trung ngưng mua điện của Nhà máy thủy điện Thượng Nhật đến khi nhà máy tuân thủ đầy đủ các quy định về quản lý an toàn đập.

Sau khi có công điện trên, phía chủ đầu tư mới chịu mở tất cả 5 van cửa xả của nhà máy.

Dự án Thủy điện Thượng Nhật có công suất 11MW, dung tích toàn bộ hồ chứa 17 triệu m3, kinh phí đầu tư hơn 341 tỷ đồng. Hiện, dự án này chưa được cấp phép tích nước, nhưng chủ đầu tư nhiều lần tự ý tích nước hồ, gây nguy hiểm cho vùng hạ du, nhất là trong thời điểm bão lũ.

Vào ngày 2/10/2020, Sở Công thương phối hợp với Sở NN&PTNT, UBND huyện Nam Đông đã có buổi làm việc với Công ty CP Đầu tư thủy điện miền Trung Việt Nam. Theo biên bản làm việc, ngày 26/12/2019, Sở Công thương đã tổ chức họp với các ban ngành địa phương liên quan và chủ đầu tư để rà soát các điều kiện tích nước, tham mưu UBND tỉnh về việc tích nước giai đoạn 1 hồ chứa thủy điện Thượng Nhật.

Ngày 31/12/2019, Sở Công thương có báo cáo đề xuất UBND tỉnh cho phép Công ty CP Đầu tư Thủy điện miền Trung Việt Nam tích nước giai đoạn 1 hồ chứa thủy điện Thượng Nhật đến cao trình mực nước dâng bình thường 116m trong thời gian 90 ngày.

Sau đó, thủy điện này được UBND tỉnh cho phép tích nước đợt 1 bắt đầu ngày 6/1/2020 đến cao trình 116m trong thời hạn 90 ngày để chạy thử, kiểm tra thấm, thí nghiệm hiệu chỉnh thiết bị cũng như hoàn thiện các hạng mục hạ lưu.

Báo cáo của chủ đầu tư cũng thừa nhận họ đã tiến hành tích nước để vận hành chạy thử, hiệu chỉnh máy móc thiết bị. Vào thời điểm làm việc, biên bản cho biết thời điểm này nhà máy vẫn điều tiết nước qua tuabin để thử nghiệm, hiệu chỉnh thời gian tích nước phù hợp.

Cũng vào thời điểm làm việc của đoàn liên ngành, theo ghi nhận của các cơ quan, chủ đầu tư đã tích nước hồ chứa thủy điện Thượng Nhật đến cao trình 112m khi chưa có sự cho phép của UBND tỉnh là không đúng theo quy định.

Để đảm bảo an toàn cho công trình và vùng hạ du, đoàn liên ngành đã thống nhất yêu cầu chủ đầu tư thực hiện vận hành hồ chứa thủy điện Thượng Nhật theo Quy trình vận hành hồ chứa thủy điện Thượng Nhật đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2807/QĐ-UBND ngày 1/11/2019.

Theo đó, đoàn kiểm tra liên ngành đã yêu cầu chủ đầu tư phải đưa mực nước hồ chứa về ngưỡng tràn ở cao trình 104m từ ngày 2/10 đến ngày 7/10/2020 và duy trì mực nước ở cao trình 104m. Sau đó, tiến hành mở hoàn toàn 5 cửa van đập tràn cho đến khi được cơ quan có thẩm quyền cho phép tiếp tục tích nước hồ chứa mới được phép vận hành.

Yêu cầu chủ đầu tư thực hiện nghiêm các nội dung theo yêu cầu của đoàn kiểm tra liên ngành và Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh.

Thế nhưng, theo chính quyền xã Thượng Nhật, chủ đầu tư dự án này vẫn cố tình nhiều lần không chấp hành việc mở hoàn toàn 5 cửa van, gây nguy hiểm cho công trình cũng như vùng hạ du.

Vào sáng 13/11, UBND xã Thượng Nhật đã có báo cáo UBND huyện Nam Đông về tình trạng “Chủ đầu tư không chấp hành nghiêm túc việc mở 5 cửa van ở trạng thái mở hoàn toàn. Mực nước hồ ở cao trình 115m”. Và, kiến nghị cơ quan chức năng xử lý vi phạm trong hoạt động của thủy điện này.

Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ đã chỉ đạo giao các cơ quan liên quan cũng cố hồ sơ, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm của thủy điện Thượng Nhật theo đúng quy định.

Bài, ảnh: Hà Nguyên