Trong cuộc đời làm báo và quản lý báo chí, thời gian công tác tại Báo Bình Trị Thiên không dài, nhưng đó là những năm tháng để lại cho tôi những dấu ấn không bao giờ quên…
Nguyên Tổng Biên tập Báo Bình Trị Thiên Phạm Xuân Thích
Là người sau khi phục vụ trong quân đội chuyển ngành rồi đi học báo chí ở nước ngoài, tôi trở về Việt Nam cũng là khi đất nước thực hiện công cuộc đổi mới. Thời đó, số người được đào tạo báo chí ở Liên Xô rất ít. 4 anh em tốt nghiệp về nước thì 3 người ở lại công tác tại cơ quan báo chí Trung ương, chỉ mình tôi về quê và ở lại làm việc luôn ở Báo Bình Trị Thiên sau cuộc gặp và trò chuyện rất ngắn ngủi với Tổng Biên tập báo Đảng bộ tỉnh. Đó một người nhỏ nhắn, dáng thư sinh, vẻ mặt phúc hậu và có những suy nghĩ mới mẻ, táo bạo thời bấy giờ - Tổng Biên tập Phạm Xuân Thích.
Mọi thủ tục tiếp nhận tôi được ông xử lý nhanh nhất có thể để tôi còn ra Bộ Đại học và Trung học chuyên nghiệp ở Hà Nội làm quyết định chuyển về báo…
Thời gian làm công tác phóng viên của tôi rất ngắn. Sau ba tháng đi cơ sở viết khá nhiều bài đăng báo, tôi được Tổng Biên tập gọi lên gặp. Sau khi hỏi qua công việc của tôi trong mấy tháng đầu ở báo, ông đi thẳng vào việc. Đó là mong muốn tờ báo có sự khởi sắc, làm sao để nhiều cây bút sắc sảo của báo phát huy được năng lực của mình. Ông muốn báo phải có một phòng chuyên trách để quan hệ với bạn đọc, nắm các nguồn tin từ bạn đọc phản ánh, trực tiếp xử lý, phối hợp với phòng phóng viên, phòng thư ký xuất bản để tổ chức những tuyến bài có chất lượng, đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tiêu cực trên báo chí theo tinh thần Chỉ thị của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa VI… Thế là ông quyết định điều tôi về làm Trưởng phòng Bạn đọc sau 3 tháng về công tác ở báo.
Sau này, kể cả khi tôi làm Tổng Biên tập hay khi làm quản lý báo chí của cả nước, tôi vẫn nhận thấy Báo Bình Trị Thiên thời Tổng Biên tập Phạm Xuân Thích những năm cuối thập niên tám mươi là một trong những tờ báo địa phương có uy tín được bạn bè, đồng nghiệp yêu quý. Điều đó nếu chỉ có những cây bút sắc sảo vẫn chưa đủ mà điều quan trọng là bản lĩnh, uy tín, năng lực của người đứng đầu tờ báo. Đó là chỗ dựa, nguồn động lực quan trọng cho những người cầm bút. Tổng Biên tập Phạm Xuân Thích là người như vậy.
Tổng Biên tập Phạm Xuân Thích (hàng đầu, thứ 3, từ phải sang) với đội ngũ những người làm Báo Bình Trị Thiên. Ảnh: TL
Chúng tôi không bao giờ quên việc Tổng Biên tập Phạm Xuân Thích đã quyết định cho đăng bài chống tiêu cực trong vụ vịt Anh Đào xảy ra trên địa bàn tỉnh mà sau đó Báo Nhân dân, Đài Tiếng nói Việt Nam đã đăng phát lại mặc dù tòa soạn, phóng viên, Tổng Biên tập phải chịu nhiều áp lực. Lần đầu tiên một tờ báo địa phương trực diện đề cập đến sai phạm, trách nhiệm của vị đại biểu Quốc hội, lãnh đạo một huyện lớn trong tỉnh. Sự phản ứng đối với nhóm phóng viên viết bài, với tòa soạn báo lúc đó cực kỳ căng thẳng. Áp lực của các cơ quan như thanh tra, kiểm tra, của một số lãnh đạo đối với Tổng Biên tập cũng rất lớn, những phóng viên viết bài cũng nhận được không ít lời cảnh báo, dọa dẫm… Song, tất cả những điều đó không làm lung lay bản lĩnh, quyết tâm của báo, của phóng viên đối với vụ việc này. Anh em chúng tôi có được tinh thần đó là nhờ sự tự tin, bình tĩnh, bản lĩnh hết lòng bảo vệ lẽ phải, bảo vệ anh em phóng viên khi họ làm đúng của vị Tổng Biên tập đáng kính Phạm Xuân Thích.
Lời phát biểu của ông với các cơ quan chức năng khi thanh tra xử lý vụ việc tôi vẫn luôn nhớ và sau này khi làm lãnh đạo quản lý báo chí không ít lần tôi đã nhắc lại. Đó là sự việc báo đăng đã thể hiện rõ quan điểm của tòa soạn, tất cả đã công khai trên mặt báo. Nếu tổ chức, cá nhân nào nhận thấy thông tin đó sai thì cứ kiện tới các cơ quan có thẩm quyền, thậm chí khởi kiện ra tòa theo quy định của pháp luật. Chúng tôi xin chịu trách nhiệm về những thông tin mà báo đã đăng… Câu nói đó đã làm vững lòng anh em phóng viên viết bài chống tiêu cực, là động lực để anh em tiếp tục sứ mệnh đầy khó khăn, thử thách của mình.
Đã mấy chục năm trôi qua, thế hệ chúng tôi cũng chuẩn bị bước sang tuổi thất thập nhưng chúng tôi luôn nhớ, luôn biết ơn Tổng Biên tập Phạm Xuân Thích, vị Tổng Biên tập đáng kính, đầy bản lĩnh đã đồng hành và là chỗ dựa vững chắc cho anh em cầm bút chúng tôi trong những thời điểm đầy khó khăn, thử thách.
Hà Nội, ngày 5/12/2020
Đỗ Quý Doãn
(nguyên Thứ trưởng Bộ TT&TT, nguyên phóng viên Báo Bình Trị Thiên)