Không phải là một điều quá lớn lao trong học cách thay đổi bản thân, nhưng chắc chắn nhiều điều rất nhỏ khác, như đường kim mũi chỉ, như nếp ăn nét ở, như biết cách quan tâm đến người khác từ những điều rất nhỏ… là những điều các nữ sinh phải để ý, để tâm. Cũng vẫn là rất hay, nếu các nam sinh cũng biết những kỹ năng cơ bản này để một lúc nào đó, có thể ứng dụng được nó trong những hoàn cảnh cụ thể.
Tôi đề cập đến chuyện này là vì, đã có rất nhiều cách nghĩ khác nhau về việc nữ sinh có nhất thiết phải biết may vá, thêu thùa, biết nấu nướng và những kỹ năng khác… khi cuộc sống đã mở ra những biên độ mới mẻ hơn và không có sự phân biệt nào về giới. Người phụ nữ sẽ rất mạnh mẽ khi tham gia vào những lĩnh vực vốn được xem là của nam giới, và thật ra, họ chẳng khác gì nam giới khi “đứng chân” trong những lĩnh vực đó. Thậm chí, không ít người còn giỏi hơn, hiệu năng công việc cao hơn. Nhưng chắc chắn, sẽ thêm một “quyền lực mềm” khi người phụ nữ nghiêng người bên một món đồ thêu dở, chuẩn bị những bữa ăn giản dị nhưng ngon và tươm tất. Thêm bao điều cuốn hút khi đối diện là một giọng nói dịu dàng, mạch lạc, một sự thu vén nhẹ nhàng mà khéo léo…
Thật ra, có những điều dung dị như vậy đã ít nhiều phai đi, trong dòng chảy nhanh hơn, đa diện hơn của cuộc sống. Có lẽ vì chúng ta trở nên dễ dãi hơn, vội vã hơn. Dễ dãi ngay cả ở vùng đất được mệnh danh là vùng đất văn hóa, khi có những bạn quên mất tiếng dạ, tiếng thưa; chưa mặn mà với những bài học sinh động về cách chế biến các món ăn ngon, đẹp và đánh rơi luôn phong thái nền nã từ những thế hệ đi trước; trở nên hiện đại hơn, nhưng có vẻ cũng hời hợt hơn… ?
Có một thời gian thật dài, môn nữ công gia chánh trong trường học chừng như ít được các bạn nhỏ lựa chọn. Thật ra, nếu được duy trì, có lẽ đó sẽ là một môn học thú vị và có hiệu ích rất nhiều trong việc giảm stress học đường. Vì thế, tôi đã thấy thật vui khi môn học nữ công gia chánh sẽ được phục hồi, trước mắt là phục hồi thí điểm tại Trường THPT Hai Bà Trưng từ năm học này. Vui, vì bắt đầu từ môn học dễ thương, giúp “thể dục” tinh thần mà còn chuẩn bị cho học trò những kỹ năng cơ bản về màu, về mùi, về vị và ít nhất, là những món ăn, thực đơn cơ bản. Từ đó, nuôi dưỡng sự tìm tòi, khám phá về ẩm thực và truyền thống ẩm thực Huế, văn hóa Huế và văn hóa ẩm thực Việt.
Hơn cả kỹ năng, đó cũng là cách giữ nét và giữ nếp văn hóa dài lâu…
AN NGUYỄN