Phương tiện máy phá đá, máy múc khai thác tại mỏ đá Thượng Long sau khi đã đóng cửa mỏ
Khai thác hay phục hồi môi trường?
Nhằm cung ứng vật liệu xây dựng phục vụ tuyến cao tốc La Sơn - Túy Loan, Công ty CP Tập đoàn Trường Thịnh (Công ty Trường Thịnh) được UBND tỉnh cấp phép khai thác mỏ khoáng sản đá sét vôi làm vật liệu xây dựng thông thường tại thôn 5 xã Thượng Long (Nam Đông) với diện tích 2,15 ha, trong thời hạn 5 năm (từ 31/12/2015 đến 31/12/2020).
Ngày 19/7/2021, UBND có quyết định phê duyệt đề án đóng cửa mỏ đối với mỏ đá Thượng Long và yêu cầu chủ mỏ là Công ty Trường Thịnh phải phục hồi môi trường khu vực này trong thời gian 6 tháng. Trong đó, riêng thời gian thực hiện các hạng mục đóng cửa mỏ trong khu vực khai thác bao gồm vận chuyển đá sau nổ mìn trong phạm vi mỏ ra khỏi mỏ, san gạt đất và trồng cây khu vực hiện trường khai thác là 2 tháng.
Tuy nhiên, sau 2 tháng triển khai đóng cửa mỏ và phục hồi môi trường, ghi nhận của PV thời điểm hiện tại cho thấy, mặc dù liên tục có các phương tiện với xe tải trọng lớn chở đá rời mỏ từ sáng sớm cho đến chiều tối, nhưng lượng đá đã xay sẵn tại khu vực mỏ vẫn còn rất nhiều.
Xe vận chuyển đá đã xay rời khỏi mỏ đá Thượng Long
Quan sát bằng mắt thường cho thấy, lượng đá xay sẵn ở đây chờ vận chuyển đi còn nhiều hơn so với trước khi có quyết định đóng cửa mỏ của chính quyền địa phương với hàng trăm nghìn m3 được tập kết trong khu vực mỏ.
Bà N.T.D, một hộ dân ở thôn 5, xã Thượng Long cho biết, nhiều năm nay bà con bị ảnh hưởng bởi mỏ đá không sản xuất được. Mới đây, nghe địa phương thông tin đóng cửa mỏ, khơi thông lại khe Biêng, làm đường cho dân đi nhưng đến nay vẫn chưa triển khai gì mà mỏ đá thì vẫn cứ khai thác, xe vẫn rầm rộ hoạt động. Người dân ở đây đã đề xuất nhiều lần khi họp cử tri nhưng vẫn chưa được giải quyết thấu đáo.
Sau nhiều lần ghi nhận tại hiện trường của PV cũng cho thấy, chủ mỏ đã điều thêm phương tiện khai thác đá tại đây. Cụ thể, ngoài xe vận chuyển trong nội bộ mỏ, còn xuất hiện thêm một xe múc và xe phá đá. Các phương tiện này hoạt động liên tục, phá đá, dùng gàu múc lên xe vận chuyển đưa xuống khu vực tập kết xay đá. Các hoạt động cho thấy có dấu hiệu khai thác đá trở lại trong khu vực mỏ và những hạng mục phục hồi môi trường sau khi đóng cửa mỏ vẫn chưa được Công ty Trường Thịnh thi công như quyết định phê duyệt.
Sẽ cho kiểm tra
Theo quyết định phê duyệt đề án đóng cửa mỏ đối với mỏ đá Thượng Long của UBND tỉnh, đã yêu cầu chủ mỏ đá Thượng Long là Công ty Trường Thịnh đóng cửa mỏ trên diện tích 2,15 ha. Vận chuyển, san gạt đất trong khu vực mỏ với diện tích hơn 13.600m2 và khối lượng hơn 6.800m3 đất. Trồng cây phục hồi môi trường tại diện tích nói trên.
Ngoài ra, buộc công ty này phải vận chuyển đá sau nổ mìn trong phạm vi ra khỏi mỏ với khối lượng hơn 12.500m3. Nạo vét, khơi thông dòng chảy khu vực khe Biêng gần phạm vi mỏ với chiều dài nạo vét 300m. Đồng thời, tiến hành hoàn trả tuyến đường vận chuyển, đổ bê tông tuyến đường dài 900m, rộng 3m, dày 0,2m. Tháo dỡ các công trình phụ trợ như nhà làm việc, nhà bảo vệ, nhà ăn, kho mìn...
Ông Lê Minh Khánh, Chủ tịch UBND xã Thượng Long cho biết, thông tin mà địa phương nắm được đến thời điểm hiện tại chủ mỏ đá Thượng Long đang tiến hành đóng cửa mỏ, phục hồi môi trường. Vấn đề trả tiền thuê đất cao su, đền bù hỗ trợ diện tích trồng lúa bị ảnh hưởng chủ mỏ đã chi trả xong. Nhưng hoàn trả mặt bằng và đường dân sinh vẫn chưa thực hiện. Còn vấn đề có khai thác sau khi đóng cửa mỏ hay không địa phương vẫn chưa nắm được do ảnh hưởng dịch COVID-19, có nhiều vấn đề phải giải quyết nên xã chưa có chuyến kiểm tra trong khu vực mỏ để nắm tình hình.
Ông Trần Quốc Phụng, Chủ tịch UBND huyện Nam Đông cho rằng, đối với mỏ đá Thượng Long đã nhiều lần sai phạm và trong quá trình thực hiện chức năng giám sát, huyện cũng đã đề xuất các cơ quan chức năng xử lý. Theo ông Phụng, trong tuần tới, huyện sẽ thành lập đoàn kiểm tra gồm Phòng TN&MT, lực lượng CSMT huyện và chính quyền xã Thượng Long kiểm tra công tác đóng cửa mỏ và phục hồi môi trường tại mỏ đá này.
Liên quan đến mỏ đá Thượng Long, Báo Thừa Thiên Huế đã nhiều lần thông tin, dù đã hết hạn theo giấy phép được cấp (ngày 31/12/2020), nhưng tháng 4/2021, chủ mỏ vẫn ngang nhiên hoạt động khai thác, bất chấp “lệnh” cấm của chính quyền. Thời điểm đó, Sở TN&MT cũng yêu cầu Công ty Trường Thịnh tạm dừng việc khai thác và thực hiện các các nội dung: tiến hành thành lập thủ tục thuê đất khu vực mỏ theo quy định; hoàn trả lại mặt bằng ruộng, đất hoa màu, nạo vét mương nước, khơi thông lại dòng chảy khe Biêng; sửa chữa làm lại đường bê tông đi vào đường sản xuất của thôn 6, 7 khe Biêng; chi trả cho hộ dân thôn 5, 6, 7 bị ảnh hưởng đến diện tích lúa nước 2 vụ tại đồng Biêng; tiếp tục hỗ trợ đối với những hộ dân bị ảnh hưởng bởi việc xây dựng trụ điện và kéo đường dây diện đi qua các diện tích sản xuất của dân. Tuy nhiên, đến nay nhiều hạng mục vẫn chưa thực hiện xong.
Bài, ảnh: Hà Nguyên