Khó cán đích nông thôn mới

Huy động sức dân xây dựng nông thôn mới ở Quảng Phú

Trễ hẹn

Năm 2011, Quảng Điền được chọn là một trong hai huyện điểm triển khai thực hiện chương trình XDNTM của tỉnh. Xuất phát điểm thấp, tỷ lệ hộ nghèo cao... là những trở lực trong quá trình XDNTM của địa phương. Không ít lần trong các cuộc họp ban chỉ đạo XDNTM, lãnh đạo huyện phải “nặng nhẹ” các xã về việc tập trung nguồn lực XDNTM. Với những tiêu chí cần nguồn lực lớn như: giao thông, trường học… các xã vẫn “lực bất tòng tâm”.

Theo kế hoạch, năm 2016, huyện Quảng Điền phấn đấu đưa 2 xã Quảng Công, Quảng Phước hoàn thành XDNTM; tuy nhiên, đến nay 2 xã này vẫn chưa thể cán đích.

Được xem là xã có điều kiện trong phát triển kinh tế, xã hội nhất nhì huyện, song sau gần 2 năm trễ hẹn, đến nay Quảng Phước mới đạt 16/19 tiêu chí, ba tiêu chí chưa đạt là trường học, hộ nghèo, văn hóa.

Bà Nguyễn Thị Hiền, Chủ tịch UBND xã Quảng Phước chia sẻ, các tiêu chí còn lại xã đều có thể phấn đấu hoàn thành song tiêu chí trường học rất khó do cần nguồn lực lớn. Hiện, xã mới chỉ có 1/4 trường có cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đạt chuẩn (Trường tiểu học số 1 Quảng Phước), để đạt chuẩn ít nhất phải có thêm 2 trường đạt chuẩn quốc gia. Theo tính toán, để 3 trường còn lại đạt chuẩn cần khoảng 7,2 tỷ đồng đầu tư cơ sở vật chất và thiết bị dạy học. Tuy nhiên, theo kế hoạch bố trí vốn năm 2017 thì đến nay vẫn chưa có trường nào của xã được phân bổ vốn, nên tiêu chí này vẫn “giẫm chân tại chỗ”.

Thống kê các xã trên địa bàn huyện hiện có 42 trường, tuy nhiên mới chỉ có 16 trường đạt chuẩn quốc gia. Đa phần các trường mầm non đều thiếu phòng học, phòng chức năng, nhà vệ sinh, nhà xe. Khó nhất là các trường: Mầm non Sao Mai 1 và 2, Quảng Ngạn… Một số trường THCS, THPT thiếu công trình vệ sinh, sân chơi bãi tập chưa đảm bảo theo quy định… Để đạt chuẩn quốc gia, các xã phải được đầu tư nguồn lực khá lớn xây dựng cơ sở vật chất trường học; tuy nhiên, điều này không dễ.

Ngoài các tiêu chí cần nguồn lực lớn khó thực hiện khác như giao thông, hộ nghèo…, tiêu chí phụ thuộc vào nhận thức của người dân cũng được xem là “chướng ngại vật”. Trong 8 tháng đầu năm trên địa bàn huyện có sự gia tăng tỷ lệ sinh con thứ 3 tại một số xã như: Quảng Phước 31,6%; Quảng Thọ 20%...

Đặt mục tiêu sẽ hoàn thành XDNTM vào cuối năm 2017, ông Lê Duận, Chủ tịch UBND xã Quảng Công trăn trở: Các tiêu chí khó như: trường học, giao thông, môi trường đến nay xã đã hoàn thành; chỉ còn 2 tiêu chí hộ nghèo và văn hóa, xã sẽ phấn đấu đạt vào cuối năm. Tuy nhiên, để thực hiện tiêu chí văn hóa cần 70% thôn trở lên đạt tiêu chuẩn thôn văn hóa; đồng nghĩa với các thôn này phải không có người sinh con thứ 3 trở lên. Trong khi số liệu 8 tháng đầu năm, tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên toàn xã là 17,6 %. Quá trình khảo sát, thống kê, dự ước tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên tính đến cuối năm là 20%.

Đi từng ngõ, gõ từng nhà...

Tại cuộc họp ban chỉ đạo XDNTM 8 tháng đầu năm, ông Hoàng Đăng Khoa, Chủ tịch UBND huyện Quảng Điền chỉ rõ những vấn đề tồn tại trong quá trình XDNTM của địa phương. Bên cạnh những hạn chế do xuất phát điểm thấp, người dân chủ yếu phát triển nông nghiệp nên khó huy động nguồn vốn trong dân. Việc phân bổ nguồn vốn từ ngân sách Trung ương, tỉnh vẫn hạn chế nên một số tiêu chí cần nguồn lực khó thực hiện.

Công tác tuyên truyền, vận động các cấp, ngành còn thiếu thường xuyên nên có dấu hiệu chững lại, nảy sinh tư tưởng trông chờ ỷ lại của một số cán bộ, đảng viên, người dân. Tư tưởng không muốn trở thành xã NTM để được hưởng chế độ bãi ngang làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện chương trình. Chủ tịch UBND huyện chỉ đạo các cơ quan đơn vị liên quan quyết liệt hơn trong thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia XDNTM. Trong đó, Quảng Công, Quảng Phước, Quảng Lợi phấn đấu đạt chuẩn NTM vào cuối năm 2017; các xã còn lại phấn đấu đạt từ 1 đến 2 tiêu chí; huy động nguồn lực đầu tư hoàn thiện các tiêu chí theo kế hoạch, phấn đấu hoàn thành trong năm 2017.

Việc hướng dẫn, kiểm tra tiến độ thực hiện chương trình, đồng thời gắn trách nhiệm từng cá nhân cụ thể trong việc thực hiện các tiêu chí NTM ở các xã, thôn làm cơ sở đánh giá mức độ hoàn thành công việc cuối năm là điều mà các thành viên ban chỉ đạo huyện cần tích cực hơn với địa bàn được giao phụ trách.

Riêng tiêu chí sinh con thứ 3, theo ông Hoàng Đăng Khoa - Chủ tịch UBND huyện, cần đổi mới về cách thức truyền thông; trong đó, chú trọng việc xây dựng và nhân rộng mô hình thôn, tổ không có người sinh con thứ 3 trở lên. Phải đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng đối tượng, phát huy vai trò chủ đạo của cán bộ thôn, lực lượng cộng tác viên dân số… mới tạo được chuyển biến trong công tác dân số địa phương.

Bài, ảnh: Hoàng Loan